Τη Α΄ (1η) Ιανουαρίου, ο Άγιος ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ ο Επίσκοπος Ναζιανζού και πατήρ του Αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου, εν ειρήνη τελειούται.

Γρηγόριος ο θείος ούτος πατήρ ήτο κατά σάρκα πατήρ του Αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου, ως φαίνεται δε εν τω επιταφίω λόγω, τον οποίον ο Θεολόγος Γρηγόριος έπλεξεν εις τον πατέρα αυτού, τον Γρηγόριον τούτον, Επίσκοπον Ναζιανζού, παρουσία του Μεγάλου Βασιλείου, ο Άγιος ούτος Γρηγόριος πρότερον μεν ηκολούθει την αίρεσιν την λεγομένην των Υψισταρίων, μάλλον δε ταπεινών. Διότι η αίρεσις αύτη ήτο σύμμικτος εκ της ειδωλολατρικής πλάνης και της νομικής λατρείας, επειδή οι της αιρέσεως ταύτης οπαδοί απεστρέφοντο μεν τα είδωλα και τας θυσίας, ετίμων δε το πυρ και τους λύχνους, όπερ ήτο ίδιον της ειδωλολατρικής πλάνης. Ομοίως ητίμαζον μεν αυτοί και απέρριπτον την περιτομήν, ετίμων όμως το Σάββατον, όπερ ήτο ίδιον της νομικής λατρείας. Κατόπιν όμως ο εκ τοιαύτης ρίζης καταγόμενος Άγιος Γρηγόριος ο Ναζιανζού εγένετο μέγας και πολύς της ευσεβείας υπέρμαχος, και εκοιμήθη εν ειρήνη πλήρης ημερών γενόμενος ως κατά πλάτος διηγείται εις τον προς τον πατέρα αυτού επιτάφιον λόγον ο Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος.

Τη Α΄ (1η) Ιανουαρίου, μνήμη του εν Αγίοις πατρός ημών ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ Αρχιεπισκόπου Καισαρείας Καππαδοκίας του Μεγάλου.

Βασίλειος ο Μέγας εν Αγίοις πατήρ ημών ήκμασε κατά τους χρόνους του βασιλέως Ουάλεντος εν έτει τξδ΄ (364) γεννηθείς περί το έτος τκθ΄ (329) εκ πλουσίων και ευγενών γονέων του εκ Πόντου Βασιλείου και της εκ Καισαρείας της Καππαδοκίας Εμμελείας ευσεβών και Ορθοδόξων, οι οποίοι είχον εν όλω τέσσαρας μεν παίδας άρρενας, Βασίλειον τον Μέγαν, Γρηγόριον, Ναυκράτιον και Πέτρον, μίαν δε θυγατέρα, Μακρίναν λεγομένην. Κατ’ αλήθειαν δε εις αυτούς επληρώθη ο λόγος του Δαβίδ, όστις λέγει·

Τη Α΄ (1η) του μηνός Ιανουαρίου την κατά σάρκα ΠΕΡΙΤΟΜΗΝ του Κυρίου και Θεού και Σωτήρος ημών ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ εορτάζομεν.

Περιτομήν την κατά Σάρκα του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού εορτάζομεν σήμερον, αδελφοί, την οποίαν κατεδέχθη να λάβη φιλανθρώπως κατά την προσταγήν του παλαιού Νόμου, ίνα αντί της χειροποιήτου και σαρκικής Περιτομής αντεισάξη εις ημάς την αχειροποίητον και πνευματικήν Περιτομήν, ήτοι το άγιον Βάπτισμα. Ταύτην, την του Κυρίου Περιτομήν, παρελάβομεν ημείς οι Χριστιανοί παρά των Αγίων Πατέρων να πανηγυρίζωμεν κατ’ έτος, ως και την πανηγυρίζομεν, λογιζόμενοι ταύτην ως μίαν των Δεσποτικών εορτών δια τον ημάς τιμήσαντα Κύριον δια μέσου αυτής.

Tη ΛΑ΄ (31η) Δεκεμβρίου, Ο Όσιος ΓΕΛΑΣΙΟΣ εν ειρήνη τελειούται.

Καταχωρίζομεν ενταύθα το κατόρθωμα, το οποίον εποίησεν ο Αββάς ούτος Γελάσιος, ως δηλωτικόν της άκρας προσπαθείας του και το οποίον αναφέρει ο «Ευεργετινός». Είναι δε τούτο το εξής: Ο Όσιος ούτος είχεν εν βιβλίον περιέχον την Παλαιάν και την Καινήν Διαθήκην, το οποίον είχεν εναποθέσει εις την Εκκλησίαν δια να το αναγινώσκουν οι αδελφοί, είχε δε τούτο αξίαν 18 νομισμάτων. Τούτο αδελφός τις ξένος έκλεψεν, ο δε Όσιος Γελάσιος, αν και ηννόησε τον κλέπτην, δεν τον εκυνήγησεν. Ο δε κλέψας επήγεν εις την πόλιν και εζήτει να το πωλήση 16 νομίσματα. Εκείνος όμως ο οποίος ήθελε να το αγοράση, το επήρε δια να το εξετάση, κατά συγκυρίαν δε επήγε και το έδειξεν εις τον ίδιον Αββάν Γελάσιον ζητών να τον πληροφορήση περί της αξίας αυτού. Ο Αββάς Γελάσιος, ιδών τούτο, προσεποιήθη ότι δεν εγνώριζε τίποτε, και είπεν εις τον άνθρωπον· «Καλόν είναι και αγόρασον αυτό εις την τιμήν την οποίαν ζητεί». Επιστρέψας δε εκείνος προς τον κλέψαντα είπεν· «Έδειξα το βιβλίον εις τον Αββάν Γελάσιον και μοι είπεν ότι δεν είναι άξιον τόσης τιμής, όσην ζητείς». Ο δε κλέψας είπε· «Δεν σοι είπεν άλλο τίποτε ο Γέρων»; Απεκρίθη ο άνθρωπος· «Όχι». Όθεν ο κλέψας κατανυχθείς από την ανεξικακίαν του Γέροντος, είπε· «Δεν θέλω πλέον να το πωλήσω». Όθεν λαβών αυτό επήγε προς τον Όσιον Γελάσιον και παρεκάλει αυτόν να το δεχθή, ο Όσιος όμως δεν ήθελεν· ο δε κλέψας είπεν· «Εάν δεν το πάρης, εγώ δεν έχω ανάπαυσιν». Τότε λέγει προς αυτόν ο Όσιος· «Εάν δεν αναπαύεσαι, ιδού το λαμβάνω». Όθεν από το έργον τούτο του Γέροντος ωφελήθη ο κλέψας αυτός αδελφός έως τέλους της ζωής του.   

Tη ΛΑ΄ (31η) Δεκεμβρίου, μνήμη του Αγίου ΖΩΤΙΚΟΥ του Ορφανοτρόφου.

Ζωτικός ο εν Αγίοις Πατήρ ημών ήτο κατά τους χρόνους του μεγάλου Κωνσταντίνου του βασιλεύσαντος κατά τα έτη τστ΄- τλζ΄ (306-337), καταγόμενος από την παλαιάν Ρώμην, γεννηθείς από γένος έντιμον και λαμπρόν και παιδευθείς με πάσαν σοφίαν εκ νεαράς ηλικίας του. Επειδή δε ήτο αγχίνους και φρόνιμος, κληθείς υπό του Μεγάλου Κωνσταντίνου του βασιλέως ήλθεν εις Κωνσταντινούπολιν και ετιμήθη παρ’ εκείνου με την αξίαν του μαγιστριανού.

Tη ΛΑ΄ (31η) Δεκεμβρίου, μνήμη της Οσίας ΜΕΛΑΝΗΣ της Ρωμαίας.

Μελάνη η μακαρία μήτηρ ημών η σήμερον εορταζομένη ήτο γέννημα και θρέμμα της περιφήμου μεγαλοπόλεως Ρώμης, εις την οποίαν εγεννήθη κατά το έτος τπγ΄ (383), καταγομένη από γένος περιφανέστατον. Οι γονείς της ήσαν οι πρώτοι της βουλής και από όλους τους άρχοντας πλουσιώτεροι, ευσεβείς και αυτοί και ενάρετοι. Όταν δε έφθασεν η κόρη εις ηλικίαν νόμιμον και οι γονείς της εβούλοντο να την υπανδρεύσουν, τους παρεκάλεσε να μη της αναφέρουν πλέον υπόθεσιν γάμων. Αυτοί όμως είχον πόθον να κάμουν απόγονον, δια να κληρονομήση τον πλούτον των. Όθεν και μη θέλουσαν την υπάνδρευσαν, όταν ήτο εις το δέκατον τέταρτον έτος της ηλικίας της. Ο δε νυμφίος ήτο ετών δεκαεπτά, Απελλιανός ονομαζόμενος, καταγόμενος και αυτός από γένος των υπάτων ευγενικώτατον.

Τη Λ΄ (30η) Δεκεμβρίου, μνήμη του Αγίου Οσιομάρτυρος ΓΕΔΕΩΝ του Νέου.

Γεδεών ο νεοφανής αστήρ του νοητού στερεώματος και νέος Οσιομάρτυς κατήγετο από το χωρίον Κάπουρνα της επαρχίας της Δημητριάδος, κείμενον πλησίον της Μακρυνίτσας, κωμοπόλεως της ιδίας Δημητριάδος, γεννηθείς από γονείς ευσεβείς και Ορθοδόξους. Και ο μεν πατήρ του ωνομάζετο Αυγερινός, η δε μήτηρ του Κυράτζα, είχε δε και άλλους τρεις αδελφούς κατά σάρκα και τέσσαρας αδελφάς, αλλ΄ αυτός ήτο ο πρωτότοκος των άλλων, ονομαζόμενος Νικόλαος. Επειδή δε ο πατήρ του Αγίου περιέπεσεν εις δυστυχίαν λόγω της βαρείας φορολογίας, και δεν ηδύνατο να εξοικονομήση τα προς το ζην αναγκαία εις την πατρίδα του Κάπουρνα, αναχωρήσας εκείθεν κατώκησεν εις εν χωρίον ονομαζόμενον Γιερμή με όλην την οικογένειάν του, φέρων ομού και τον Άγιον, δώδεκα χρόνων ηλικίαν έχοντα τότε.

Τη Λ΄ (30η) Δεκεμβρίου, μνήμη του Αγίου Μάρτυρος ΦΙΛΕΤΑΙΡΟΥ.

Φιλεταίρος ο Άγιος Μάρτυς ήτο κατά τους χρόνους του βασιλέως Διοκλητιανού του βασιλεύσαντος κατά τα έτη σπδ΄ - τε΄ (284 – 305). Τότε ελθόντος του βασιλέως εις Νικομήδειαν, ειδωλολάτραι τινές επρόδωσαν εις αυτόν τον Άγιον. Ο δε βασιλεύς έστειλεν ευθύς και τον έφεραν έμπροσθεν εις το βασιλικόν του κριτήριον, και βλέπων αυτόν εξεπλάγη εκ μόνης της θεωρίας του, διότι ήτο ο Φιλεταίρος μεγαλόσωμος και ωραίος, αι δε τρίχες της κεφαλής και των γενείων του ήσαν λαμπραί και στίλβουσαι σχεδόν υπέρ τον χρυσόν· όθεν ως εκ του θαυμασμού του θεόν αυτόν ωνόμασεν ο Διοκλητιανός και όχι άνθρωπον. Είπε δε προς αυτόν·

Τη Λ΄ (30η) Δεκεμβρίου, μνήμη της Οσίας ΘΕΟΔΩΡΑΣ της από Καισαρίδος.

Θεοδώρα η Οσία ήτο κατά τους χρόνους Λέοντος Γ΄ του Ισαύρου του πατρός Κωνσταντίνου του Κοπρωνύμου, του βασιλεύσαντος κατά τα έτη ψιζ΄ - ψμα΄ (717 – 741), καταγομένη από γένος λαμπρόν και περιφανές, θυγάτηρ πατρός μεν Θεοφίλου, πατρικίου το αξίωμα, μητρός δε Θεοδώρας. Η μήτηρ της δε αύτη επί πολλά έτη ούσα στείρα και περίλυπος δια την στείρωσιν, παρεκάλει τον Θεόν και την Υπεραγίαν Θεοτόκον να της χαρίση τέκνον, εισήκουσε δε ο Θεός τής δεήσεώς της και έδωκεν εις αυτήν την χάριν, την οποίαν εζήτει, δια της Αγίας Άννης της μητρός της Θεοτόκου.

Τη Λ΄ (30η) Δεκεμβρίου, μνήμη της Αγίας Οσιομάρτυρος ΑΝΥΣΙΑΣ της εν Θεσσαλονίκη.

Ανυσία η Αγία του Χριστού Οσιομάρτυς ήκμασε κατά τους χρόνους Μαξιμιανού του βασιλεύσαντος κατά τα έτη 286 – 305 καταγομένη εκ Θεσσαλονίκης, θυγάτηρ γονέων ευσεβών και πολύ πλουσίων, μετά τον θάνατον των οποίων έζη η Αγία κατ’ ιδίαν ησυχάζουσα και ευαρεστούσα τον Θεόν δια της πληρώσεως των θείων εντολών. Ταύτην την Αγίαν πορευομένην ποτέ εις την Εκκλησίαν, κατά το σύνηθες, απήντησε στρατιώτης τις ειδωλολάτρης και συλλαβών αυτήν την έσυρεν εις τους βωμούς των ειδώλων αναγκάζων αυτήν να θυσιάση εις τους δαίμονας. Επειδή δε η Αγία ωμολόγησε Θεόν τον Χριστόν και έπτυσεν εις το πρόσωπον του μιαρού εκείνου, ωργίσθη ο αλιτήριος και διεπέρασε την πλευράν της Αγίας δια του ξίφους του, λαβούσης ούτω της μακαρίας Ανυσίας τον αμάραντον του Μαρτυρίου στέφανον.

Τη ΚΘ’ (29η) Δεκεμβρίου, μνήμη του Οσίου Πατρός ημών ΘΑΔΔΑΙΟΥ του Ομολογητού.

Θαδδαίος ο εν Αγίοις Πατήρ ημών πρότερον μεν ήτο δούλος του Οσίου Πατρός ημών Θεοδώρου, του λαβόντος δια βασιλικής εξουσίας το Μοναστήριον του Στουδίου και ποιήσαντος αυτό Κοινόβιον, ύστερον δε ηλευθερώθη από της δουλείας και κουρεύσας τας τρίχας της κεφαλής εν τη Μονή του Στουδίου, έγινε Μοναχός. Έκτοτε, μεταχειριζόμενος πολιτείαν θεάρεστον, ηγαπήθη παρ΄ όλων, εσχόλαζεν εις νηστείας και αγρυπνίας πολλάς, ήτο εγκρατής εις τας ομιλίας, είχε προσοχήν εις τους θείους λόγους, μετεχειρίζετο χαμευνίαν, υπακοήν υπερβάλλουσαν και ακτημοσύνην μεγάλην, διότι ουδέν έτερον ο τρισμακάριος εκέκτητο ειμή μόνον εκείνα τα ενδύματα τα οποία εφόρει.

Τη ΚΘ’ (29η) Δεκεμβρίου, ο Όσιος Πατήρ ημών ΜΑΡΚΕΛΛΟΣ, Ηγούμενος της Μονής των Ακοιμήτων, εν ειρήνη τελειούται.

Μάρκελλος ο θείος και θαυμάσιος Πατήρ ημών ήκμασε κατά το δεύτερον ήμυσι του Ε΄ μετά Χριστόν αιώνος. Πατρίς του ήτο η Απάμεια της Συρίας, η παρά τον Ορόντην, εις την οποίαν εγεννήθη από γονείς πλουσίους και ευγενείς, έμεινε δε ορφανός από πατέρα εκ νεαράς ηλικίας. Όμως δεν έκλινεν εις ατόπους ηδονάς, ούτε εξώδευε τον πατρικόν πλούτον εις σαρκικάς επιθυμίας, καθώς έχουν οι νέοι συνήθειαν. Αλλά πρώτον μεν απήλθεν εις Αντιόχειαν να μάθη γράμματα και επιτυχών εμπείρου και μαθηματικού διδασκάλου, έμαθεν εις ολίγον καιρόν την έξω παιδείαν όχι δια να έχη εις αυτήν το τέλος του, αλλά δια ν’ απολαύση δι’ αυτής την του Θεού σοφίαν την ψυχωφελή και σωτήριον.

Τη ΚΘ’ (29η) Δεκεμβρίου, μνήμη των Αγίων ΝΗΠΙΩΝ των υπό Ηρώδου αναιρεθέντων, χιλιάδων όντων δεκατεσσάρων.

Τα Άγια ταύτα Νήπια εθανατώθηκαν υπό του Ηρώδου, ότε ούτος διεπίστωσεν ότι τον ενέπαιξαν οι Μάγοι, εις τους οποίους παρήγγειλε να επιστρέψωσι και να του αναγγείλωσι τα περί του γεννηθέντος Βασιλέως, τον οποίον εμήνυεν εις αυτούς ο Αστήρ, τον οποίον ηκολούθουν, ίνα και αυτός υπάγη να τον προσκυνήση. Επειδή λοιπόν οι Μάγοι δεν επέστρεψαν εις τον Ηρώδην, καθώς προσέταξεν αυτούς ο Άγγελος, αλλά δι’ άλλης οδού επανήλθον εις την χώραν των, τότε βλέπων ο Ηρώδης ότι ενεπαίχθη υπό των Μάγων, ωργίσθη και επικράνθη πολύ.

Τη ΚΗ΄ (28η) Δεκεμβρίου, ο Όσιος ΣΙΜΩΝ ο Μυροβλύτης, ο κτίτωρ της εν τω Άθω Ιεράς Μονής Σιμωνοπέτρας, εν ειρήνη τελειούται.

Σίμων ο Όσιος Πατήρ ημών πατρίδα ή γονείς ή αδελφούς επί γης ποίους είχε δεν γνωρίζομεν. Εις ουρανούς δε πάντως πατρίδα μεν έχει την πόλιν του Θεού, την χώραν των Αγγέλων, την άνω Ιερουσαλήμ, Πατέρα τον Θεόν, μητέρα δε την Αγίαν Εκκλησίαν, πρότερον μεν την Αγωνιζομένην (την επί γης), εις ην και ανεγεννήθη, νυν δε την εν ουρανώ Θριαμβεύουσαν, την υπό του Αποστόλου καλουμένην «των Πρωτοτόκων» (Εβρ. ιβ: 23), της οποίας υιός γενόμενος έχει επομένως και αδελφούς όλους τους Αγγέλους και Μάρτυρας και Οσίους.

Τη ΚΗ΄ (28η) Δεκεμβρίου, μνήμη των Αγίων ΔΙΣΜΥΡΙΩΝ, ήτοι είκοσι χιλιάδων, ΜΑΡΤΥΡΩΝ, των εν Νικομηδεία καέντων.

Δισμύριοι όντες τον αριθμόν οι Άγιοι ούτοι Μάρτυρες έλαβον τον στέφανον του Μαρτυρίου κατά το δεύτερον έτος της βασιλείας του ασεβούς Μαξιμιανού, του βασιλεύσαντος κατά τα έτη σπστ΄- τε΄ (286- 305). Τότε επιστρέφων ούτος νικητής από τον κατά των Αιθιόπων πόλεμον, ηθέλησε να θυσιάση εις τα είδωλα δια την νίκην αυτήν· επέμφθησαν λοιπόν από αυτόν γράμματα πανταχού παρακινητικά δια να έλθωσιν όλοι εις την Νικομήδειαν και να προσκυνήσωσι τους θεούς του. Εις την Νικομήδειαν ευρίσκετο τότε ενάρετός τις Επίσκοπος ονόματι Κύριλλος, όστις εκόσμει την επαρχίαν του με τον τρόπον μάλλον ή με τον θρόνον· έκτιζε Μοναστήρια, επεμελείτο τα Ασκητήρια και παν άλλο ψυχωφελές έργον ετέλει ως Ποιμήν αληθέστατος, και δεν εφοβείτο ουδόλως τυράννων ωμότητα, αλλά δια να αρπάση ψυχάς ανθρώπων από τον φάρυγγα του δαίμονος, εισήλθε πολλάκις εις κίνδυνον της ζωής του· όθεν και πολλούς εχειραγώγησε προς ευσέβειαν και από τους συγγενείς τούς εχώρισε, κατά τον δεσποτικόν λόγον τον λέγοντα· «ουκ ήλθον βαλείν ειρήνην, αλλά μάχαιραν» (Ματθ. ι: 34)· και πάλιν·

Τη ΚΖ’ (27η) Δεκεμβρίου, μνήμη του Αγίου Ιερομάρτυρος ΜΑΥΡΙΚΙΟΥ και των συν αυτώ ΕΒΔΟΜΗΚΟΝΤΑ Μαρτύρων.

Μαυρίκιος ο ένδοξος Ιερομάρτυς του Χριστού και οι συν αυτώ μαρτυρήσαντες Άγιοι Εβδομήκοντα Μάρτυρες ήσαν κατά τους χρόνους του βασιλέως Μαξιμιανού του βασιλεύσαντος κατά τα έτη (296-305), καταγόμενοι μεν από την πόλιν Απάμειαν, ήτις κείται εις την Προποντίδα, στρατιώται δε υπάρχοντες βασιλικοί κατά το επάγγελμα. Όταν λοιπόν διήλθε δια της πόλεως εκείνης ο βασιλεύς διεβλήθησαν εις αυτόν οι Άγιοι ούτοι ως Χριστιανοί· όθεν συλληφθέντες ωδηγήθησαν εις αυτόν και επειδή ωμολόγησαν παρρησία ότι είναι Χριστιανοί, τους αφήρεσαν τας στρατιωτικάς ζώνας, τας οποίας εφόρουν και τους έκλεισαν εις την φυλακήν.

Τη ΚΖ’ (27η) Δεκεμβρίου, ο εν Αγίοις Πατήρ ημών ΘΕΟΔΩΡΟΣ ο Αρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως εν ειρήνη τελειούται.

Θεόδωρος ο εν Αγίοις Πατήρ ημών ούτος ήτο γέννημα και θρέμμα της Κωνσταντινουπόλεως, ζήσας κατά τους χρόνους του βασιλέως Κωνσταντίνου Δ΄ του Πωγωνάτου, του βασιλεύσαντος κατά τα έτη χξη΄ - χπε΄(668- 685), δια δε την πολλήν αυτού ευλάβειαν και αρετήν εχειροτονήθη Πρεσβύτερος της αγιωτάτης Μεγάλης Εκκλησίας, γενόμενος έπειτα σύγκελλος και σκευοφύλαξ. Επειδή δε ο τότε Πατριάρχης Κωνσταντίνος απέθανεν, αναγκασθείς ο αοίδιμος ούτος Θεόδωρος παρά του βασιλέως και όλης της συγκλήτου, προς τούτοις δε και από όλην την Σύνοδον των Αγίων Αρχιερέων, εχειροτονήθη Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως. Θεαρέστως δε κυβερνήσας την Εκκλησίαν έτη δύο και μήνας τρεις, εξώσθη του θρόνου του εν έτει χοη΄ (678), είτα καλώς δινύσας το υπόλοιπον της ζωής του προς Κύριον εξεδήμησε. Την δε μνήμην αυτού εορτάζει η Μεγάλη Εκκλησία εν ημέρα Κυριακή.

Τη ΚΖ’ (27η) Δεκεμβρίου, μνήμη του Οσίου Πατρός ημών ΘΕΟΔΩΡΟΥ του Γραπτού, αδελφού Θεοφάνους του Ποιητού και Γραπτού.

Θεόδωρος ο εν Αγίοις Πατήρ ημών, ο Γραπτός, ομού με τον αδελφόν του Θεοφάνη (τον εορταζόμενον ιδίως κατά την ενδεκάτην Οκτωβρίου), ήσαν κατά τους χρόνους Θεοφίλου του εικονομάχου του βασιλεύσαντος κατά τα έτη ωκθ΄ - ωμβ΄(829 – 842), ότε μεγάλως ηγωνίσθησαν αμφότεροι δια την τιμήν και προσκύνησιν των αγίων Εικόνων· όθεν εδάρησαν ασπλάγχνως και κατά προσταγήν του Θεοφίλου εγράφησαν εις το μέτωπόν των με σίδηρον πεπυρωμένον οι ιαμβικοί στίχοι ούτοι.                                                                                     

Πάντων ποθούντων προστρέχειν προς την πόλιν                                                                             Όπου πάναγνοι του Θεού Λόγου πόδες                                                                                      Έστησαν εις σύστασιν της οικουμένης,                                                                                     Ώφθησαν ούτοι τω σεβασμίω τόπω                                                                                               Σκεύη πονηρά δεισιδαίμονος πλάνης,                                                                                           Εκείσε πολλά λοιπόν εξ απιστίας                                                                                                Πράξαντες δεινά αισχρά δυσσεβοφρόνως,                                                                                   Εκείθεν ηλάθησαν ως αποστάται·                                                                                                    Προς την Πόλιν δε του Κράτους πεφευγότες                                                                                                   Ουκ εξαφήκαν τας αθέσμους μωρίας.                                                                                        Όθεν γραφέντες ως κακούργοι την θέαν                                                                          Κατακρίνονται και διώκονται πάλιν.                                                                                            

Αφ’ ου δε εστιγματίσθησαν με τους στίχους τούτους, επέμφθησαν εις την εξορίαν, όπου ο μέγας αριστεύς και νικητής ούτος Θεόδωρος προς Κύριον εξεδήμησε. Λέγεται δε ότι, όταν ο Άγιος ούτος εκοιμήθη, επήγεν εις αυτόν μέγας τις Γέρων και ήκουεν Αγίους Αγγέλους, οίτινες έψαλλον πνευματικά άσματα, συνέψαλλε δε και αυτός μετ’ αυτών. Δια των τοιούτων ασμάτων έδειξεν ο Θεός πόσον ετίμα τον εαυτού θεράποντα Θεόδωρον.

Τη ΚΖ’ (27η) Δεκεμβρίου, μνήμη του Αγίου Αποστόλου Πρωτομάρτυρος και Αρχιδιακόνου ΣΤΕΦΑΝΟΥ.

Στέφανος ο μακάριος Πρωτομάρτυς και Αρχιδιάκονος ήτο Ιουδαίος το γένος, μαθητής ως λέγουσί τινες Γαμαλιήλ του νομοδιδασκάλου, και πρώτος των επτά Διακόνων τους οποίους κατέστησαν οι Απόστολοι εν Ιεροσολύμοις εις την των πτωχών επιμέλειαν και την εις αυτούς διανομήν των ελεημοσυνών, πλήρης πίστεως και Πνεύματος Αγίου και ποιών σημεία και τέρατα εν τω λαώ (Πραξ. στ: 8). Γενομένης δε ποτέ συζητήσεως μεταξύ Ιουδαίων, Σαδδουκαίων, Φαρισαίων και Ελληνιστών περί του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού, άλλοι μεν έλεγον περί του Κυρίου ότι είναι Προφήτης, άλλοι ότι είναι πλάνος και άλλοι ότι είναι Υιός Θεού· τότε ο αοίδιμος Στέφανος, σταθείς επί τόπου υψηλού, εκήρυξεν εις όλους τον Κύριον ημών Ιησούν Χριστόν, λέγων ούτω:

Τη 27η Δεκεμβρίου, ΚΥΡΙΑΚΗ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΧΡΙΣΤΟΥ ΓΕΝΝΗΣΙΝ, μνήμην επιτελούμεν των Αγίων και Δικαίων ΙΩΣΗΦ του Μνήστορος, ΙΑΚΩΒΟΥ του Αδελφοθέου, και ΔΑΒΙΔ του Προφήτου και Βασιλέως.

Ιωσήφ ο Δίκαιος και Μνήστωρ της Θεοτόκου ήτο υιός του Ιακώβ (Ματθ. α: 16), γαμβρός δε και επομένως υιός πάλιν (Λουκ. γ: 23) του Ηλεί (όστις και Ελιακείμ και Ιωακείμ καλείται και είναι ο της Παρθένου Μαρίας πατήρ). Ούτος κατήγετο εκ της φυλής του Ιούδα και εκ της οικογενείας του Δαβίδ, κατώκει δε εις την Ναζαρέτ. Ήτο δε ο μακάριος Ιωσήφ τέκτων την τέχνην και γέρων την ηλικίαν, ότε κατ΄ ευδοκίαν Θεού εμνηστεύθη την Παρθένον Μαρίαν, ίνα υπηρετήση αυτήν εις το μέγα μυστήριον της ενσάρκου αυτού οικονομίας. Ετελεύτησε δε, κατά την παράδοσιν των Πατέρων, μετά το 12ον έτος από της του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού Γεννήσεως.

Τη αυτή ημέρα 26η Δεκεμβρίου, μνήμη του Αγίου Νέου Ιερομάρτυρος ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΟΥ του Ρώσου, αθλήσαντος εν Κωνσταντινουπόλει κατά το αψμγ΄(1743) έτος.

Κωνστάντιος ο τρισμακάριος Ιερομάρτυς ήτο από το Χριστιανικώτατον βασίλειον των Ρώσων, είχε δε έλθει εις την Κωνσταντινούπολιν ως Ιερεύς του πρέσβεως της Ρωσίας, λόγω όμως του γενομένου τότε Ρωσοτουρκικού πολέμου οι μεν άλλοι έφυγον, αυτός δε έμεινεν εις τα μέρη της Τουρκίας και ελθών εις το Άγιον Όρος, επήγε και έμεινεν ολίγον καιρόν εις την Μεγίστην Λαύραν, από εκεί δε απήλθεν εις τα Ιεροσόλυμα και εις άλλους σεβασμίους τόπους και πάλιν επέστρεψεν εις το Άγιον Όρος, έμεινε δε και πάλιν εις την Μεγίστην Λαύραν, αναμένων να ποιήσωσιν ειρήνην τα βασίλεια. Εκεί και εγώ (λέγει ο Ιερομόναχος Ιωνάς, όστις και το υπόμνημα τούτο συνέγραψε) συνήθης αυτώ και γνώριμος, επειδή ούτος ελειτούργει εν τη Λαύρα εις την Εκκλησίαν τού εν μακαρία τη λήξει γενομένου Νεοφύτου πρώην Άρτης, όστις τον ηγάπα πολύ, διότι ήτο σοφός και ενάρετος άνθρωπος, με τον οποίον έχων και εγώ συναναστροφήν συνεχώς ωμίλουν μετ΄ αυτού περί τε της βασιλείας των Ρώσων και μάλιστα περί εκκλησιαστικών ζητημάτων. Γενομένης δε ειρήνης, απήλθε πάλιν εις Κωνσταντινούπολιν και ευρών εκεί τον πρώην πρέσβυν, εις τον οποίον ήτο εφημέριος, και ο οποίος είχεν έλθει εκ Ρωσίας, διωρίσθη πάλιν υπ΄ αυτού εφημέριος εις τον νέον πρέσβυν. Με τον νέον όμως τούτον πρέσβυν δεν γνωρίζω πως (λέγουν ότι έγραψαν αμφότεροι εναντία μεταξύ των εις την βασίλισσαν) ήλθον εις διχονοίας, συνεπεία των οποίων παρουσιασθείς ενώπιον του σουλτάνου, ή από φόβον ή από θυμόν ηρνήσατο, φευ! την των Χριστιανών άμωμον Πίστιν και έλαβε μεγάλας τιμάς από αυτόν. Δεν παρήλθον όμως ολίγαι ημέραι και ελθών εις εαυτόν και ανανήψας ως από μέθην και μετανοήσας, έκλαιεν εκ καρδίας μετά πικρών δακρύων δια το μέγα κακόν το οποίον έπαθεν, ώσπερ ο μέγας Απόστολος Πέτρος. Εις μεγάλην λοιπόν κατάνυξιν ελθών, καταφρονεί την παρούσαν ζωήν και ποθεί όλως να μαρτυρήση και ρίψας το σχήμα των Αγαρηνών εις την γην και καταπατήσας αυτό, εφόρεσε ξεσχισμένον ράσον και με μαύρον μανδήλιον δέσας την κεφαλήν του, επήγε πάλιν εκεί όπου ηρνήθη τον Χριστόν και τον ωμολόγησε παρρησία ενώπιον του σουλτάνου Θεόν αληθινόν, την δε θρησκείαν των Αγαρηνών και τον τούτων προφήτην εξεφαύλισε λαύρως. Ταύτα οι Τούρκοι ακούσαντες και καταισχυνθέντες, ευθύς απέτεμον την αγίαν αυτού κεφαλήν έμπροσθεν του βασιλικού παλατίου και τοιουτοτρόπως έλαβε χαίρων τον στέφανον του Μαρτυρίου· ου ταις πρεσβείαις και ημείς αξιωθείημεν των αιωνίων αγαθών. Αμήν.

Τη αυτή ημέρα 26η Δεκεμβρίου, ο Όσιος Πατήρ ημών ΕΥΑΡΕΣΤΟΣ εν ειρήνη τελειούται.

Ευάρεστος ο Όσιος Πατήρ ημών ήτο κατά τους χρόνους του βασιλέως Λέοντος Ε΄ του Αρμενίου του Εικονομάχου, βασιλεύσαντος κατά τα έτη ωιγ-ωκ (813-820), καταγόμενος εκ της επαρχίας Γαλατών, υιός περιφήμων γονέων. Αφ΄ ου δε ο ρηθείς Λέων εφονεύθη, διεδέχθη την βασιλείαν Μιχαήλ Β΄ ο καλούμενος Τραυλός εν έτει ωκ΄ (820). Επειδή δε και αυτός ήτο αισχρότατος και ομοιότροπος με τον προλαβόντα Λέοντα, έλαβε την προσήκουσαν τιμωρίαν.

Τη αυτή ημέρα 26η Δεκεμβρίου, ο Όσιος Πατήρ ημών ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ο εξ Ιουδαίων εν ειρήνη τελειούται.

Κωνσταντίνος ο Όσιος ήτο από τα Σύναδα (πόλιν ένδοξον της μεγάλης Φρυγίας τετιμημένην με θρόνον Μητροπολίτου και αριθμούσαν είκοσιν Επισκόπους), καταγόμενος από το γένος των Ιουδαίων. Έτι δε πολύ νέος ων, ηκολούθει την μητέρα του και βλέπων Χριστιανόν τινα, ο οποίος, όταν εχασμήθη, εσχημάτισεν εις το στόμα του τον τύπον του Τιμίου Σταυρού, έκτοτε και αυτός έπραττε το ίδιον μιμούμενος τον Χριστιανόν· όχι δε τούτο μόνον, αλλά και τα άλλα των Χριστιανών έργα και αυτός με θερμήν πίστιν εμιμείτο.

Τη 26η Δεκεμβρίου, μνήμη του εν Αγίοις Πατρός ημών ΕΥΘΥΜΙΟΥ Επισκόπου Σάρδεων του Ομολογητού, ή μάλλον ειπείν, του Ιερομάρτυρος.

Ευθύμιος ο εν Αγίοις Πατήρ ημών έζη κατά τους χρόνους των ευσεβών και Ορθοδόξων βασιλέων Κωνσταντίνου ΣΤ΄ (780-797) και Ειρήνης (797- 802) της μητρός αυτού, ήτο δε εκ τινος χώρας Ούζαρα λεγομένης, και ευρισκομένης εις τα όρια της Λυκαονίας, υιός Χριστιανών γονέων, οίτινες έχοντες κτήματα ίδια, αμπέλους, αγρούς, ζώα και άλλα κινητά και ακίνητα πράγματα, έζων με αυτάρκειαν. Είχον δε και άλλα τέκνα, τα οποία έβαλον εις διαφόρους τέχνας, τον δε Άγιον έδωκαν οι γονείς του εις την μάθησιν των γραμμάτων, τα οποία έμαθε καλώς εις ολίγον διάστημα, ομοίως και όλην την εκκλησιαστικήν τάξιν και Ακολουθίαν, διότι είχε νουν δεξιόν και φυσικήν επιτηδειότητα εις το μανθάνειν.

Τη ΚΣΤ΄ (26η) Δεκεμβρίου, η Σύναξις της ΥΠΕΡΑΓΙΑΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ.

Λεχώ άμωμον ανδρός μη γνούσαν λέχος. Δώροις αμώμοις δεξιούμαι τοις λόγοις.          Μολπήν Αγνοτάτην λεχοί εικάδι έκτη αείδω.

 

Η εν Αιγύπτω φυγή της ΥΠΕΡΑΓΙΑΣ  ΘΕΟΤΟΚΟΥ.                                          

Η της Υπεραγίας Θεοτόκου φυγή εις Αίγυπτον εγένετο ότε ο Ηρώδης έδωκεν ορισμόν να θανατωθώσιν όλα τα νήπια όσα ήσαν εις την Βηθλεέμ. Τότε Άγγελος Κυρίου εφάνη κατ΄ όναρ εις τον Ιωσήφ λέγων· «Εγείρου, και παραλαβών το παιδίον και την Μητέρα του ύπαγε εις την Αίγυπτον» (Ματθ. β: 13). Κατέφυγε δε εκεί η Υπεραγία Θεοτόκος ομού με το Βρέφος δια δύο αίτια, αφ΄ ενός μεν, ίνα πληρωθή το ρηθέν δια του Προφήτου Ωσηέ λέγοντος· «Εξ Αιγύπτου εκάλεσα τον υιόν μου» (Ωσ. ια΄: 1), αφ΄ ετέρου δε, ίνα φιμωθή παν στόμα των αιρετικών. Διότι εάν δεν έφευγεν ο Κύριος, αλλ΄ ήθελε συλληφθή από τον Ηρώδην, εάν μεν εφονεύετο από εκείνον, βεβαίως ήθελεν εμποδισθή η σωτηρία των ανθρώπων, εάν δε δεν εφονεύετο, αλλ΄ έμενεν άθικτος, ίνα τελειώση την οικονομίαν, βεβαίως ήθελε φανή εις τους πολλούς, ότι δεν εφόρεσε την ανθρωπίνην φύσιν πραγματικώς και κατ΄ αλήθειαν, αλλά μόνον κατά δόκησιν και φαντασίαν, επειδή αν εφόρει σάρκα αληθή, όπως ήτο βεβαίως και η αλήθεια, ήθελε κοπή υπό του ξίφους. Εάν λοιπόν οι άθλιοι αιρετικοί ετόλμησαν και τούτο να είπωσιν, ότι δηλαδή κατά φαντασίαν ο Κύριος εγεννήθη, ως ο θεομάχος Μάνης και οι τούτου οπαδοί Μανιχαίοι, μολονότι δεν έλαβον ουδεμίαν αιτίαν και αφορμήν, πόσω μάλλον το τοιούτον θα υπεστήριζον, εάν εύρισκον και αιτίαν; Δια τας ρηθείσας λοιπόν δύο αιτίας φεύγει ο Κύριος εις την Αίγυπτον, και προς τούτοις ίνα συντρίψη και τα εν Αιγύπτω ευρισκόμενα είδωλα.

Τη ΚΕ΄ (25) Δεκεμβρίου, η ΠΡΟΣΚΥΝΗΣΙΣ των ΜΑΓΩΝ.

Κατά τους χρόνους του Προφήτου Μωϋσέως εχρημάτισε μάντις τις, ονομαζόμενος Βαλαάμ, κατοικών εις την χώραν των Περσών, και εν ω εμαντεύετο και προέλεγε και άλλα πολλά, είπε και τούτο: «Θέλει ανατείλει εις Αστήρ από το γένος του Ιακώβ, και θέλει συντρίψει τους αρχηγούς του Μωάβ» (Αριθ. κδ: 17). Την προφητείαν λοιπόν ταύτην ενθυμούμενοι κατά διαδοχήν οι μάντεις και μάγοι της Περσίας, εδίδασκον αυτήν εις τους βασιλείς των Περσών· όθεν παρετήρουν πότε θα έβλεπον τοιούτον Αστέρα. Και λοιπόν βλέποντες αυτόν ως αστρονόμοι, ότι δεν έκαμε την κίνησίν του από ανατολών εις δυσμάς, καθώς οι άλλοι αστέρες, αλλά από άρκτου εις μεσημβρίαν (καθότι η Περσία μεν κείται προς βορράν, η δε Ιερουσαλήμ προς νότον), τούτον περιεργασθέντες, εγνώρισαν ότι αυτός δηλοί γέννησιν μεγάλου Βασιλέως, και ακολουθήσαντες τον Αστέρα ήλθον εις τα Ιεροσόλυμα λέγοντες· «Που είναι ο Βασιλεύς των Ιουδαίων ο οποίος εγεννήθη»; (Ματθ. β: 2).

Τη ΚΕ΄ (25) Δεκεμβρίου, η κατά Σάρκα ΓΕΝΝΗΣΙΣ του Κυρίου και Θεού και Σωτήρος ημών ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ.

Η Γέννησις του Κυρίου και Θεού και Σωτήρος ημών Ιησού Χριστού ούτως εγένετο.  Βλέπων ο φιλάνθρωπος Θεός ότι το γένος των ανθρώπων ετυραννείτο υπό του διαβόλου, ευσπλαγχνίσθη, και αποστείλας τον Άγγελον αυτού Γαβριήλ διεμήνυσε δι΄ αυτού εις την Θεοτόκον το «Χαίρε κεχαριτωμένη, ο Κύριος μετά σου»· ειπούσης δε Αυτής το «Ιδού η δούλη Κυρίου, γένοιτό μοι κατά το ρήμα σου», ευθύς συνελήφθη εν τη αχράντω και παρθενική μήτρα Αυτής ο Υιός και Λόγος του Θεού και Κύριος ημών Ιησούς Χριστός. Όταν δε ήγγιζον προς το συμπληρούσθαι οι εννέα μήνες από της Συλλήψεως, τότε εξεδόθη διάταγμα υπό του Καίσαρος Αυγούστου, ίνα απογραφή όλη η οικουμένη, ήτις ήτο υπό την εξουσίαν του· ταύτην δε την απογραφήν ίνα ενεργήση, απεστάλη ο ηγεμών Κυρήνιος εις τα Ιεροσόλυμα. Τότε λοιπόν ανέβη και Ιωσήφ ο Μνήστωρ και φύλαξ της Θεοτόκου μετ΄ Αυτής εις την Βηθλεέμ, ίνα απογραφώσιν εκεί. Μέλλουσα δε να γεννήση η Παρθένος, δεν εύρε τόπον προς κατοικίαν, δια τον πολύν λαόν, όστις συνήχθη εκεί, και ο οποίος προλαβών κατώκησεν εις όλας τας οικίας της Βηθλεέμ. Δια τούτο εμβήκεν εντός πτωχικού σπηλαίου, ένθα εγέννησεν αφθόρως τον Κύριον ημών Ιησούν Χριστόν, και σπαργανώσασα ως βρέφος τον Κτίστην των απάντων, έθηκεν αυτόν εις την φάτνην (Λουκ. β: 7) των αλόγων ζώων, διότι έμελλε να ελευθερώση ημάς από την αλογίαν.                          

Τη ΚΓ΄ (24η) Δεκεμβρίου, μνήμη του Οσίου Πατρός ημών ΝΙΚΟΛΑΟΥ του από στρατιωτών, και διήγησις ωφέλιμος.

Νικόλαος ο εν Αγίοις Πατήρ ημών εγένετο στρατιώτης κατά τους χρόνους του βασιλέως Νικηφόρου του Πατρικίου του βασιλεύσαντος κατά τα έτη ωβ΄-ωια΄ (802-811). Ότε δε ο Νικηφόρος συνήθροισε στρατόν ίνα πολεμήση τους Βουλγάρους, τότε και ο Νικόλαος εξήλθε μετά των στρατευμάτων. Διερχόμενος δε εκ τινος τόπου, επειδή ήτο εσπέρα, έμεινεν εις πανδοχείον· και αφού εδείπνησε μετά του πανδοχέως, προσηυχήθη και επλάγιασεν ίνα κοιμηθή. Κατά δε τας εξ ή και επτά ώρας της νυκτός, η θυγάτηρ του πανδοχέως, τρωθείσα υπό σατανικού έρωτος, επήγεν εκεί όπου εκοιμάτο ο Όσιος και τον εκέντησε, παρακινούσα αυτόν εις αισχράν πράξιν.

Τη ΚΔ΄ (24η) Δεκεμβρίου, ΠΑΡΑΜΟΝΗ ΤΗΣ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΓΕΝΝΗΣΕΩΣ και μνήμη της Αγίας Οσιοπαρθενομάρτυρος ΕΥΓΕΝΙΑΣ.

Ευγενία η ένδοξος Οσιοπαρθενομάρτυς ήτο κατά τους χρόνους του βασιλέως Κομμόδου του βασιλεύσαντος κατά τα έτη 180- 192. Ο πατήρ της ωνομάζετο Φίλιππος και ήτο έπαρχος Αλεξανδρείας, επιφανής και πλουσιώτατος, η δε μήτηρ της εκαλείτο Κλαυδία, είχε δε και αδελφούς δύο Αβίταν και Σέργιον καλουμένους. Ήτο δε η μακαρία Ευγενία κατά το όνομα και την ψυχήν ευγενεστάτη, εις το κάλλος ωραία και πάγκαλος και εις την πολιτείαν θαυμάσιος. Ο δε Φίλιππος έχων την εξουσίαν πάσης της Αιγύπτου, αν και ήτο ειδωλολάτρης, όμως είχε γνώμην καλήν και εκυβέρνα τον λαόν δικαίως· ηγάπα τους καλούς ανθρώπους, τους δε κακούς επαίδευεν αυστηρώς και μάλιστα τους μάντεις και τους Ιουδαίους, τους οποίους ουδόλως ήθελε να ακούση, αλλά τους εδίωκεν από όλην την επαρχίαν του και πολλούς δικαίως εφόνευσε, τους δε Χριστιανούς δεν εμίσει τόσον, διότι εγνώριζεν ότι ήσαν σώφρονες και ενάρετοι, και δι΄ αυτό τους ηυλαβείτο· όμως δια το πρόσταγμα του βασιλέως δεν τους άφηνε να κατοικώσιν εντός της πόλεως, μόνον δε έξω του τείχους τούς είχεν αφήσει τόπον τινά, εις τον οποίον διέμενον και επορεύοντο ως ήθελαν.

Τη ΚΓ΄ (23η) Δεκεμβρίου, μνήμη του Αγίου και Θεοφόρου Πατρός ημών ΝΑΟΥΜ του Θαυματουργού, του φωτιστού και Ιεροκήρυκος της Βουλγαρίας.

Ναούμ ο εν Αγίοις Πατήρ ημών ήκμαζε κατά τους χρόνους Μιχαήλ Γ΄ βασιλέως του Βυζαντίου, του υιού Θεοφίλου του Εικονομάχου, βασιλεύσαντος κατά τα έτη ωμβ΄ -  ωξζ΄ (842-867), ότε και οι Άγιοι Κύριλλος, Μεθόδιος και Κλήμης διέτριβον εις Βουλγαρίαν αγωνιζόμενοι εις το να φωτίσωσι, δια της Πίστεως του Χριστού και της Ορθοδοξίας, το πεπλανημένον έθνος των Βουλγάρων. Εις τούτους τους πρώτους φωτιστάς της Βουλγαρίας γενόμενος κατά πάντα ακόλουθος ο θείος ούτος Ναούμ περιήρχετο μετ΄ αυτών όλας τας πόλεις της Βουλγαρίας, κηρύττων τον λόγον της ευσεβείας, τυπτόμενος, λοιδορούμενος, θλιβόμενος και διωγμούς και μάστιγας υπομένων υπό των απίστων και εχθρών του Χριστού.

Τη ΚΓ΄ (23η) Δεκεμβρίου, μνήμη του Οσίου Πατρός ημών ΠΑΥΛΟΥ Αρχιεπισκόπου Νεοκαισαρείας, ενός των εν Νικαία τριακοσίων δέκα και οκτώ Θεοφόρων Πατέρων.

Παύλος ο εν Αγίοις Πατήρ ημών έγινε τόσον περιβόητος κατά τας αρετάς, ώστε το όνομά του έφθασε και εις τας ακοάς του τότε βασιλεύοντος εν Νικομηδεία Λικινίου τη΄-τκγ΄ (308-323), όθεν αποστείλας ανθρώπους παρέστησε τον Άγιον ενώπιόν του. Και πρώτον εδοκίμαζεν ο τύραννος να τον εκφοβίση με απειλάς, κατόπιν δε ήρχισε και να τον δέρη, αλλ΄ εξεπλάγη αυτός τε και όλοι οι παρεστώτες δια την ασύγκριτον τούτου ανδρείαν και υπομονήν.

Τη ΚΓ΄ (23η) Δεκεμβρίου, μνήμη των Αγίων ΔΕΚΑ ΜΑΡΤΥΡΩΝ των εν τη Κρήτη μαρτυρησάντων.

Θαυμαστή και αξιέπαινος είναι η περιβόητος Κρήτη, δια τε το κάλλος και το μέγεθος αυτής, δια τα τείχη και τους λιμένας της, δια την κράσιν και υγείαν του κλίματός της, ως και την αφθονίαν και πλουσιότητα των καρπών της, αλλ΄ ημείς θέλομεν διηγηθή την αληθινήν της αξίαν και ωραιότητα, τον χορόν, λέγω, των θείων Μαρτύρων, τους Δέκα του Χριστού στεφανίτας, οι οποίοι από αυτήν εγεννήθησαν και εις αυτήν υπέρ Χριστού γενναίως εμαρτύρησαν, καθώς θέλει το φανερώσει ο λόγος.

Τη ΚΒ΄ (22α) Δεκεμβρίου, μνήμη της Αγίας Μεγαλομάρτυρος ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΣ της Φαρμακολυτρίας.

Αναστασία η ένδοξος του Χριστού Μεγαλομάρτυς ήτο κατά τους χρόνους του ασεβεστάτου Διοκλητιανού, του βασιλεύσαντος κατά τα έτη σπδ΄- τε΄ (284- 305), κατήγετο δε από την περίδοξον και μεγαλόπολιν Ρώμην, από γένος περιφανέστατον, ωραία την όψιν και ευπρεπέστατα εις τα ήθη και τάξεις κεκοσμημένη και με την ευγένειαν της ψυχής εστολισμένη υπέρ το κάλος του σώματος. Ο πατήρ της ωνομάζετο Πραιξτετάτος, είχε δε διδάσκαλον ενάρετόν τινα άνθρωπον ονόματι Χρυσόγονον, εκ του οποίου εδιδάχθη την ευσέβειαν και εγνώρισε τον αληθή Θεόν, τα δε αναίσθητα είδωλα απέβαλε και κατεφρόνησεν. Και ούτω μεν η Αγία επορεύετο· ο δε πατήρ αυτής την υπάνδρευσε χωρίς την θέλησίν της μετά τινος ειδωλολάτρου, Ποπλίωνος ή Πουπλίου καλουμένου, τον οποίον εμίσει η κόρη και προφασιζομένη ασθένειαν δεν εδέχθη την μετ΄ εκείνου κοινωνίαν διά τε την απιστίαν του, και την προς την παρθενίαν αγάπην της· καθ΄ εκάστην δε προσηύχετο εις τον Χριστόν φυλάττουσα πάσας τας εντολάς του. Εξαιρέτως δε ηγάπα πολύ την ταπείνωσιν.

Τη ΚΑ΄ (21η) Δεκεμβρίου, μνήμη του Αγίου Μάρτυρος ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΕΟΥΣ.

Θεμιστοκλής ο άγιος Μάρτυς ήτο κατά τους χρόνους του βασιλέως Δεκίου εν έτει σν΄ (250), καταγόμενος από τα Μύρα της Λυκίας, βοσκός τυγχάνων προβάτων. Επειδή δε ο εκεί άρχων, Ασκληπιός ονόματι, εκίνησε διωγμόν κατά των Χριστιανών και εζητείτο παρ΄ αυτού ο Άγιος Μάρτυς Διοσκορίδης, τούτου ένεκα ο μεν θείος Διοσκορίδης έφυγεν εις το βουνόν και εκρύβη, οι δε ζητούντες εκείνον, ευρόντες τον μακάριον τούτον Θεμιστοκλέα βόσκοντα τα πρόβατά του, ηρώτησαν αυτόν· ούτος δε ο αοίδιμος, τον μεν Διοσκορίδην έκρυψε, λέγων ότι δεν γνωρίζει που ευρίσκεται, τον δε εαυτόν του παρέδωκεν εις αυτούς, ομολογήσας ότι είναι Χριστιανός. Παρασταθείς λοιπόν ενώπιον του άρχοντος και τον Χριστόν παρρησία κηρύξας, εδάρη εις την κοιλίαν τοσούτον, ώστε αύτη εσχίσθη· είτα εκρεμάσθη επί ξύλου, και εσύρθη επάνω εις σιδηρούς τριβόλους, εκ των οποίων κατακαρφωθείς εις όλα τα μέλη του σώματος, παρέδωκε την αγίαν του ψυχήν εις χείρας Θεού και έλαβεν ο αοίδιμος του Μαρτυρίου τον στέφανον.

Τη ΚΑ΄ (21η) Δεκεμβρίου, μνήμη της Αγίας Μάρτυρος ΙΟΥΛΙΑΝΗΣ.

Ιουλιανή η ένδοξος Μάρτυς του Κυρίου ήτο από την Νικομήδειαν και έζη κατά τους χρόνους του δυσσεβούς βασιλέως Μαξιμιανού του βασιλεύσαντος κατά τα έτη 286- 305. Ήτο δε αύτη από γένος επιφανές και έκλαμπρον, ωραία την όψιν και τον τρόπον επαινετή και φιλάρετος, επάνω δε εις τας άλλας της αρετάς είχε και την ευσέβειαν, η οποία είναι το θαυμασιώτερον, διότι ο πατήρ αυτής και οι λοιποί συγγενείς της ήσαν Έλληνες ειδωλολάτραι, η δε μήτηρ της ούτε τα είδωλα εσέβετο, ούτε τον Χριστόν, αλλά ίστατο αμφίβολος. Επί πλέον ο πατήρ της Ιουλιανής εμίσει πολύ τους Χριστιανούς και τους εμάχετο σφόδρα. Αλλά η πάνσεμνος Ιουλιανή, ως γνωστική όπου ήτο εκ φύσεως, βλέπουσα την γην, τον ουρανόν, τον αέρα, την θάλασσαν και τα λοιπά του Κτίστου ποιήματα, εζήτει τον τούτων Δημιουργόν, έχουσα τον Παύλον διδάσκαλον και δια μέσου των κτισμάτων ηννόησε τον Ποιητήν η αοίδιμος· και έλεγε καθ΄ εαυτήν τοιαύτα ως πάνσοφος· «Εάν είναι εις μόνον Θεός αληθέστατος, αυτόν πρέπει να προσκυνώ και να σέβωμαι, τα δε είδωλα ως απολείας αίτια να βδελύσσωμαι».

Τη Κ΄ (20η) Δεκεμβρίου, ο Άγιος Νεομάρτυς ΙΩΑΝΝΗΣ ο ράπτης, παιδίον νέον, ο καταγόμενος εκ της νήσου Θάσου και μαρτυρήσας εν Κωνσταντινουπόλει κατά το αχνβ΄ (1652) έτος, ξίφει τελειούται.

Ιωάννης ο μακάριος ούτος Νεομάρτυς ήτο από την νήσον Θάσον, από χωρίον ονομαζόμενον Μαρίαις· όταν δε έγινε ετών δεκατεσσάρων, τον έφεράν τινες εις την Κωνσταντινούπολιν και τον άδωσαν εις ένα Χριστιανόν εις τον Γαλατάν δια να μανθάνη ράπτης. Ημέραν τινά τον έστειλεν ο διδάσκαλός του να αγοράση ράμματα παρά τινος Εβραίου και δυσαρεστηθείς εφιλονίκει μετά του Εβραίου του πωλούντος αυτά, έτυχε δε κατά την ώραν εκείνην να φωνάζη ο χόντζας επάνω εις τον μιναρέν εν ώρα μεσημβρίας, κατά την συνήθειαν των Τούρκων, ο δε μιαρός Εβραίος, καιρού δραξάμενος, έλεγε τόσον προς τον κράζοντα, όσον και προς τους άλλους Αγαρηνούς· «Δεν ακούετε το παιδίον τούτο ότι υβρίζει την πίστιν σας και το προσκύνημά σας»;

Τη Κ΄ (20η) Δεκεμβρίου, μνήμη του Οσίου Πατρός ημών ΦΙΛΟΓΟΝΙΟΥ, γενομένου από δικολόγου Πατριάρχου Αντιοχείας.

Φιλογόνιος ο μακάριος Πατήρ ημών επεδόθη νηπιόθεν  εις την μάθησιν των ιερών γραμμάτων, όθεν δια τούτο εγένετο απ΄ αρχής αφιέρωμα εις τον Θεόν· διότι διδαχθείς όλας τας επιστήμας και έχων επιμέλειαν σύμφωνον με την αγχίνοιαν και ευφυϊαν του, μετά τοσαύτης ακριβείας έμαθεν όλας τας επιστήμας, ως να είχε μάθει μίαν μόνην εξ αυτών. ΄Οθεν και λαμπράν ζωήν κατώρθωσε, μολονότι είχε γυναίκα και τέκνα και καθημερινώς ως εκ του επαγγέλματός του ευρίσκετο εις τα δικαστήρια.

Τη Κ΄ (20η) Δεκεμβρίου, μνήμη του Αγίου Ιερομάρτυρος ΙΓΝΑΤΙΟΥ του Θεοφόρου, και Προεόρτια της κατά Σάρκα Γεννήσεως του Κυρίου ημών ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ.

Ιγνάτιος ο θείος και θεοφόρος Πατήρ ημών ήτο Επίσκοπος εις την Αντιόχειαν κατά τον καιρόν του βασιλέως Τραϊανού του βασιλεύσαντος κατά τα έτη 98-117. Τούτον λέγουσί τινες, ότι έλαβεν ο Δεσπότης Χριστός εις τας αγίας του χείρας, όταν ήτο ακόμη βρέφος μικρόν, και διδάσκων τον λαόν εις Ιεροσόλυμα, είπε προς αυτούς· «όστις ουν ταπεινώσει εαυτόν ως το παιδίον τούτο, ούτος εστίν ο μείζων εν τη Βασιλεία των ουρανών· και ος εάν δέξηται παιδίον τοιούτον εν επί τω ονόματί μου εμέ δέχεται» (Ματθ. ιη: 4-5). Ταύτα λέγων ο Δεσπότης Χριστός εφανέρωσε σαφέστατα την μέλλουσαν προκοπήν του παιδός, εις την Αποστολικήν διδασκαλίαν.

Τη ΙΘ΄ (19η) Δεκεμβρίου, μνήμη του Οσίου Πατρός ημών ΓΡΗΓΕΝΤΙΟΥ Επισκόπου Αιθιοπίας.

Γρηγέντιος ο εν Αγίοις Πατήρ ημών ήτο από την μεγαλόπολιν των Μεδιολάνων, ήκμαζε δε εν έτει φιη΄(518). Οι γονείς του ωνομάζοντο Αγάπιος και Θεοδότη, ευσεβείς αμφότεροι· το δε παιδίον αυτών, ο θείος δηλαδή ούτος Γρηγέντιος, από μικρός εδεικνύετο, ότι έμελλε να γίνη δούλος Χριστού γνήσιος από σημεία και πράξεις εναρέτους, τας οποίας είχεν εκ νεότητος. Όθεν όταν έφθασεν εις ηλικίαν νόμιμον, τον εχειροτόνησαν Διάκονον με θείον νεύμα και βούλησιν και τότε εδόθη εις περισσοτέραν νηστείαν, σκληραγωγίαν και άσκησιν και άλλας αρετάς ο θαυμάσιος· όθεν δεξάμενος την Χάριν του Πνεύματος, ετέλει σημεία μεγάλα και τέρατα.

Τη ΙΘ΄ (19η) Δεκεμβρίου, οι Άγιοι Μάρτυρες ΤΙΜΟΘΕΟΣ και ΠΟΛΥΕΥΚΤΟΣ πυρί τελειούνται.

Τιμόθεος και Πολύευκτος οι Άγιοι Μάρτυρες, κρατηθέντες και ομολογήσαντες τον Χριστόν, ετελείωσαν δια πολλών βασάνων το Μαρτύριον. Και ο μεν Τιμόθεος ετελείωσε το Μαρτύριον εν τη Αφρική Μαυριτανία ή (Μαυρουσία), ο δε Πολύευκτος, με διαφόρους τιμωρίας πρότερον βασανισθείς εν Καισαρεία, τελευταίον εις πυρ βληθείς ετελείωσε και ούτος το Μαρτύριον, ούτω δε έλαβον και οι δύο τους μαρτυρικούς στεφάνους παρά Κυρίου.

Τη ΙΘ΄ (19η) Δεκεμβρίου, μνήμη των Αγίων Μαρτύρων ΗΛΙΑ, ΠΡΟΒΟΥ και ΑΡΕΩΣ

Ηλίας, Πρόβος και Άρης οι Άγιοι Μάρτυρες κατήγοντο εξ Αιγύπτου, ήσαν δε Χριστιανοί και επορεύοντο εις την Κιλικίαν όπως επισκεφθώσι και υπηρετήσωσι τους εκεί μαρτυρούντας Χριστιανούς. Όταν δε έφθασαν εις την Ασκάλωνα, συλληφθέντες εφέρθησαν ενώπιον του εκεί κριτού, Φιρμικιανού ονόματι, ομολογήσαντες δε εαυτούς Χριστιανούς εδοκίμασαν διαφόρους βασάνους· και ο μεν Άγιος Άρης ετελείωσε το Μαρτύριον δια πυρός, οι δε Άγιοι Πρόβος και Ηλίας απεκεφαλίσθησαν. Τελείται δε η αυτών σύναξις εν τω Μαρτυρίω του Αγίου Φιλήμονος, εν τόπω καλουμένω Στρατηγίω.

Τη ΙΘ΄ (19η) Δεκεμβρίου, μνήμη του Αγίου Μάρτυρος ΒΟΝΙΦΑΤΙΟΥ και της Αγίας ΑΓΛΑΪΔΟΣ της Ρωμαίας.

Βονιφάτιος ο Άγιος Μάρτυς ήκμασε κατά τους χρόνους του αντιχρίστου βασιλέως Διοκλητιανού του βασιλεύσαντος κατά τα έτη σπδ΄ - τε΄ (284- 305), ήτο δε εις την Ρώμην δούλος της Αγλαϊδος, ήτις ήτο γυνή συγκλητική, θυγάτηρ Ακακίου ανθυπάτου Ρώμης. Αύτη δε η Αγλαϊς, ούσα από γένος λαμπρότατον, ήτο και ωραία εις το κάλλος του σώματος, αλλά και πλουσία πολύ από χρήματα, και από άλλα αγαθά πρόσκαιρα, εκ των οποίων ήτο παραδεδομένη εις τας σαρκικάς ηδονάς, καθώς δυστυχώς πράττουν οι περισσότεροι εκ των εχόντων ταύτα, διότι με το να έχουν πολλά, εκτελούν της σαρκός τα θελήματα.

Τη ΙΗ΄ (18η) Δεκεμβρίου, ΤΗ ΚΥΡΙΑΚΗ ΠΡΟ ΤΗΣ ΧΡΙΣΤΟΥ ΓΕΝΝΗΣΕΩΣ ΥΠΟΜΝΗΜΑ ΕΙΣ ΤΟΝ ΠΡΟΦΗΤΗΝ ΔΑΝΙΗΛ ΚΑΙ ΕΙΣ ΤΟΥΣ ΤΡΕΙΣ ΠΑΙΔΑΣ

Η Εκκλησία του Χριστού, ευλογημένοι Χριστιανοί, εορτάζει σήμερον, Κυριακήν προ της Χριστού Γεννήσεως, την μνήμην πάντων των από Αδάμ μέχρι του Ιωσήφ του Μνήστορος της Υπεραγίας Θεοτόκου ευαρεστησάντων τω Θεώ, καθώς αυτούς γενεαλογεί ο ιερός Ευαγγελιστής Ματθαίος και όσους ο θείος Ευαγγελιστής Λουκάς από Αδάμ μέχρις Αβραάμ αριθμεί ως επίσης και πάντων των Προφητών και Προφητίδων, επειδή αυτοί εγένοντο αρχηγοί του γένους του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού κατά σάρκα και διότι αυτοί προείπον περί της ελεύσεως του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού, από των οποίων τας προφητείας και ημείς επιστεύσαμεν εις Αυτόν. 

Τη ΙΗ΄ (18η) Δεκεμβρίου, μνήμη του Αγίου ενδόξου Ιερομάρτυρος ΜΟΔΕΣΤΟΥ Αρχιεπισκόπου Ιεροσολύμων του Θαυματουργού.

Μόδεστος ο του Θεού θαυμάσιος άνθρωπος εγεννήθη εις την πόλιν της Σεβαστείας της εν Μικρά Ασία, από Ορθοδόξους γονείς, Ευσέβιον και Θεοδούλην ονομαζομένους. Επειδή δε η μήτηρ του ήτο στείρα, τούτου ένεκα δια προσευχής των γονέων του εδόθη εις αυτούς υιός, ο μέγας ούτος Πατήρ, ύστερον από τεσσαράκοντα έτη του γάμου των. Αφού δε εγεννήθη ούτος, διεβλήθη ο πατήρ του εις τον Μαξιμιανόν (286- 305) ως Χριστιανός. Όθεν δεθείς, εκλείσθη μέσα εις την φυλακήν. Τούτο μαθούσα η γυνή του Θεοδούλη επήγε και αυτή εις την φυλακήν ομού με τον υιόν της τούτον. Εκεί δε εις την φυλακήν ευρισκόμενοι, παρεκάλεσαν και οι δύο τον Θεόν και ούτω παρέδωκαν τας ψυχάς των εις χείρας των Αγίων Αγγέλων, γενόμενοι Μάρτυρες κατά την γνώμην και την προαίρεσίν των.

Τη ΙΗ΄ (18η) Δεκεμβρίου, ο Όσιος Πατήρ ημών ΜΙΧΑΗΛ ο Σύγκελλος και Ομολογητής εν ειρήνη τελειούται.

Μιχαήλ ο Όσιος Πατήρ ημών ήτο εκ της αγίας πόλεως Ιερουσαλήμ, υιός ευσεβών γονέων. Παιδευθείς και μαθών δε εις το άκρον την τε έξω σοφίαν των Ελλήνων και την ιδικήν μας, έγινε Μοναχός· αλλά και η μήτηρ αυτού μετά των θυγατέρων της εκουρεύθη Μοναχή εις Μοναστήριον γυναικείον, αφού απέθανεν ο πατήρ του. Επειδή δε καλώς και θεοφιλώς ο θείος ούτος Μιχαήλ επολιτεύθη υποβάλλων τον εαυτόν του εις πάσαν σκληραγωγίαν, χειροτονείται Πρεσβύτερος. Έπειτα ευρών ήσυχον σπήλαιον, εισέρχεται εις αυτό όταν οι Άγιοι Θεόδωρος και Θεοφάνης οι Ομολογηταί και Γραπτοί έγιναν Ιερείς και λειτουργοί του Κυρίου και επήγαν προς τον Όσιον Μιχαήλ, ο οποίος καθίσταται παρά του Ιεροσολύμων Σύγκελλος.

Τη ΙΗ΄ (18η) Δεκεμβρίου, μνήμη του Οσίου Πατρός ημών ΦΛΩΡΟΥ Επισκόπου Αμινσού.

Φλώρος ο εν Αγίοις Πατήρ ημών ήτο κατά τους χρόνους των βασιλέων Ιουστίνου (565-578), Τιβερίου (578- 582), και Μαυρικίου (582-602), πατρός μεν Φλώρου και εκείνου ονομαζομένου, μητρός δε Ευφημίας. Έγινε δε ούτος έμπειρος πάσης παιδείας, τόσον της εξωτερικής των Ελλήνων, όσον και της εσωτερικής των ιερών και θείων Γραφών. Και πρώτον μεν καθίσταται γραμματεύς βασιλικός, έπειτα αναβιβάζεται εις το αξίωμα του πατρικίου· λαβών δε γυναίκα, έγινε και πατήρ. Επειδή δε τα τέκνα και η γυνή του απέθανον υπό λοιμικής ασθενείας, τούτου ένεκα αυτός ενδύεται το Μοναχικόν Σχήμα και ησυχάζει εις εν κτήμα του, το οποίον κατείχεν εις τον τόπον τον καλούμενον Ανάπλουν· έπειτα δια την αρετήν του χειροτονείται Επίσκοπος Αμινσού, ήτις είναι πόλις της Καππαδοκίας Σαμσούν και Εμήδ υπό των Τούρκων καλουμένη. Πορευθείς λοιπόν εις την επαρχίαν του, καλώς ωκονόμησε το εμπιστευθέν εις αυτόν ποίμνιον, και πλείστας ποιήσας θαυματουργίας, προς Κύριον εξεδήμησεν.

Τη ΙΗ΄ (18η) Δεκεμβρίου, μνήμη του Αγίου Μάρτυρος ΕΥΒΙΟΤΟΥ.

Ευβίοτος ο Άγιος Μάρτυς ήτο κατά τους χρόνους του βασιλέως Μαξιμιανού του Γαλερίου του βασιλεύσαντος κατά τα έτη τε-τια΄ (305-311), καταγόμενος εκ της κώμης Πωκετούς, ήτις ευρίσκετο εις την Ασίαν και υπήγετο εις το θέμα το καλούμενον του Οψικίου. Εις την κώμην αυτήν εγεννήθη και ανετράφη ο Όσιος και εις αυτήν έλαβε και το τέλος της ζωής του. Επειδή δε ο Άγιος ούτος διήγε ζωήν θεάρεστον και παν είδος αρετής ειργάζετο, τούτου ένεκα εδοκίμασε πολλά κακά υπό των ειδωλολατρών, περιφερόμενος εις διάφορα μέρη και δενόμενος και δερόμενος. Μάλιστα δε και εξαιρέτως έπασχεν όλα ταύτα, διότι ετέλει πολλά θαύματα, δια δε των θαυμάτων του πολλούς απίστους επέστρεφεν εις την Πίστιν του Χριστού.

Τη ΙΗ΄ (18η) Δεκεμβρίου, μνήμη του Αγίου Μάρτυρος ΣΕΒΑΣΤΙΑΝΟΥ και των συν αυτώ. H Αγία Μάρτυς Ζωή. Ο Άγιος Μάρτυς Τραγκυλίνος. Ο Άγιος Μάρτυς Κλαύδιος. Ο Άγιος Μάρτυς Τιβούρτιος. Ο Άγιος Μάρτυς Κάστουλος. Οι Άγιοι Μάρτυρες Μάρκος και Μαρκελλίνος.

Σεβαστιανός ο ένδοξος Μάρτυς του Κυρίου και οι μετ΄ αυτού συναθλήσαντες και ανωτέρω αναφερόμενοι Άγιοι Μάρτυρες ήσαν κατά τον καιρόν των αντιχρίστων βασιλέων Διοκλητιανού (284- 305) και Μαξιμιανού (286- 305), οίτινες υπερτέρησαν εις κακίαν και απανθρωπίαν πάντας τους προ αυτών βασιλείς, διότι τόσον διωγμόν εκίνησαν κατά των Χριστιανών οι άχρηστοι και ασύνετοι, ώστε δεν εχωρούσαν οι Άγιοι εις τα δεσμωτήρια. Ούτοι οι κάκιστοι τύραννοι είχον προστάξει πάντας τους υπ΄αυτούς ηγεμόνας και άρχοντας, να μη εξετάζουν άλλας αναγκαίας υποθέσεις των πόλεων ούτε δια φόνους, ούτε δι΄ άλλα πταίσματα, ή κρίσεις ετέρας, ειμή μόνον να αναζητούν και να καταδικάζουν τους Χριστιανούς με διάφορα παιδευτήρια και να τους βιάζουν με κάθε τρόπον να προδίδωσι την ευσέβειαν.

Τη ΙΖ΄ (17η) Δεκεμβρίου, ο εν Αγίοις Πατήρ ημών ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ ο Νέος, ο εκ Ζακύνθου μεν ορμώμενος, Αρχιεπίσκοπος δε Αιγίνης γενόμενος, εν ειρήνη τελειούται.

Διονύσιος ο θείος Πατήρ ημών ο Νέος είχε πατρίδα την περίφημον νήσον Ζάκυνθον, εις την οποίαν εγεννήθη κατά το έτος αφμζ΄ (1547), Ιουνίου (21η), από γονείς ευσεβείς, ενδόξους και ευγενείς· ο πατήρ του ωνομάζετο Μώκιος, την επωνυμίαν Σιγούρος και η μήτηρ του Παυλίνα. Όταν δε ο Άγιος έφθασεν εις ηλικίαν δεκτικήν μαθήσεως, εδόθη εις θεοσεβείς και σοφούς διδασκάλους, ως ευφυής δε όπου ήτο εις τον νουν, έμαθεν εις ολίγον καιρόν όσα μαθήματα ήσαν αρκετά να του φωτίσουν την διάνοιαν δια να καταλάβη την πλάνην του κόσμου, του προσκαίρου βίου την ματαιότητα και την της ψυχής αθανασίαν.

Τη ΙΖ΄ (17η) Δεκεμβρίου, μνήμη του Οσίου και αειμνήστου Πατρός ημών ΣΤΕΦΑΝΟΥ του Ομολογητού, του πρότερον καλουμένου ΔΟΥΝΑΛΕ.

Στέφανος ο Όσιος Πατήρ ημών ο προ της χειροτονίας του καλούμενος Δουναλέ ή Δουνάλε ήτο πρότερον άρχων της ιδίας αυτού χώρας, η οποία είναι νήσος παρ΄ άλλων μεν ονομαζομένη Νιβερτία, παρ΄ άλλων δε Βερρόη και βρεχομένη μεν από τον Ατλαντικόν Ωκεανόν, ευρισκομένη δε πλησίον εις τα Γάδειρα, τα εν τη Ισπανία. Ούτος λοιπόν είχε πλούτον πολύν και ανετράφη με ευσεβή πίστιν και χριστιανικώτατα δόγματα, ζων περισσότερον εις τον Θεόν, παρά εις τους ανθρώπους. Όθεν όλα του κόσμου τα πράγματα σκύβαλα λογισάμενος ο αοίδιμος, αφήκε την εξουσίαν εις τους υιούς του και μεταβ΄ς εις την Ρώμην, ενδύεται το Μοναχικόν σχήμα, το του σταυροφόρου δηλαδή, υπό του Πάπα Αγαπητού.

Τη ΙΖ΄ (17η) Δεκεμβρίου, μνήμη των Αγίων Οσιομαρτύρων ΠΑΤΕΡΜΟΥΘΙΟΥ, ΚΟΠΡΙΟΥ και ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ.

Πατερμούθιος, Κόπρις και Αλέξανδρος οι Άγιοι Μάρτυρες ήσαν κατά τους χρόνους Ιουλιανού του Παραβάτου του βασιλεύσαντος κατά τα έτη τξα΄- τξγ΄ (361 – 363). Διήνυσαν δε πρότερον την ζωήν των εν ησυχία εις έρημόν τινα τόπον της Αιγύπτου. Εκστρατεύσας δε ο Παραβάτης κατά των Περσών και μαθών περί των Οσίων τούτων έστειλε και τους έφερεν έμπροσθέν του. Ηρώτησε δε πρώτον τον Πατερμούθιον πόσων ετών είναι· αφού δε εκείνος απεκρίθη, ότι είναι τεσσαράκοντα πέντε, εξέβαλεν αυτόν έξω.

Τη ΙΖ΄ (17η) Δεκεμβρίου, μνήμη των Αγίων Τριών Παίδων ΑΝΑΝΙΟΥ, ΑΖΑΡΙΟΥ, ΜΙΣΑΗΛ και ΔΑΝΙΗΛ του Προφήτου.

Δανιήλ ο μακάριος Προφήτης ήτο από την βασιλικήν φυλήν του Ιούδα, καταγόμενος από γένος ευρισκόμενον εις την βασιλικήν υπηρεσίαν και εγεννήθη εις Βηθαράν την ανωτέραν. Ενώ δε ακόμη ήτο νήπιον, απήχθη αιχμάλωτος εκ της Ιουδαίας εις την Βαβυλώνα και εκεί προεφήτευσεν έτη εβδομήκοντα· προέλαβε δε την Γέννησιν του Χριστού τετρακόσια εξήκοντα έτη. Ήτο δε ανήρ τοσούτον σώφρων, ώστε οι Ιουδαίοι ενόμιζον, ότι είναι ευνούχος. Επένθησε πολύ δια την αιχμαλωσίαν των ομοφύλων του Εβραίων, ενήστευε δε από πάσαν επιθυμητήν τροφήν· και ήτο μεν ξηρός κατά το σώμα, εφαίνετο όμως πολύ ωραίος με την Χάριν του Υψίστου Θεού.  

Τη ΙΓ΄ (16η) του Δεκεμβρίου, μνήμη της αοιδίμου Βασιλίσσης και θαυματουργού ΘΕΟΦΑΝΟΥΣ, συζύγου γενομένης Λέοντος του σοφωτάτου βασιλέως.

Θεοφανώ η ευσεβεστάτη και Αγία βασίλισσα ήτο γέννημα και θρέμμα της Κωνσταντινουπόλεως, έχουσα βασιλικήν την καταγωγήν, καθότι ήτο απόγονος των περιφανών Μαρτινακίων, θυγάτηρ δε Κωνσταντίνου ιλλουστρίου και Άννης, οι οποίοι κατήγοντο εκ της Ανατολής. Ούτοι, μη έχοντες παιδίον, καθ΄ εκάστην ελυπούντο και παρεκάλουν υπέρ τούτου την Κυρίαν Θεοτόκον, πάντοτε μεν διατρίβοντες εις τον πανσεβάσμιον αυτής Ναόν, τον ευρισκόμενον εις τον λεγόμενον Βάσσου, θερμοτάτας δε τας αυτών δεήσεις και ικεσίας προσφέροντες και λέγοντες· «Λυθήτω, Δέσποινα, η του κόσμου Κυρία, λυθήτω η ατεκνία, ήτις λυπεί και καταξηραίνει ημάς τους δούλους σου».

Τη ΙΓ΄ (16η) του Δεκεμβρίου, μνήμη του εν Αγίοις Πατρός ημών ΜΟΔΕΣΤΟΥ Αρχιεπισκόπου Ιεροσολύμων.

Μόδεστος, ο εν Αγίοις Πατήρ ημών, ο θείος αστήρ της Εκκλησίας και πιστός θεράπων του Θεού, ήκμασε κατά τον Ζ΄ αιώνα από της ενσάρκου οικονομίας του Κυρίου. ενδυθείς το Αγγελικόν Σχήμα των Μοναχών, κατέστησε τον εαυτόν του τύπον και υπογραμμόν της ασκητικής φιλοσοφίας και έγινε σκεύος πάσης αρετής, διαλάμπων όχι μόνον δια των σοφών λόγων του, αλλά και δια των κατά Θεόν έργων του. Δια τούτο και εφωτίσθη δια του φωτισμού του Παναγίου Πνεύματος και έγινε δοχείον θείων ελλάμψεων. Δια τας αρετάς του ταύτας έγινεν Ηγούμενος και Αρχιμανδρίτης της Μονής, την οποίαν είχεν ιδρύσει ο μέγιστος μεταξύ των Οσίων Πατέρων Άγιος Θεοδόσιος ο Κοινοβιάρχης και κατηύθυνε την Μονήν ταύτην ασφαλώς κατά Θεόν δια της μελιρρύτου διδασκαλίας του και δια του ιδικού του παραδείγματος.

Τη ΙΓ΄ (16η) του Δεκεμβρίου, μνήμη του Αγίου Μάρτυρος ΜΑΡΙΝΟΥ,

Μαρίνος ο Άγιος Μάρτυς ήτο επί Καρίνου βασιλέως του βασιλεύσαντος κατά τα έτη σπγ΄ - σπδ΄ (283-284), Ρωμαίος το γένος, εκ νεαράς ηλικίας μετέχων της βουλής και τιμής της βασιλικής Συγκλήτου. Διαβληθείς δε ως Χριστιανός, παρεστάθη εις εξέτασιν· και επειδή δεν ηθέλησε να θυσιάση εις τα είδωλα, κρεμάται και δέρεται με ξυλίνας σπάθας. Έπειτα απλούται επί πεπυρωμένης εσχάρας, βάλλεται εντός ανημμένου τηγανίου και εντός λέβητος πλήρους ζέοντος ύδατος· εφυλάχθη όμως εξ όλων τούτων αβλαβής, επειδή παραδόξως το πυρ μετεβλήθη εις δρόσον. Ύστερον ριφθείς εις τα θηρία ίνα τον καταφάγωσιν, έμεινεν απείρακτος δια της θείας Χάριτος. Μετά ταύτα απατήσας τον βασιλέα, ότι θα υπάγη εις τον ναόν των ειδώλων ίνα προσφέρη θυσίαν, πορευθείς εκεί, δια προσευχής του κρημνίζει τα είδωλα· όθεν δια την αιτίαν ταύτην αποκεφαλίζεται και λαμβάνει παρά Κυρίου του Μαρτυρίου τον στέφανον. Προέτρεπον δε και ηκολούθουν αυτόν μέχρι του τόπου της εκτελέσεως ο πατήρ του και η μήτηρ του μακαρίζοντες αυτόν, διότι ηξιώθη να λάβη τέλος μακάριον.

Τη ΙΓ΄ (16η) του Δεκεμβρίου, μνήμη του Αγίου Προφήτου ΑΓΓΑΙΟΥ.

Αγγαίος ο Άγιος Προφήτης κατήγετο από την ιερατικήν φυλήν του Λευϊ, εγεννήθη δε εις την Βαβυλώνα, μετά την αιχμαλωσίαν των Ισραηλιτών. Νέος δε έτι ων, μετέβη εκ της Βαβυλώνος εις την Ιερουσαλήμ μετά των άλλων Ιουδαίων και προεφήτευσε μετά του Προφήτου Ζαχαρίου έτη τριάκοντα εξ, προλαβών την έλευσιν του Χριστού έτη τετρακόσια εβδομήκοντα. Φανερώς δε προεφήτευσε δια την από Βαβυλώνος επιστροφήν των Ιουδαίων και είδεν εκ μέρους την δευτέραν οικοδομήν του Ναού· αποθανων δε ετάφη ενδόξως πλησίων εις τους τάφους των ιερέων, καθότι και αυτός, ως είπομεν, ήτο από γένος ιερατικόν. Ούτος κατά τα χαρακτηριστικά του σώματος ήτο δασύς την κόμην, γέρων πολύ, στρογγύλον έχων το γένειον· κατά τον ηθικόν χαρακτήρα έντιμος, κατά την αρετήν περιφανής, αγαπώμενος παρά πάντων, τιμώμενος ως ένδοξος και μέγας Προφήτης. Αγγαίος δε ερμηνεύεται εορτή ή εορταζόμενος.  

Τη ΙΔ΄ (15η) του Δεκεμβρίου, μνήμη του Οσίου Πατρός ημών ΠΑΥΛΟΥ του Νέου, ασκήσαντος εν τω όρει του Λάτρου.

Παύλος ο θεσπέσιος Πατήρ ημών ήτο κατά τους χρόνους του βασιλέως Κωνσταντίνου Ζ΄ του Πορφυρογεννήτου του βασιλεύσαντος κατά τα έτη (913 – 959), γεννηθείς εις τινα πόλιν ονομαζομένην Ελαία και ευρισκομένην πλησίον της Περγάμου, ήτις ευρίσκεται εις την Ασίαν· είχε δε και άλλον αδελφόν κατά σάρκα μεγαλύτερον και κατά την αρετήν ασκητικώτατον, ονόματι Βασίλειον. Ο πατήρ αυτού εκαλείτο Αντίοχος, ο οποίος ήτο κόμης εις τον στόλον της Κωνσταντινουπόλεως· και πολεμών πλησίον εις την Χίον με τους Αγαρηνούς της Κρήτης εφονεύθη εις τον πόλεμον. Η δε γυνή αυτού, Ευδοκία ονόματι, έλαβε τα τέκνα της και επήγεν εις την Φρυγίαν κατοικήσασα εις τι χωρίον, Μαρικάτον καλούμενον, από το οποίον ήτο και ο θείος Ιωαννίκιος, μετά του οποίου εσυγγένευον· έβαλε δε τα τέκνα της Παύλον και Βασίλειον εις το Μοναστήριον του Αγίου Στεφάνου, δια να μάθωσι τα ιερά γράμματα.

Τη ΙΔ΄ (15η) του Δεκεμβρίου, ο Άγιος Μάρτυς ΒΑΚΧΟΣ ο Νέος ξίφει τελειούται.

Βάκχος ο Άγιος Μάρτυς κατήγετο εκ της Παλαιστίνης, ακμάσας κατά τους χρόνους Κωνσταντίνου (780 – 797) και Ειρήνης (780 – 802) των ευσεβών βασιλέων, οι δε γονείς του ήσαν Χριστιανοί εκ προγόνων. Ο πατήρ του Αγίου τούτου είχε συμβίαν χριστιανικωτάτην, αλλ΄ απατηθείς υπό της ματαίας δόξης του κόσμου ηρνήθη, φευ! την αληθή και πατροπαράδοτον πίστιν των Χριστιανών και αυθορμήτως ωλίσθησεν εις την μιαράν θρησκείαν των Αγαρηνών, εις ταύτην δε ευρισκόμενος απέκτησεν επτά τέκνα, τα οποία ανέτρεφε κατά την ασεβή πλάνην αυτών· τούτου δε αποθανόντος εις την ασέβειαν, έμειναν οι υιοί του με την μητέρα των.

Τη ΙΔ΄ (15η) του Δεκεμβρίου, μνήμη της Αγίας Οσιομάρτυρος ΣΩΣΑΝΝΗΣ της εις άνδρα μετασχηματισθείσης και μετονομασθείσης Ιωάννης.

Σωσάννα η Αγία Οσιομάρτυς ήτο κατά τους χρόνους του βασιλέως Μαξιμιανού του βασιλεύσαντος κατά τα έτη (286-305), καταγομένη εκ της Παλαιστίνης, θυγάτηρ πατρός μεν Έλληνος, μητρός δε Εβραίας. Αμφοτέρων δε τούτων την ασέβειαν αποστραφείσα, προσέτρεξεν εις την πίστιν του Χριστού και λαμβάνει το άγιον Βάπτισμα από τον Επίσκοπον Σιλβανόν.

Τη ΙΔ΄ (15η) του Δεκεμβρίου, μνήμη του Αγίου Μάρτυρος ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ του Κουβικουλαρίου.

Ελευθέριος ο Άγιος Μάρτυς, ο αποκαλούμενος Κουβικουλάριος, ήτο από την Κωνσταντινούπολιν, δια της Ορθοδοξίας μεν διαλάμπων, δια πλούτου δε και δόξης υπερβάλλων όλους τους κατ΄ εκείνον τον καιρόν ενδόξους και άρχοντας. Διότι ανατραφείς παιδιόθεν εις τας αυλάς των βασιλέων, έλαβεν από εκεί και τας πρώτας τιμάς· τρωθείς όμως από τον έρωτα των αφθάρτων και αιωνίων αγαθών, ως ουδέν όλα τα γήϊνα ελογίσατο ο μακάριος.

Τη ΙΕ΄ (15η) του αυτού μηνός Δεκεμβρίου, μνήμη του Αγίου Ιερομάρτυρος ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ, Επισκόπου Ιλλυρικού.

Ελευθέριος ο θαυμαστός και ένδοξος Ιερομάρτυς διέλαμπεν ως αστήρ φωταυγέστατος κατά το δεύτερον ήμισυ του δευτέρου μετά Χριστόν αιώνος, γεννηθείς εις την περιφανή μεγαλόπολιν Ρώμην από γονείς ευγενείς, λαμπρούς και πλουσίους, οίτινες ήσαν όχι μόνον κατά σάρκα περιφανείς, αλλά και εις την πίστιν ευγενείς τε και ευσεβέστατοι, διότι η μήτηρ αυτού, Ανθία ονόματι, ήτο δεδιδαγμένη την ακρίβειαν της Πίστεως από τους μαθητάς του μακαρίου Παύλου. Αύτη γεννήσασα τον ιερόν τούτον παίδα τον ωνόμασεν Ελευθέριον, τον οποίον ανέθρεψεν ευσεβώς.

Τη ΙΔ΄ (14η) του Δεκεμβρίου, μνήμη των Αγίων Μαρτύρων ΦΙΛΗΜΟΝΟΣ και ΑΠΟΛΛΩΝΙΟΥ και του Αγίου Μάρτυρος ΑΡΡΙΑΝΟΥ και των τεσσάρων Προτεκτόρων των συναθλησάντων αυτώ.

Φιλήμων, Απολλώνιος και Αρριανός οι Άγιοι Μάρτυρες ως και οι μετά του Αγίου Αρριανού συναθλήσαντες Άγιοι Τέσσαρες Προτέκτορες ήσαν κατά τον καιρόν του τυράννου Διοκλητιανού του βασιλεύσαντος κατά τα έτη σπδ΄ - τε΄ (284-305), υπό του οποίου εκινήθη και πάλιν διωγμός μέγας κατά των Χριστιανών. Τότε ήτο ηγεμών εις την Θηβαϊδα της Αιγύπτου ο Αρριανός, όστις ειδωλολάτρης ων πρότερον εθανάτωσε πολλούς Χριστιανούς και μάλιστα δύο, Ασκλάν και Λεωνίδην καλουμένους, τους οποίους εβασάνισε με διάφορα κολαστήρια. Ημέραν δε τινα, κατά την οποίαν όλη η χώρα ήτο συνηθροισμένη εις το θέατρον, έδειξεν ο ηγεμών τα παιδευτήρια όργανα και έλεγε προς τους περιεστώτας με βλέμμα άγριον· «Όσοι δεν προσκυνήσουν τους θεούς, θέλουν αποθάνει βιαίως με ταύτα τα κολαστήρια».

Τη ΙΔ΄ (14η) του Δεκεμβρίου, μνήμη των Αγίων Μαρτύρων ΘΥΡΣΟΥ, ΛΕΥΚΙΟΥ και ΚΑΛΛΙΝΙΚΟΥ.

Θύρσος, Λεύκιος και Καλλίνικος οι Άγιοι Μάρτυρες ήθλησαν κατά τον καιρόν του βασιλέως Δεκίου του βασιλεύσαντος κατά τα έτη σμθ΄ - σαν΄ (249- 251), κατήγοντο δε από την χώραν των Βιθυνών, από γένος λαμπρόν και περίφημον, αλλά και κατά την ευσέβειαν εφάνησαν έτι λαμπρότεροι, επειδή υπέμειναν από τους ασεβείς διάφορα παιδευτήρια και δεν ενικήθησαν οι αήττητοι. Κατά τον καιρόν εκείνον ήσαν εις όλας τας πόλεις ωμοί και ανήμεροι άεχοντες τιμωρούντες τους πιστούς ανηλεώς· ήλθε δε και εις την Καισάρειαν, εις την οποίαν κατώκουν οι Άγιοι, άρχων τις, Κουμβρίκιος ονόματι, όστις επεμελείτο πολύ τα είδωλα, έκτιζε βωμούς, έκαμνε θυσίας και ει τι άλλο ηδύνατο.

Τη ΙΓ΄ (13η) Δεκεμβρίου, μνήμη του Αγίου Νέου Ιερομάρτυρος ΓΑΒΡΙΗΛ, Αρχιεπισκόπου Σερβίας, του εν Προύση μαρτυρήσαντος κατά το έτος αχνθ΄ (1659).

Γαβριήλ ο αγγελώνυμος ούτος Αρχιεπίσκοπος της Σερβίας, ευρισκόμενός ποτε εις μεγάλην στενοχωρίαν, ως μη δυνάμενος να οικονομήση το χρέος της επαρχίας του, επήγεν εις την Βλαχίαν, και εκείθεν εις Μοσχοβίαν χάριν ελέους, ήτοι δια να λάβη βοήθειάν τινα ικανήν να κυβερνήση τα της επαρχίας του. Κατ΄ εκείνον δε τον καιρόν κατά τον οποίον έλειπε ο Γαβριήλ από την επαρχίαν του, Μάξιμός τις, ευρών ευκαιρίαν, ήρπασε δυναστικώς τον Αρχιεπισκοπικόν θρόνον του και όταν επέστρεψεν ο Γαβριήλ εύρε τον Μάξιμον εις την επαρχίαν του.

Τη ΙΓ΄ (13η) Δεκεμβρίου, μνήμη του Οσίου Πατρός ημών ΑΡΣΕΝΙΟΥ του εν τω Λάτρω.

Αρσένιος ο Όσιος και θαυματουργός Πατήρ ημών ήτο από την Κωνσταντινούπολιν, υιός γονέων ευσεβών, πλουσίων και πρώτων κατά το γένος. Παρεκτός όμως του ότι ο Όσιος ούτος ήτο τοσούτον περιφανής κατά το γένος, εδόθη εις αυτόν υπό του τότε βασιλέως και άλλο αξίωμα, ο τίτλος δηλαδή στρατηγού και πατρικίου του θέματος του καλουμένου των Κιβυρραιωτών. Αλλά και όταν ποτέ στόλος βασιλικός εστάλη εις υπερπόντιον ταξίδιον, την διοίκησιν τούτου ανέλαβεν ο Όσιος· επειδή όμως γενομένης τρικυμίας μεγάλης ανέβρασεν η θάλασσα εξ αυτού του πυθμένος, και τα μεν πλοία κατεποντίσθησαν αύτανδρα, αυτός δε μόνος διεσώθη και εξήλθεν εις την στερεάν, τούτου ένεκα ευρών ευκαιρίαν, έλαβεν εκείνο το οποίον προ πολλού επόθει, ήτοι ενεδύθη το Αγγελικόν Σχήμα των Μοναχών.

Τη ΙΓ΄ (13η) Δεκεμβρίου, μνήμη της Αγίας Μάρτυρος ΛΟΥΚΙΑΣ της παρθένου.

Λουκία η Αγία Μάρτυς και Παρθένος κατήγετο εκ των Συρακουσών, πόλεως της νήσου Σικελίας, αρραβωνισμένη ούσα· δια δε την ασθένειαν της αιμορροίας, η οποία εταλαιπώρει την μητέρα της, επορεύθη μετ΄ αυτής εις την Κατάνην, όπως προσκυνήση το εκεί ευρισκόμενον Λείψανον της Αγίας Μάρτυρος Αγάθης και παρακαλέση αυτήν ίνα θεραπεύση το πάθος της μητρός της. Εκεί δε αφιχθείσα, βλέπει εις το όραμά της την Αγίαν Αγάθην, η οποία εις μεν την μητέρα της έδωσε την ιατρείαν, εις αυτήν δε προείπεν, ότι μέλλει να μαρτυρήση δια τον Χριστόν. Όθεν όταν η μήτηρ της έγινεν υγιής, διένειμεν η Αγία όλην αυτής την περιουσίαν εις τους πτωχούς και ήτο ετοίμη και πρόθυμος, όπως υπάγη και ομολογήση τον Χριστόν.  Διαβληθείσα λοιπόν εις τον άρχοντα Πασχάσιον υπό του ιδίου μνηστήρος της, παρεστάθη εις αυτόν με ανδρείαν και ωμολόγησε τον Χριστόν· ο δε άρχων προσέταξε να δώσωσιν αυτήν εις χαμαιτυπείον προς ατίμωσιν. Αλλ΄ όμως αυτή με την θείαν Δύναμιν εφυλάχθη καθαρά και δεν εμολύνθη, διότι πολλοί στρατιώται ελθόντες δεν ηδυνήθησαν να μετασαλεύσουν αυτήν εκ της θέσεώς της, αλλ΄ ουδέ ηδυνήθησαν να την καύσωσι δια πυράς, την οποίαν ήναψαν εκεί όπου ίστατο η Αγία· όθεν αποκαμόντες και απελπισθέντες, ότι δεν δύνανται να την μετακινήσωσι, διότι εφυλάττετο υπό Θεού, τέλος απέκοψαν με το ξίφος την τιμίαν αυτής κεφαλήν και ούτως έλαβεν η μακαρία τον αμάραντον στέφανον του Μαρτυρίου.

Τη ΙΓ΄ (13η) Δεκεμβρίου, μνήμη των Αγίων Μαρτύρων ΕΥΣΤΡΑΤΙΟΥ, ΑΥΞΕΝΤΙΟΥ, ΕΥΓΕΝΙΟΥ, ΜΑΡΔΑΡΙΟΥ και ΟΡΕΣΤΟΥ.

Ευστράτιος, Αυξέντιος, Ευγένιος, Μαρδάριος και Ορέστης οι Άγιοι Μάρτυρες ήσαν κατά τους χρόνους των αντιχρίστων βασιλέων Διοκλητιανού και Μαξιμιανού των βασιλευσάντων κατά τα έτη σπδ΄- τε΄ (284- 305). Κατά την εποχήν εκείνην ολόκληρος η αυτοκρατορία των Ρωμαίων ήτο σχεδόν ένας ναός ειδωλολατρίας και πάντες είχον ζήλον άμετρον, ή μάλλον ειπείν μανίαν και λύσσαν μεγάλην, συναγωνιζόμενοι ποίος να προκόψη περισσότερον εις την λατρείαν των ειδώλων, και τούτο διότι έβλεπον ότι καθ΄ εκάστην εστέλλοντο βασιλικά προστάγματα προς τους ηγεμόνας και τους άρχοντας, εις πάσαν πόλιν και χώραν, παρακινούντα και προστάσσοντα πάντας, να προσφέρουσιν κατά τας διατεταγμένας εορτάς θυσίας εις τους θεούς αυτών· και εκείνους μεν, οίτινες ήθελον δείξει σπουδήν πολλήν εις τούτο το σέβας, να τιμώσι με δόξαν πολλήν και βασιλικά χαρίσματα· τους δε μη πειθομένους να υστερώσι πάσης περιουσίας και να τους παιδεύουν με διάφορα κολαστήρια και επονείδιστον θάνατον. Ήτο όθεν εις όλην την οικουμένην διωγμός μέγας κατά των Χριστιανών, και είχον μεγάλην φροντίδα οι άρχοντες να εξαλείψουν αυτούς τελείως από προσώπου της γης. 

Τη ΙΒ΄ (12η) του Δεκεμβρίου, μνήμη του Οσίου και Θεοφόρου Πατρός ημών ΙΩΑΝΝΟΥ Μητροπολίτου Ζιχνών και Κτίτορος της Ιεράς και Σεβασμίας Μονής του Τιμίου ενδόξου Προφήτου Προδρόμου και Βαπτιστού Ιωάννου, της κατά το Μενοίκιον όρος κειμένης.

Ιωάννης ο Θεοφόρος Πατήρ ημών ήκμασε κατά τους χρόνους Ανδρονίκου Β΄ του Παλαιολόγου, του ευσεβούς βασιλέως και αυτοκράτορος των Χριστιανών του βασιλεύσαντος κατά τα έτη 1282- 1328, έφθασε δε και εις τους χρόνους του Ανδρονίκου Γ΄,  (1328- 1341) εγγόνου του προηγουμένου. Οι γονείς του υπήρξαν πιστοί και ευσεβείς Χριστιανοί, πριν όμως ο παις φθάση τα δύο έτη της ηλικίας του απέμεινεν ορφανός, στερηθείς των γονέων του. Τότε ο από τον πατέρα αυτού θείος, Μοναχός ων, ονόματι Ιωαννίκιος, έλαβεν αυτόν εις το κελλίον του και αναθρέψας επιμελώς και διδάξας τα ιερά γράμματα και παιδεύσας τας πνευματικάς νουθεσίας, τον εκούρευσε Μοναχόν και τον είχε μαζί του, εκπαιδεύων αυτόν και εις τον μονήρη βίον.

Τη ΙΒ΄ (12η) του Δεκεμβρίου, μνήμη του εν Αγίοις Πατρός ημών ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ Αρχιεπισκόπου Ιεροσολύμων του Ιερομάρτυρος.

Αλέξανδρος ο των Ιεροσολύμων Αγιώτατος Αρχιεπίσκοπος, εχρημάτισε πρώτον Βοηθός Επίσκοπος του Αρχιεπισκόπου Ιεροσολύμων Ναρκίσσου (185-213), διότι εκείνος ήτο πολύ γέρων, τελευτήσας εις ηλικίαν 116 ετών. Μετά δε τον εκείνου μαρτυρικόν θάνατον (213) εψηφίσθη υφ΄ όλων των Επισκόπων Αρχιεπίσκοπος Ιεροσολύμων, ευρίσκετο δε εις τον θρόνον μέχρι των ημερών του ασεβεστάτου Δεκίου, όστις εβασίλευεν εις την παλαιάν Ρώμην κατά τα έτη σμθ΄-σαν΄ (249-251). Τότε ο τύραννος εκείνος εκίνησε μέγαν κατά των Χριστιανών διωγμόν και έστειλε προσταγάς βασιλικάς εις πάσαν χώραν, δια των οποίων προσέταξε να καταναγκάζωνται οι Χριστιανοί όπως θυσιάζωσιν εις τα είδωλα και όσοι δεν πείθονται εις τούτο να τιμωρώνται πρώτον με δεινάς τιμωρίας και έπειτα να στερώνται και της ζωής ταύτης με οδυνηρόν θάνατον.

Τη ΙΒ΄ (12η) του Δεκεμβρίου, μνήμη του Αγίου Μάρτυρος ΣΥΝΕΤΟΥ.

Συνετός ο Άγιος Μάρτυς ήτο κατά τους χρόνους του βασιλέως Αυρηλιανού του βασιλεύσαντος κατά τα έτη σο΄ - σοε΄ (270-275), Αναγνώστης υπάρχων της των Ρωμαίων Εκκλησίας, προβεβλημένος υπό του Αγίου Πάπα Σίξτου. Βλέπων δε τον Αυρηλιανόν να προσφέρη εις τα είδωλα θυσίας, συνδιελέχθη μετ΄ αυτού και περιπαίζων αυτόν, υπεσχέθη να θυσιάση και αυτός. Επειδή όμως κληθείς προς τούτο δεν ήθελε να θυσιάση, αλλ΄ εφανερώθη ότι δι΄ εμπαιγμόν μόνον είπε τον λόγον, δέρεται με βούνευρα τόσον πολύ, ώστε εβάφη από τα αίματα όλη η πέριξ αυτού γη. Έπειτα ρίπτεται εις την φυλακήν· κατά δε την ερχομένην ημέραν απλούται επί σιδηράς πεπυρακτωμένης εσχάρας. Τότε ήκουσεν άνωθεν θεϊκήν φωνήν, η οποία ενεδυνάμωνε και παρεκίνει αυτόν εις το Μαρτύριον, συγχρόνως δε έπεσε και ραγδαία βροχή· όθεν εσβέσθη μεν η πυρά, εφυλάχθη δε ο Άγιος αβλαβής. Μετά ταύτα κατά προσταγήν του βασιλέως εσκάφη λάκκος βαθύς έως δέκα πήχεις και εις το βάθος του λάκκου ετέθησαν όρθια ξύλα κοπτερά και οξέα, επ΄ αυτών δε ερρίφθη ο Μάρτυς του Χριστού και κατεκόπησαν όλα σχεδόν τα τίμια μέλη του σώματός του. Αλλά πάλιν θεία Προνοία καθίσταται υγιής· δια τούτο εκλείσθη εις το λεγόμενον Πάνθεον, εξαχθείς δε εκείθεν μετά ταύτα αποκεφαλίζεται και ούτω λαμβάνει ο αοίδιμος τον στέφανον του Μαρτυρίου.

Τη ΙΒ΄ (12η) του Δεκεμβρίου, μνήμη του Οσίου και Θεοφόρου Πατρός ημών ΣΠΥΡΙΔΩΝΟΣ Επισκόπου Τριμυθούντος της εν Κύπρω, του Θαυματουργού.

Σπυρίδων ο εν Αγίοις Πατήρ ημών, της οικουμένης το καύχημα και των πιστών το αγλάϊσμα, ήκμασε κατά τους χρόνους του βασιλέως Κωνσταντίνου του Μεγάλου (306- 337) και του υιού αυτού Κωνσταντίου (337-361), κατήγετο δε εκ της περιφήμου νήσου Κύπρου. Τοσούτον δε η αρετή και τα ένθεα του Αγίου τούτου κατορθώματα την οικουμένην κατηύγασαν, ώστε δεν πρέπει να μείνη κανείς Χριστιανός όστις να μη γνωρίση εν πάση λεπτομερεία τον Βίον του. Ο Θεοφόρος ούτος Πατήρ είναι εκείνος, όστις λαβών μέρος εις την εν Νικαία Αγίαν Α΄ Οικουμενικήν Σύνοδον εποίησεν ενώπιον πάντων των απαρτιζόντων αυτήν Αγίων Πατέρων το μέγα εκείνο και υπερφυές θαύμα της κεραμίδος, δια του οποίου τον μεν φιλόσοφον του Αρειανισμού κατέβαλε, τας δε αληθείας της Ορθοδόξου ημών Πίστεως εκράτυνεν. 

Τη ΙΑ΄ (11η) του Δεκεμβρίου, ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΠΡΟΠΑΤΟΡΩΝ.

Αβραάμ του μακαρίου Προπάτορος αι υποθέσεις είναι γνωσταί τόσον εις τους σοφούς, όσον και εις τους ιδιώτας Χριστιανούς, καθ΄ ότι η Βίβλος της Γενέσεως, την οποίαν συνέγραψεν ο Προφήτης Μωϋσής και ήτις περιέχει ταύτας αναγινώσκεται εις επήκοον πάντων των Χριστιανών εις την Εκκλησίαν, κατά τας νηστευσίμους ημέρας της Αγίας και μεγάλης Τεσσαρακοστής. Όθεν εκ της Βίβλου εκείνης μανθάνουσιν όλοι, ότι ο Προπάτωρ ημών Αβραάμ κατήγετο από την χώραν των Χαλδαίων και ήτο εθνικός (του έθνους των Χαλδαίων όντος προγενεστέρου του των Ιουδαίων), έχων πατέρα ειδωλολάτρην, τον Θάρραν.

Τη ΙΑ΄ (11η) του Δεκεμβρίου, μνήμη του Οσίου Πατρός ημών ΛΕΟΝΤΙΟΥ του εν τη Αχαϊα.

Λεόντιος ο Όσιος Πατήρ ημών έζη κατά τους χρόνους των τελευταίων Παλαιολόγων (Κωνσταντίνος ΙΑ΄ 1449-1453) και τους μετέπειτα χρόνους, ήτο δε από την Πελοπόννησον, εκ της πόλεως Μονεμβασίας. Οι γονείς του ήσαν πλούσιοι, θεοφιλείς και επίσημοι της πατρίδος των, μάλιστα δε ο πατήρ αυτού, Ανδρέας ονόματι, ήτο εξουσιαστής όλης της Πελοποννήσου, της οποίας την εξουσίαν είχεν εμπιστευθή εις αυτόν ο ευσεβής βασιλεύς Ανδρόνικος· ήτο δε και εις την πατρίδα του λαμπρός και εις τους βασιλείς αγαπητός.

Τη ΙΑ΄ (11η) του Δεκεμβρίου, μνήμη του Αγίου Μάρτυρος ΜΕΙΡΑΚΟΣ και διήγησις πάνυ ωφέλιμος.

Μείραξ ο μακάριος Μάρτυς του Χριστού ήτο Αιγύπτιος, γεννηθείς εκ γονέων Χριστιανών εις πόλιν ονομαζομένην Τενεσή, βαπτισθείς δε ανετρέφετο και εξεπαιδεύετο υπό των γονέων του με την αμώμητον και καθαράν πίστιν του Χριστού. Ύστερον όμως, από μικρόνοιαν και κουφότητα, ηπατήθη υπό του διαβόλου και προσελθών εις τον εκεί Αμιράν, ηρνήθη, φεύ! την πίστιν του Χριστού· και όχι μόνον τούτο, αλλά και την ζώνην του κόψας και τον Σταυρόν πατήσας, έλαβε την μάχαιραν εις τας χείρας και ηλάλαζε την ελεεινήν εκείνην φωνήν· «Από σήμερον είμαι πλέον Αγαρηνός και όχι Χριστιανός». Όθεν επί έτη τινά έχαιρε τιμάς και δόξαν, πλησίον εις τον Αμιράν και τους μετ΄ αυτού, χωρίς να φροντίζη τελείως δια την σωτηρίαν του.

Τη ΙΑ΄ (11η) του Δεκεμβρίου, οι Άγιοι Μάρτυρες ΑΕΙΘΑΛΑΣ και ΑΚΕΨΕΗΣ ξίφει τελειούνται.

Αειθαλάς και Ακεψεής οι Άγιοι Μάρτυρες κατήγοντο εκ της Περσίας εκ πόλεως καλουμένης Αρβήλ. Και ο μεν Αειθαλάς ήτο ιερεύς των ειδώλων, εγένετο δε κοινωνός της εις Χριστόν πίστεως δια τον λόγον ότι και μόνον ως εσκέφθη να υπάγη εις τον Επίσκοπον των Χριστιανών, ευθύς ιατρεύθη εκ της ασθενείας, από την οποίαν έπασχεν, ήτις ήτο ρύσις αίματος. Μαθών λοιπόν και κατηχηθείς υπό του Επισκόπου την εις Χριστόν πίστιν, επανήλθεν εις την ιδικήν του πόλιν, ίνα γίνη και εις τους άλλους διδάσκαλος της ευσεβείας. Επειδή δε διεβλήθη ως Χριστιανός εις τον της πόλεως άρχοντα και ωμολόγησε τον Χριστόν, έκοψαν το ωτίον του και έρριψαν αυτόν εις την φυλακήν. Ο δε Άγιος Ακεψεής ήτο Διάκονος και συλληφθείς ωμολόγησε την ευσέβειαν. Όθεν δέρεται ανηλεώς και στέλλεται ομού με τον Αειθαλάν εις τον αρχιμάγειρον του βασιλέως (ήτο δε ο αρχιμάγειρος αξίωμα μέγα παρά Πέρσαις)· ο δε αρχιμάγειρος παρουσιάζει αυτούς εις τον βασιλέα, έμπροσθεν του οποίου, κηρύξαντες τον Χριστόν, αμφότεροι απεκεφαλίσθησαν και ούτως έλαβον οι μακάριοι τους στεφάνους του Μαρτυρίου.

Τη ΙΑ΄ (11η) του Δεκεμβρίου, μνήμη του Οσίου Πατρός ημών ΛΟΥΚΑ του Νέου Στυλίτου

Λουκάς ο θαυμάσιος ούτος Πατήρ ημών ήτο κατά τους χρόνους των βασιλέων Ρωμανού Α΄ του Λεκαπηνού (920-944) και Κωνσταντίνου Ζ΄ του Πορφυρογεννήτου (913-959), υιού Λέοντος ΣΤ΄ του Σοφού, γαμβρού δε του Ρωμανού. Επατριάρχευε δε τότε ο Θεοφύλακτος (931-956), υιός γνήσιος του αυτού βασιλέως Ρωμανού. Κατήγετο δε ο Όσιος εκ της Ανατολής υιός ων Χριστοφόρου και Καλής. Ότε λοιπόν εκινήθη κατά τον καιρόν εκείνον ο κατά των Βουλγάρων πόλεμος, τότε η προσταγή των βασιλέων εβίασε και τον Όσιον τούτον να υπάγη εις τον πόλεμον· όθεν συγκροτηθέντος του πολέμου και πολλών μυριάδων ανθρώπων πεσόντων, ούτος ελυτρώθη υπό της θείας Προνοίας.

Τη ΙΑ΄ (11η) του Δεκεμβρίου, μνήμη του Οσίου Πατρός ημών ΔΑΝΙΗΛ του Στυλίτου.

Δανιήλ ο Όσιος Πατήρ ημών ούτος έζη κατά τους χρόνους του βασιλέως Λέοντος Α΄ του μεγάλου του επικαλουμένου Μακέλλη του βασιλεύσαντος κατά τα έτη (457- 474), κατήγετο δε από την Μεσοποταμίαν της Συρίας, εκ της περιφερείας Σαμοσάτων. Τούτου τον θαυμάσιον και μελίρρυτον Βίον θέλομεν διηγηθή ενταύθα, ελπίζοντες ότι μεγάλως εκ τούτου θέλετε ωφεληθή.

Τη Ι΄ (10η) του Δεκεμβρίου, μνήμη του Οσίου Πατρός ημών ΘΩΜΑ του Δεφουρκινού.

Θωμάς ο ιερός και θαυμάσιος Πατήρ ημών ήτο κατά τους χρόνους του βασιλέως Λέοντος Α΄ του Σοφού (886- 912). Πατρίδα είχε την γην εκείνην, ήτις ευρίσκεται εις τους πρόποδας του όρους, του καλουμένου Κυμινά, οι γονείς δε αυτού ήσαν άνθρωποι ιδιώται και εν αυταρκεία ζώντες. Όταν δε ο Άγιος έφθασεν εις την ακμήν της ηλικίας του, κατεφρόνησεν όλα τα πράγματα του κόσμου και ζηλώσας την ζωήν των Μοναχών, ενεδύθη το Αγγελικόν Σχήμα και έγινε και αυτός Μοναχός. Όθεν προέκοπτεν εις τους αγώνας, χωρίς να οπισθοδρομή· διότι εξ απαλών ονύχων έτρεφε τον πόθον τούτον εις την καρδίαν του ο αοίδιμος, επειδή συνείθιζε να μεταβαίνη μετά του πατρός του εις τα Μοναστήρια, όταν ήτο παιδίον, και βλέπων την ζωήν των Μοναχών ηγάπα ταύτην και την επόθει.

Τη Ι΄ (10η) του Δεκεμβρίου, μνήμη του Αγίου Μάρτυρος ΓΕΜΕΛΛΟΥ του Πολυάθλου.

Γέμελλος ο Άγιος Μάρτυς ήτο κατά τους χρόνους του βασιλέως Ιουλιανού του Παραβάτου του βασιλεύσαντος κατά τα έτη τξα΄ - τξγ΄ (361 – 363), κατήγετο δε εκ της πόλεως Αγκύρας της Μικράς Ασίας, από την ενορίαν την καλουμένην Κλιμαξίνην. Διελθόντος δε ποτε του Ιουλιανού δια της Αγκύρας, εστάθη ο Άγιος ούτος κατά πρόσωπον εκείνου και κατεπλήγωνεν αυτόν με λόγια ένθεα ως με βέλη. Τότε ο βασιλεύς οργισθείς σφόδρα επρόσταξε να ζωσθή ο Άγιος πεπυρωμένην σιδηράν ζώνην, κατεκαίετο δε δι΄ αυτής τόσον δυνατά, ώστε το υγρόν το οποίον έτρεχεν από το καύσιμον της σαρκός του επλήρωσεν όλην την εκεί γην.

Τη Ι΄ (10η) του Δεκεμβρίου, μνήμη των Αγίων Μαρτύρων ΜΗΝΑ του Καλλικελάδου, ΕΡΜΟΓΕΝΟΥΣ και ΕΥΓΡΑΦΟΥ.

Μηνάς, Ερμογένης και Εύγραφος οι Άγιοι Μάρτυρες ήσαν κατά τους χρόνους του βασιλέως Μαξιμίνου του εν τη Ανατολή βασιλεύσαντος κατά τα έτη τζ΄ - τιγ΄ (307-313), ετύγχανον δε ούτοι εκ των πρώτων αρχόντων του παλατίου αυτού. Κατά την ιδίαν αυτήν εποχήν, εκτός του Μαξιμίνου, εβασίλευον και άλλοι βασιλείς, οίτινες είχον διαδεχθή τους αιμοχαρείς τυράννους, το ζεύγος του διαβόλου, τον Διοκλητιανόν, λέγω, και τον Μαξιμιανόν, ήσαν δε αυτοί οι Κωνστάντιος ο Χλωρός πρώτον (+306) και υιός του Κωνσταντίνος κατόπιν εις τα δυτικώτατα  μέρη της Αυτοκρατορίας, ο Μαξέντιος εις την Ρώμην, ο Μαξιμιανός Γαλέριος εις την Ελληνικήν χερσόνησον με έδραν την Θεσσαλονίκην και άλλοι τινές ενδιάμεσοι, καθώς και ο Μαξιμίνος εις την Ανατολήν, περί του οποίου προείπομεν.

Τη Θ΄ (9η) του Δεκεμβρίου, μνήμη του Οσίου Πατρός ημών ΣΤΕΦΑΝΟΥ του νεολαμπούς του εν τω Αγίω Αντίπα κειμένου.

Στέφανος ο νεοφανής αστήρ ήκμασε κατά τους χρόνους Θεοφίλου του Εικονομάχου, εν έτει ωκθ΄ (829), γέννημα και θρέμμα υπάρχων της Κωνσταντινουπόλεως. Οι γονείς του ωνομάζοντο Ζαχαρίας και Θεοφανώ, εστολισμένοι με πάσαν αρετήν και σύνεσιν και κατοικούντες εις τον τόπον του εν Κωνσταντινουπόλει καλουμένου Ζεύγματος, όχι μακράν της Εκκλησίας του θείου Πρωτομάρτυρος και Αρχιδιακόνου Στεφάνου. Όταν η μήτηρ του Αγίου εκυοφόρει τούτον απείχεν από του να τρώγη παχέα φαγητά, κρέας δηλαδή και άλλα λιπαρά και ηρκείτο εις μόνον τον άρτον, το ύδωρ και τα λάχανα, έως ου εγέννησεν αυτόν.

Τη Θ΄ (9η) του Δεκεμβρίου, μνήμη της Αγίας Προφήτιδος ΑΝΝΗΣ της μητρός Σαμουήλ του Προφήτου.

Άννα η μακαρία αύτη Προφήτις ήτο από την πόλιν Αρμαθαίμ, εκ του όρους Εφραίμ. Λαβούσα δε άνδρα από την φυλήν του Λευϊ, ονομαζόμενον Ελκανά, δεν εγέννα παιδίον, ούσα στείρα. Ο δε σύζυγος αυτής έλαβε και άλλην γυναίκα, Φεννάναν ονομαζομένην, ήτις ήτο αντίζηλος της Άννης και ετεκνογόνει με αυτήν και ηυφραίνετο πάντοτε ονειδίζων την Άνναν (ως να μη ήρκει η θλίψις, την οποίαν εδοκίμαζεν η μακαρία δια την ατεκνίαν της). Αύτη λοιπόν, επειδή ωνειδίζετο, τόσον υπό του ανδρός της, όσον και υπό της αντιζήλου της Φεννάνης και υφ΄ όλων προσέτι των συγγενών και φίλων, τούτου ένεκα παρεκάλει κατά πολλά τον Θεόν η αοίδιμος να λυθή η στείρωσίς της και να τεκνοποιήση.

Τη Θ΄ (9η) του Δεκεμβρίου, η Σύλληψις της Αγίας ΑΝΝΗΣ μητρός της Υπεραγίας Θεοτόκου.

Ιωακείμ και Άννα οι θείοι γεννήτορες της Θεοτόκου λυπούμενοι δια την ατεκνία αυτών ανεχώρησαν ο μεν Ιωακείμ εις το όρος, η δε Άννα εις περιβόλιον, ένθα αμφότεροι προσηύχοντο δια να χαρίση εις αυτούς καρπόν κοιλίας ο Κύριος. Ο δε Πανάγαθος Θεός, θέλων να ετοιμάση δι΄ εαυτόν Ναόν ζώντα και οίκον Άγιον ίνα κατοικήση, απέστειλεν εις τούτους, εκ των οποίων ηυδόκησε να γεννηθή η κατά σάρκα μήτηρ αυτού, τον Άγγελόν του περί του οποίου λέγουσιν ότι ήτο ο Γαβριήλ. Τούτον δε αποστείλας προανήγγειλεν ότι θέλει συλλάβει η στείρα και γηραιά Άννα, ίνα με την σύλληψιν της στείρας βεβαιώση την εκ της Παναγίας Παρθένου ιδικήν Του άσπορον Σύλληψιν και άφθορον Γέννησιν. 

Τη Η΄ (8Η) του Δεκεμβρίου, μνήμη του Οσίου Πατρός ημών ΣΩΦΡΟΝΙΟΥ Επισκόπου Κύπρου.

Σωφρόνιος ο Όσιος Πατήρ ημών κατήγετο από την μεγάλην νήσον Κύπρον, υιός Χριστιανών και ευλαβών γονέων· ήτο δε πολυμαθής δια την ευφυϊαν του. Αναγινώσκων δε και μελετών νυχθημερόν τας θείας Γραφάς και τους λόγους του Κυρίου, τόσον έγινεν ευλαβής και ενάρετος, ώστε ηξιώθη να λάβη παρά Θεού μεγάλα χαρίσματα και να τελή και θαύματα. Δια τούτο μετά τον θάνατον Δαμιανού του αγιωτάτου Επισκόπου Κύπρου, εχειροτονήθη υπό των Επισκόπων, συμφωνούντος και όλου του λαού, Αρχιεπίσκοπος της εν Κύπρω αγιωτάτης Εκκλησίας· αφ΄ ου δε εχειροτονήθη, έγινε των πενήτων πλουτιστής, των πεινώντων τροφεύς, ορφανών βοηθός, χηρών προστάτης, καταπονουμένων λυτρωτής και γυμνών σκέπη. Όθεν δια τοιούτων αρετών πολιτευσάμενος ο αοίδιμος και τω Θεώ ευαρεστήσας, εν ειρήνη εκοιμήθη. Ταις των σων Αγίων πρεσβείαις, Χριστέ ο Θεός, ελέησον ημάς. Αμήν.

Τη Η΄ (8Η) του Δεκεμβρίου, μνήμη των Αγίων εξ Αποστόλων εκ των Εβδομήκοντα ΣΩΣΘΕΝΟΥΣ, ΑΠΟΛΛΩ, ΚΗΦΑ, ΤΥΧΙΚΟΥ, ΚΑΙΣΑΡΟΣ και ΕΠΑΦΡΟΔΙΤΟΥ.

Σωσθένης, ο πρώτος εκ των ιερών τούτων Αποστόλων, είναι εκείνος τον οποίον αναφέρει ο Παύλος εις την προς Κορινθίους πρώτην Επιστολήν αυτού, λέγων· «Παύλος Απόστολος Ιησού Χριστού δια θελήματος Θεού και Σωσθένης ο αδελφός» (Κεφ. α΄: 1). Ούτος έγινεν Επίσκοπος Κολοφώνος η οποία είναι πόλις παράλιος της Μικράς Ασίας, τετιμημένη ποτέ με θρόνον Επισκόπου υπό τον Μητροπολίτην Εφέσου, ονομαζομένη νυν τουρκιστί Σιγατζίκ. Απολλώς δε, τον οποίον και αυτόν αναφέρει ο Παύλος εν τη προς Κορινθίους πρώτη Επιστολή αυτού, λέγων· «Τις ουν εστι Παύλος; Τις δε Απολλώς, αλλ΄ ή διάκονοι»; (Κεφ. γ΄:5), έγινεν Επίσκοπος Καισαρείας. 

Τη Η΄ (8Η) του Δεκεμβρίου, μνήμη του Οσίου Πατρός ημών ΠΑΤΑΠΙΟΥ

Πατάπιος ο Όσιος Πατήρ ημών εγεννήθη εις τας Θήβας της Αιγύπτου, από γονείς ευσεβείς, και βαπτισθείς ανετράφη και επαιδεύθη επιμελώς τα ιερά γράμματα· και όσον ηύξανεν εις την σωματικήν ηλικίαν και εμάνθανε την φιλοσοφίαν, τοσούτω μάλλον προέκοπτεν εις την αρετήν και εγίνετο εις την ψυχήν φιλοσοφώτερος, γνωρίζων των προσκαίρων πραγμάτων το άστατον. Όθεν πανσόφως απαρνησάμενος πατρίδα, πλούτον και συγγενείς και πάσαν σαρκός ηδυπάθειαν και κοσμικήν ματαιότητα, κατώκησεν εις την έρημον· και τόσον προέκοψεν εις την ησυχίαν, ώστε έλαμψεν εις τας αρετάς ως φωστήρ διαυγέστατος.

Τη Ζ΄ (7η) του Δεκεμβρίου, μνήμη του Οσίου Πατρός ημών ΠΑΥΛΟΥ Μοναχού του Υποτακτικού.

Παύλος ο εν Αγίοις Πατήρ ημών δεν ήτο ούτε ένδοξος και πλούσιος εις τα του κόσμου, αλλ΄ ούτε και πτωχός· οι δε γονείς αυτού έζων με αυτάρκειαν των της παρούσης ζωής αγαθών, όθεν και εξεπαίδευσαν αυτόν εις τα ιερά γράμματα. Όταν δε ούτος έφθασεν εις ηλικίαν, έκρινεν ότι είναι συμφέρον εις αυτόν να αφήση τον κόσμον και να υπάγη εις τι Μοναστήριον της πατρίδος του. Ενδυθείς λοιπόν το θείον και Αγγελικόν Σχήμα των Μοναχών, ηγωνίζετο να πράξη όλας τας αρετάς και εξαιρέτως την μακαρίαν υπακοήν· τοσούτον δε υπερέβαλεν όλους τους εκεί Μοναχούς, δοχείον γενόμενος του Αγίου Πνεύματος, ώστε ετέλεσεν εν παράδοξον και δι΄ αυτού εφάνη εις τους αδελφούς, ότι έχει κεκρυμμένην εις την ψυχήν του μεγάλην τινά και υψηλήν εργασίαν, είναι δε τούτο το παράδοξον το εξής. Ημέραν τινά αυτός ομού με άλλους τινάς αδελφούς έτυχε να διαλύση πίσσαν εντός χαλκίνου αγγείου και επειδή είδεν αυτήν να φουσκώση, όταν έβραζε και να χύνεται έξω, δεν είχον δε εκεί ούτε ξύλον, ούτε άλλο τι κατάλληλον μέσον, δια να αναμοχλεύση την πίσσαν και να καταπαύση τον βρασμόν αυτής, και μη υποφέρων ο μέγας ούτος την απώλειαν της πίσσης και την ζημίαν του Μοναστηρίου, εξεγύμνωσε την χείρα του και έβαλεν αυτήν εντός του αγγείου.

Τη Ζ΄ (7η) του Δεκεμβρίου, οι Άγιοι ΤΡΙΑΚΟΣΙΟΙ ΜΑΡΤΥΡΕΣ, οι εν Αφρική, ξίφει τελειούνται.

Τριακόσιοι όντες τον αριθμόν οι Άγιοι ούτοι Μάρτυρες ήσαν κατά τους χρόνους του βασιλέως Ζήνωνος εν έτει υοδ΄ (474). Άρχων δε και εξουσιαστής της Αφρικής (του πανισχύρου δηλαδή τότε κράτους των Βανδάλων ή Βανδήλων) ήτο ο αρειανός Ονώριχος, ο γενόμενος διάδοχος του πατρός αυτού Γιζερίχου. Τούτον λοιπόν τον Ονώριχον έπεισαν οι δύο Αρειανοί Επίσκοποι, Κύριλλος και Βαλλινάρδης (εν άλλοις Βυλιμάνδης), να εγείρη διωγμόν μέγαν κατά των Ορθοδόξων· ήτο δε ο διωγμός αυτός τόσον φοβερός, ώστε υπερέβη και αυτούς τους επί Διοκλητιανού και Μαξιμιανού γενομένους. Διότι προσέταξεν ο θηριώδης εκείνος τύραννος να διωχθώσιν όλοι οι Ιερείς των εν τη Αφρική δεκαπέντε πόλεων, αφού πρότερον αφηρέθησαν από τας Εκκλησίας των Ορθοδόξων όλα τα ιερά άμφια και κειμήλια.

Τη Ζ΄ (7η) του Δεκεμβρίου, μνήμη του Αγίου Μάρτυρος ΑΘΗΝΟΔΩΡΟΥ.

Αθηνόδωρος ο Άγιος Μάρτυς ήτο κατά τους χρόνους του βασιλέως Διοκλητιανού εν έτει 290 καταγόμενος από την Συρίαν της Μεσοποταμίας, εγένετο δε εκ νεαράς ηλικίας Μοναχός. Ούτος διαβληθείς ως Χριστιανός εις τον άρχοντα Ελεύσιον και τον Χριστόν ομολογήσας, τεντώνεται ανά μέσον δύο στύλων και κατακαίεται με ανημμένας λαμπάδας εις όλα τα μέλη του σώματός του. Έπειτα με πεπυρωμένους σιδηρούς βώλους κατακαίεται εις τας μασχάλας και με άγκιστρα σιδηρά αγκιστρούται από την ρίνα και απλούται επί χαλκίνου πεπυρωμένου τάπητος, τον οποίον παραδόξως μετέβαλεν ο Άγιος από καυστικόν εις ψυχρόν. Είτα βάλλεται εντός χαλκίνου πεπυρωμένου ταύρου εκ του οποίου αβλαβής εφυλάχθη υπό θείου Αγγέλου· ομοίως εφυλάχθη ανώτερος και από άλλας βασάνους. Όθεν προσείλκυσεν εις την Πίστιν του Χριστού πεντήκοντα άνδρας ειδωλολάτρας, ύστερον δε πάλιν άλλους τριάκοντα. Τελευταίον απεφασίσθη να αποκεφαλισθή ο του Χριστού Αθλητής· επειδή όμως παρελύθη εκείνος, ο οποίος έμελλε να τον αποκεφαλίση και έπεσε κάτω οιονεί νεκρός μετά του ξίφους του, άλλος να πλησιάση δεν ετόλμα· δια τούτο ο Άγιος προσευχηθείς, παρέδωκε την ψυχήν του εις χείρας Θεού, λαβών παρ΄ αυτού του Μαρτυρίου τον στέφανον.

Τη Ζ΄ (7η) του Δεκεμβρίου, μνήμη του εν Αγίοις Πατρός ημών ΑΜΒΡΟΣΙΟΥ Επισκόπου Μεδιολάνων.

Αμβρόσιος ο εν Αγίοις Πατήρ ημών εγεννήθη κατά το έτος τμ΄ (340) εις Μεδιόλανα της Ιταλίας, όπου και δια τας πολλάς του αρετάς κατέστη Επίσκοπος και από των οποίων ως αστήρ φωτεινότατος κατηύγασεν άπασαν την οικουμένην με το φως της διδασκαλίας του εκπληρώσας εις εαυτόν την εντολήν του Κυρίου την λέγουσαν· «Ούτω λαμψάτω το φως υμών έμπροσθεν των ανθρώπων, όπως ίδωσιν υμών τα καλά έργα και δοξάσωσι τον Πατέρα υμών τον εν τοις ουρανοίς» (Ματθ. ε: 16). Τούτο δε δεν είπε μόνον προς τους Αποστόλους ο Κύριος, αλλά και προς πάντας τους διαδόχους αυτών Αρχιερείς, οι οποίοι πρέπει να λάμπωσιν ως το φως κατά τας αρετάς, ίνα βλέποντες οι άνθρωποι την χριστομίμητον αυτών πολιτείαν δοξάζωσι τον Θεόν. Όσοι δε Αρχιερείς δεν φυλάττουσι τας εντολάς του Κυρίου, καν εγγράμματοι και διδάσκαλοι είναι, αλλοίμονον εις αυτούς! Διότι δεν είναι Ποιμένες, αλλά λύκοι άρπαγες προβατόσχημοι και θέλουν καταπατηθή ως άλας άχρηστον και ανωφελές· «ου γαρ οι ακροαταί του νόμου δίκαιοι παρά τω Θεώ, αλλ΄ οι ποιηταί» καθώς λέγει ο θείος Παύλος (Ρωμ. β΄ 13). Και ο Δεσπότης λέγει· «όστις γαρ αν ποιήση το θέλημα του Πατρός μου του εν ουρανοίς, αυτός μου αδελφός και αδελφή και μήτηρ εστίν» (Ματθ. ιβ: 50). Και αλλαχού λέγει· «Ου πας ο λέγων μοι, Κύριε, Κύριε, εισελεύσεται εις την Βασιλείαν των ουρανών αλλ΄ ο ποιών το θέλημα του Πατρός μου του εν ουρανοίς» (Ματθ ζ :21). Και πάλιν λέγει· «ος δ΄ αν ποιήση και διδάξη, ούτος μέγας κληθήσεται» (Ματθ. ε: 19). 

Τη ΣΤ΄ (6η) του Δεκεμβρίου, μνήμη του Αγίου Νεομάρτυρος ΝΙΚΟΛΑΟΥ του Καραμάνου, του εν Σμύρνη μαρτυρήσαντος κατά το αχνζ΄(1657) έτος.

Νικόλαος ο ευλογημένος ούτος Νεομάρτυς ο Καραμάνος πεσών ποτε ηγέρθη και ενίκησε το πολυκέφαλον θηρίον του κακού. Η αιτία δε της πτώσεώς του έγινεν ούτως: εις την Σμύρνην συνέβη κάποτε να γίνη κάποιο σκάνδαλον, δια το οποίον αυτός, ευρισκόμενος εις τον θυμόν του, είπε να γίνη Τούρκος. Ήσαν δε εκεί Τούρκοι τινες και ως ήκουσαν τον λόγον του, τον ήρπασαν πάραυτα και τον ήγαγον εις τον κριτήν και εμαρτύρησαν, ότι είπε να γίνη Τούρκος· ηρώτησε τότε αυτόν ο κριτής αν ούτως έχη η αλήθεια και ο Νικόλαος λαμπρά τη φωνή εβόησε· «Μη γένοιτο ποτέ εγώ ν΄ αρνηθώ τον Ποιητήν και Σωτήρα μου, τον Κύριόν μου Ιησούν Χριστόν, τον αληθινόν Θεόν, όστις μέλλει να κρίνη ζώντας και νεκρούς και να αποδώση εκάστω κατά τα έργα του». Ταύτα ακούσας ο κριτής προσέταξε και τον έδειραν κατά πολλά, λέγων προς αυτόν να αρνηθή τον Χριστόν· αλλ΄ ο Μάρτυς εδέχετο και υπέμενε τας μάστιγας με μεγάλην ανδρείαν, δεχόμενος την εξ ύψους βοήθειαν και επικαλούμενος το σωτήριον όνομα του γλυκυτάτου Ιησού Χριστού.

Τη ΣΤ΄ (6η) του Δεκεμβρίου μνήμη του εν Αγίοις Πατρός ημών ΝΙΚΟΛΑΟΥ Αρχιεπισκόπου Μύρων της Λυκίας του Θαυματουργού.

Άγγελος εν τω κόσμω αληθώς ανεδείχθης Νικόλαε Χριστού Ιεράρχα και νυν αγγέλων χοροίς συνών την δε ημών προσφοράν δέξαι Άγιε· ταις σαις γαρ αντιλήψεσι, προστρέχοντες αναβοώμεν                                                                                                      

Χαίρε ο τύπος της εγκρατείας                                                                                

Χαίρε ο λύχνος της ευσεβείας                                                                             

Χαίρε της Τριάδος η σάλπιγξ η εύηχος                                                               

Χαίρε της Αρείου μανίας ο έλεγχος                                                                     

Χαίρε ύψος ταπεινώσεως και αγάπης θησαυρός                                             

Χαίρε βοηθός ιλαρότητος και θαυμάτων ποταμός                                                

Χαίρε ότι εδείχθης εκκλησίας λαμπρότης                                                         

Χαίρε ότι τυγχάνεις ιερέων φαιδρότης                                                               

Χαίρε πτωχών προστάτης θερμότατος                                                                

Χαίρε ημών λιμήν ακλυδωνέστατος                                                                   

Χαίρε οξύς κυβερνήτης πλεόντων                                                                      

Χαίρε ταχύς αρωγός των βοώντων                                                                   

ΧΑΙΡΟΙΣ  ΠΑΤΕΡ  ΝΙΚΟΛΑΕ

Νικόλαος ο της νίκης επώνυμος και εν Αγίοις θαυματουργός Πατήρ ημών εγεννήθη εις τα Πάταρα της Λυκίας, πότε ακριβώς δεν είναι γνωστόν, πάντως κατά το έτος τα΄ (300), επί της εποχής των ασεβών αυτοκρατόρων Διοκλητιανού και Μαξιμιανού ήτο Αρχιερεύς των Μυραίων, έφθασε δε και μέχρι των χρόνων του Μεγάλου Κωνσταντίνου και έλαβε μέρος εις την Αγίαν Α΄ Οικουμενικήν Σύνοδον την εν Νικαία συγκροτηθείσαν κατά το έτος τκε΄ (325), εκοιμήθη δε περί το έτος τλ΄ (330). Παρακολουθήσατε όμως μετά μεγάλης προσοχής τον κατά πλάτος Βίον αυτού, όπως συνέγραψεν αυτόν ο Όσιος Συμεών ο Μεταφραστής, ίνα πολλήν την ευφροσύνην λάβητε, διότι όντως ούτος είναι ηδύτατος και πανευφρόσυνος. 

Τη Ε΄ (5η) του Δεκεμβρίου, μνήμη του Οσίου Πατρός ημών ΝΕΚΤΑΡΙΟΥ του εις το Κελλίον των Αρχαγγέλων το καλούμενον Ιάγαρις, κείμενον κατά τας Καρεάς του Άθω, ασκήσαντος εν έτει αυο΄ (1470).

Νεκτάριος ο θείος Πατήρ ημών ούτος πατρίδα είχε το Μοναστήριον, πόλιν της Μακεδονίας ανήκουσαν νυν εις τους Γιουγκοσλάβους και καλουμένην υπ΄ αυτών Βιτώλια. Οι γονείς δε τούτου ήσαν ευσεβείς και δίκαιοι ενώπιον του Θεού· δια τούτο, όταν οι Αγαρηνοί έμελλον να αιχμαλωτίσουν τον τόπον αυτόν, η μήτηρ τού Οσίου, ευρισκομένη έξω εις το αλώνιόν των, είδεν εν οράματι την πανάχραντον Θεοτόκον, ήτις την προσέταξε να λάβη τον άνδρα και τα τέκνα της και να φύγουν το ταχύτερον από την χώραν εκείνην, να κρυφθούν δε εις μέρος ασφαλές, διότι μέλλει να την καταλάβουν οι Αγαρηνοί. Αφού λοιπόν εξύπνησε, τρέχει παρευθύς εις τον οίκον των και φανερώνει εις τον σύζυγόν της το όραμα, λαβόντες δε τα τέκνα των έφυγον από την χώραν και εκρύφθησαν εις τι μέρος, το οποίον ενόμιζον πλέον ασφαλέστερον.

Τη Ε΄ (5η) του Δεκεμβρίου, μνήμη του Αγίου Μάρτυρος ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ

Αναστάσιος ο Άγιος του Χριστού Μάρτυς, βλέπων κάποτε τους Αγίους Μάρτυρας του Χριστού να τιμωρώνται υπό των ειδωλολατρών και να κατακόπτωνται εις όλα τα μέλη του σώματός των δια την πίστιν και ομολογίαν του Χριστού, έλαβε θείον ζήλον εις την καρδίαν του, διότι ως Χριστιανός όπου ήτο συνελογίζετο και τα άρρητα εκείνα αγαθά, τα οποία είναι ητοιμασμένα δια τους Μάρτυρας. Δια τούτο λοιπόν επεθύμησε να αγωνισθή και αυτός τον ίδιον δρόμον του Μαρτυρίου, ίνα και των ίσων στεφάνων αξιωθή.

Τη Ε΄ (5η) του Δεκεμβρίου, μνήμη του Οσίου Πατρός ημών ΣΑΒΒΑ του Ηγιασμένου.

Σάββας ο μέγας την αρετήν και θαυμάσιος Πατήρ ημών, κατήγετο από την χώραν των Καππαδοκών εκ του χωρίου του καλουμένου Μουταλάσκη, εις το οποίον και εγεννήθη εν έτει υλθ΄ (439), από γονείς ευσεβείς και περιφανείς, οίτινες εκαλούντο ο μεν πατήρ Ιωάννης, η δε μήτηρ Σοφία. Όταν δε ο παις έγινεν ετών πέντε, απήλθον οι γονείς του εις την Αλεξάνδρειαν δι΄ αναγκαίαν της στρατείας υπόθεσιν, διότι ο πατήρ του ήτο στρατευμένος, αυτόν δε αφήκαν με όλην την περιουσίαν των εις τον αδελφόν του πατρός του, Ερμείαν ονόματι, δια να μανθάνη γράμματα, εις περίπτωσιν δε θανάτου των γονέων του, να μείνη ο Σάββας κληρονόμος εις την περιουσίαν των.

Τη Δ΄ (4η) του Δεκεμβρίου, ο Άγιος Νέος Ιερομάρτυς ΣΕΡΑΦΕΙΜ ο Φαναρίου Επίσκοπος, ο μαρτυρήσας εν έτει αχα΄ (1601), σούβλη διαπαρείς, τελειούται.

Σεραφείμ ο Νέος του Χριστού Ιερομάρτυς ήτο από χωρίον της επαρχίας των Αγράφων ονομαζόμενον Μπεζούλα· γεννηθείς δε από γονείς θεοσεβείς ονομαζομένους Σωφρόνιον και Μαρίαν, ανετράφη υπ΄ αυτών εναρέτως τε και θεοφιλώς, εισήλθε δε και εις σχολείον ιερών γραμμάτων, τα οποία εντός ολίγου καιρού έμαθεν, επειδή ήτο ευφυής. Αφού δε έφθασεν εις μέτρον ηλικίας, ηγάπησε την ζωήν των Μοναχών, μισήσας κόσμον και τα του κόσμου τερπνά και επήγεν εις το Ιερόν Μοναστήριον της Υπεραγίας Θεοτόκου της επονομαζομένης Κορώνα και Κρυερά Βρύσις και εκεί ενεδύθη το αγγελικόν Σχήμα. Από τότε εδόθη εις αγώνας πνευματικούς και εμιμείτο τους εκεί εναρέτους Πατέρας, συλλέγων ως φίλεργος μέλισσα από έκαστον τα διάφορα άνθη των αρετών και τοσούτον προέκοψεν εις την κατά Χριστόν πολιτείαν, ώστε εκρίθη άξιος από τον Προεστώτα του Μοναστηρίου να δεχθή και το της Ιερωσύνης αξίωμα· όπερ και εγένετο.