Γνήσια Ορθοδοξη Φωνη

Γνήσια Ορθοδοξη Φωνη

Τρίτη 28 Ιουνίου 2016

Η εν Αιγύπτω φυγή της ΥΠΕΡΑΓΙΑΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ.

Η εν Αιγύπτω φυγή της ΥΠΕΡΑΓΙΑΣ  ΘΕΟΤΟΚΟΥ.                                                            

Η της Υπεραγίας Θεοτόκου φυγή εις Αίγυπτον εγένετο ότε ο Ηρώδης έδωκεν ορισμόν να θανατωθώσιν όλα τα νήπια όσα ήσαν εις την Βηθλεέμ. Τότε Άγγελος Κυρίου εφάνη κατ΄ όναρ εις τον Ιωσήφ λέγων· «Εγείρου, και παραλαβών το παιδίον και την Μητέρα του ύπαγε εις την Αίγυπτον» (Ματθ. β: 13). Κατέφυγε δε εκεί η Υπεραγία Θεοτόκος ομού με το Βρέφος δια δύο αίτια, αφ΄ ενός μεν, ίνα πληρωθή το ρηθέν δια του Προφήτου Ωσηέ λέγοντος· «Εξ Αιγύπτου εκάλεσα τον υιόν μου» (Ωσ. ια΄: 1), αφ΄ ετέρου δε, ίνα φιμωθή παν στόμα των αιρετικών. Διότι εάν δεν έφευγεν ο Κύριος, αλλ΄ ήθελε συλληφθή από τον Ηρώδην, εάν μεν εφονεύετο από εκείνον, βεβαίως ήθελεν εμποδισθή η σωτηρία των ανθρώπων, εάν δε δεν εφονεύετο, αλλ΄ έμενεν άθικτος, ίνα τελειώση την οικονομίαν, βεβαίως ήθελε φανή εις τους πολλούς, ότι δεν εφόρεσε την ανθρωπίνην φύσιν πραγματικώς και κατ΄ αλήθειαν, αλλά μόνον κατά δόκησιν και φαντασίαν, επειδή αν εφόρει σάρκα αληθή, όπως ήτο βεβαίως και η αλήθεια, ήθελε κοπή υπό του ξίφους. Εάν λοιπόν οι άθλιοι αιρετικοί ετόλμησαν και τούτο να είπωσιν, ότι δηλαδή κατά φαντασίαν ο Κύριος εγεννήθη, ως ο θεομάχος Μάνης και οι τούτου οπαδοί Μανιχαίοι, μολονότι δεν έλαβον ουδεμίαν αιτίαν και αφορμήν, πόσω μάλλον το τοιούτον θα υπεστήριζον, εάν εύρισκον και αιτίαν; Δια τας ρηθείσας λοιπόν δύο αιτίας φεύγει ο Κύριος εις την Αίγυπτον, και προς τούτοις ίνα συντρίψη και τα εν Αιγύπτω ευρισκόμενα είδωλα.

Σάββατο 25 Ιουνίου 2016

Η ΠΡΟΣΚΥΝΗΣΙΣ των ΜΑΓΩΝ

Τη αυτή ημέρα η ΠΡΟΣΚΥΝΗΣΙΣ των ΜΑΓΩΝ.                                                                         
Κατά τους χρόνους του Προφήτου Μωϋσέως εχρημάτισε μάντις τις, ονομαζόμενος Βαλαάμ, κατοικών εις την χώραν των Περσών, και εν ω εμαντεύετο και προέλεγε και άλλα πολλά, είπε και τούτο: «Θέλει ανατείλει εις Αστήρ από το γένος του Ιακώβ, και θέλει συντρίψει τους αρχηγούς του Μωάβ» (Αριθ. κδ: 17). Την προφητείαν λοιπόν ταύτην ενθυμούμενοι κατά διαδοχήν οι μάντεις και μάγοι της Περσίας, εδίδασκον αυτήν εις τους βασιλείς των Περσών· όθεν παρετήρουν πότε θα έβλεπον τοιούτον Αστέρα. Και λοιπόν βλέποντες αυτόν ως αστρονόμοι, ότι δεν έκαμε την κίνησίν του από ανατολών εις δυσμάς, καθώς οι άλλοι αστέρες, αλλά από άρκτου εις μεσημβρίαν (καθότι η Περσία μεν κείται προς βορράν, η δε Ιερουσαλήμ προς νότον), τούτον περιεργασθέντες, εγνώρισαν ότι αυτός δηλοί γέννησιν μεγάλου Βασιλέως, και ακολουθήσαντες τον Αστέρα ήλθον εις τα Ιεροσόλυμα λέγοντες· «Που είναι ο Βασιλεύς των Ιουδαίων ο οποίος εγεννήθη»; (Ματθ. β: 2). Ακούσας τούτο ο Ηρώδης εταράχθη, και συνάξας όλους τους αρχιερείς και γραμματείς των Ιουδαίων, ερωτά να μάθη, που λέγει η Γραφή ότι γεννάται ο Χριστός. Εκείνοι δε είπον εις αυτόν, ότι εις την Βηθλεέμ της Ιουδαίας. Έπειτα καλέσας κρυφίως τους Μάγους είπεν εις αυτούς: «Υπάγετε και εξετάσατε καλώς περί του παιδίου, και όταν το εύρητε, φανερώσατε και εις εμέ, όπως έλθω και εγώ να το προσκυνήσω» (Ματθ. β: 8). Τούτο δε το έλεγε δολίως, ίνα μάθη που ευρίσκεται και ακολούθως αποστείλη και φονεύση αυτό. Οι δε Μάγοι ευρόντες τον Χριστόν δια του Αστέρος, έπεσον και προσεκύνησαν Αυτόν. Ανοίξαντες τότε τους θησαυρούς των, προσέφεραν εις Αυτόν δώρα, χρυσόν και λίβανον και σμύρναν· μετά δε την προσκύνησιν επανήλθον εις την χώραν των, χωρίς να υπάγωσιν εις τον Ηρώδην να τον ειδοποιήσωσι, καθώς Άγγελος Κυρίου φανείς κατ΄ όναρ τους παρήγγειλεν. Ιδών ο Ηρώδης, ότι ενεπαίχθη υπό των Μάγων, έστειλε τα στρατεύματά του και εφόνευσαν όλα τα βρέφη, όσα ήσαν εις Βηθλεέμ από δύο ετών και κατωτέρω. Δια τούτο απεστάλη Άγγελος εκ Θεού και είπεν εις τον Ιωσήφ· «Εγέρθητι, και πραλαβών το πιδίον και την Μητέρα αυτού, ύπαγε εις την Αίγυπτον» (Ματθ.β: 13). Ο δε Ιωσήφ εποίησε κατά την παραγγελίαν του Αγγέλου, καθώς ταύτα πάντα αναφέρει ο Ευαγγελιστής Ματθαίος εν κεφαλαίω δευτέρω. 

Τετάρτη 22 Ιουνίου 2016

ΛΟΓΟΣ ΕΙΣ ΤΟ ΓΕΝΕΘΛΙΟΝ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ ΚΑΙ ΘΕΟΥ ΚΑΙ ΣΩΤΗΡΟΣ ΗΜΩΝ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ.

ΛΟΓΟΣ  Γ΄
Του εν Αγίοις Πατρός ημών  Ιωάννου Αρχιεπισκόπου Κωνσταντινουπόλεως του Χρυσοστόμου

Μυστήριον ξένον καὶ παράδοξον βλέπω· ποιμένες, μου περιηχοῦσι τὰ ὦτα, οὐκ ἔρημον συρίζοντες μέλος, ἀλλ’ οὐράνιον ᾄδοντες ὕμνον. Ἄγγελοι ᾄδουσιν, ἀρχάγγελοι μέλπουσιν, ὑμνεῖ τὰ Χερουβὶμ, δοξολογεῖ τὰ Σεραφὶμ, πάντες ἑορτάζουσι Θεὸν ἐπὶ γῆς ὁρῶντες, καὶ ἄνθρωπον ἐν οὐρανοῖς· τὸν ἄνω κάτω δι’ οἰκονομίαν, καὶ τὸν κάτω ἄνω διὰ φιλανθρωπίαν. Σήμερον Βηθλεὲμ τὸν οὐρανὸν ἐμιμήσατο· ἀντὶ μὲν ἀστέρων ἀγγέλους ὑμνοῦντας δεξαμένη, ἀντὶ δὲ ἡλίου τὸν τῆς δικαιοσύνης ἀπεριγράπτως χωρήσασα. Καὶ μὴ ζήτει πῶς· ὅπου γὰρ βούλεται Θεὸς, νικᾶται φύσεως τάξις. Ἠβουλήθη γὰρ, ἠδυνήθη, κατῆλθεν, ἔσωσε· σύνδρομα τὰ πάντα τῷ Θεῷ. Σήμερον ὁ ὢν τίκτεται, καὶ ὁ ὢν γίνεται ὅπερ οὐκ ἦν· ὢν γὰρ Θεὸς, γίνεται ἄνθρωπος, οὐκ ἐκστὰς τοῦ εἶναι Θεός. Οὐδὲ γὰρ κατ’ ἔκστασιν θεότητος γέγονεν ἄνθρωπος, οὐδὲ πάλιν κατὰ προκοπὴν ἐξ ἀνθρώπου γέγονε Θεός· ἀλλὰ Λόγος ὢν, διὰ τὸ ἀπαθὲς σὰρξ ἐγένετο, ἀμεταβλήτου μενούσης τῆς φύσεως. Αλλ’  ότε μεν ετέχθη, Ιουδαίοι ηρνούντο τον ξένον τόκον και Φαρισαίοι παρηρμήνευον τας θείας βίβλους, και Γραμματείς υπεναντία του νόμου ελάλουν. Ηρώδης τον τεχθέντα εζήτει, ουχ ίνα αυτόν τιμήση, αλλ’  ίνα αυτόν απολέση. Σήμερον γαρ πάντα υπεναντία είδον· «ουκ εκρύβη γαρ, κατά τον Ψαλμωδόν, από των τέκνων αυτών εις γενεάν ετέραν» (Ψαλμ. oζ΄ 4). Βασιλείς μεν γαρ ήλθον τον επουράνιον Βασιλέα θαυμάζοντες, ότι πως επί γης ήλθεν ουκ Αγγέλους έχων, ουκ Αρχαγγέλους, ου θρόνους, ου κυριότητας, ου δυνάμεις, ουκ εξουσίας, αλλά ξένην και ατριβή βαδίσας οδόν, εξ αγεωργήτου προήλθε γαστρός, ούτε τους Αγγέλους αυτού ερήμους της επιστασίας αυτού καταλιπών, ούτε τη προς ημάς ενανθρωπήσει της οικίας Θεότητος εκστάς.
Αλλά βασιλείς μεν τον επουράνιον Βασιλέα της δόξης ήλθον προσκυνήσοντες, στρατιώται δε τον Αρχιστράτηγον της δυνάμεως θεραπεύσοντες· αι γυναίκες τον εκ Γυναικός τεχθέντα, ίνα τας λύπας της γυναικός εις χαράν μεταβάλη· αι παρθένοι το της Παρθένου Παιδίον, ότι πως ο γάλακτος και μαζών Δημιουργός τας πηγάς μαζών αυτόματα ρείθρα φέρεσθαι ποιών παρά Μητρός Παρθένου, Παιδίου τροφήν έλαβε· τα νήπια τον Νήπιον γενόμενον, ίνα «εκ στόματος νηπίων και θηλαζόντων καταρτίση αίνον» (Ψαλμ. Η΄ 3)· οι παίδες τον Παίδα μάρτυρας δια την Ηρώδου μανίαν εργασάμενον· οι άνδρες τον ενανθρωπήσαντα και τα των δούλων θεραπεύσαντα κακά· οι ποιμένες τον Ποιμένα τον καλόν, τον την ψυχήν υπέρ των προβάτων προθέμενον· οι Ιερείς τον κατά την τάξιν Μελχισεδέκ Αρχιερέα γενόμενον· οι δούλοι τον μορφήν δούλου λαβόντα, ίνα ημών την δουλείαν ελευθερία τιμήση· οι αλιείς τον από αλιέων θηρευτάς ανθρώπων εργαζόμενον· οι τελώναι τον από τελωνών Ευαγγελιστήν αναδείξαντα· αι πόρναι τον τοις πορνικοίς δάκρυσι τους πόδας προϊέμενον· και ίνα συντόμως είπω, πάντες οι αμαρτωλοί ήλθον ιδείν τον Αμνόν του Θεού τον αίροντα την αμαρτίαν του κόσμου· Μάγοι δορυφορούντες, Ποιμένες ευλογούντες, τελώναι ευαγγελιζόμενοι, πόρναι μυροφορούσαι, Σαμαρείτις πηγήν διψώσα ζωής, Χαναναία πίστιν ανενδοίαστον έχουσα.
Πάντων οὖν σκιρτώντων, σκιρτῆσαι θέλω κἀγὼ, χορεῦσαι βούλομαι, πανηγυρίσαι θέλω· χορεύω δὲ, οὐ κιθάραν πλήττων, οὐ θυρσὸν κινῶν, οὐκ αὐλοὺς ἔχων, οὐ δᾷδας ἅπτων, ἀλλ’ ἀντὶ μουσικῶν ὀργάνων τὰ τοῦ Χριστοῦ σπάργανα φέρων. Αὐτὰ γάρ μοι ἐλπὶς, αὐτά μοι ζωὴ, αὐτά μοι σωτηρία, αὐτά μοι αὐλὸς, αὐτά μοι κιθάρα. ∆ιὸ καὶ αὐτὰ ἔρχομαι φέρων, ἵνα τῇ αὐτῶν δυνάμει ἰσχὺν λόγων λαβὼν μετ’ ἀγγέλων εἴπω· ∆όξα ἐν ὑψίστοις Θεῷ· μετὰ δὲ ποιμένων, Καὶ ἐπὶ γῆς εἰρήνη, ἐν ἀνθρώποις εὐδοκία. Σήμερον ὁ γεννηθεὶς ἀῤῥήτως ἐκ Πατρὸς, ἐκ παρθένου τίκτεται, ἀφράστως δι’ ἐμέ. Ἀλλὰ τότε μὲν κατὰ φύσιν ἐκ τοῦ Πατρὸς πρὸ αἰώνων ἐγεννήθη, ὡς ὁ γεννήσας οἶδε· σήμερον δὲ πάλιν παρὰ φύσιν ἐτέχθη, ὡς ἡ τοῦ ἁγίου Πνεύματος ἐπίσταται χάρις. Καὶ ἡ ἄνω αὐτοῦ γέννησις ἀληθὴς, καὶ ἡ κάτω γέννησις ἀψευδὴς, καὶ ἀληθῶς Θεὸς ἐκ Θεοῦ ἐγεννήθη, καὶ ἀληθῶς ἄνθρωπος ὁ αὐτὸς ἐκ παρθένου ἐτέχθη. Ἄνω μόνος ἐκ μόνου Μονογενὴς, κάτω μόνος ἐκ παρθένου μόνης Μονογενὴς ὁ αὐτός. Ὥσπερ γὰρ ἐπὶ τῆς ἄνω γεννήσεως ἀσεβὲς ἐννοῆσαι μητέρα· οὕτω βλάσφημόν ἐστιν ὑπολαβεῖν καὶ ἐπὶ τῆς κάτω γεννήσεως πατέρα. Ὁ Πατὴρ ἀῤῥεύστως ἐγέννησε, καὶ ἡ παρθένος ἀφθόρως ἔτεκεν· οὔτε γὰρ ὁ Θεὸς ῥεῦσιν ὑπέμεινε γεννήσας· θεοπρεπῶς γὰρ ἐγέννησεν· οὔτε ἡ παρθένος φθορὰν ὑπέμεινε τεκοῦσα· πνευματικῶς γὰρ ἔτεκεν.

Όθεν ούτε η άνω αυτού Γέννησις εξήγησιν έχει, ούτε η εν υστέροις καιροίς πρόοδος πολυπραγμονείσθαι ανέχεται. Ότι μεν γαρ έτεκεν η Παρθένος σήμερον οίδα, και ότι εγέννησεν ο Θεός αχρόνως πιστεύω, τον δε τρόπον της γεννήσεως σιωπή τιμάν μεμάθηκα, και ου δια λόγων πολυπραγμονείν παρέλαβον. Επί γαρ Θεού ου δει τη φύσει των πραγμάτων προσέχειν, αλλά τη δυνάμει του ενεργούντος πιστεύειν. Φύσεως γαρ εστιν νόμος, όταν γυνή προσομιλήσασα γάμοις τέκη· όταν δε Παρθένος απειρόγαμος τεκούσα πάλιν Παρθένος φανείη, υπέρ φύσιν το πράγμα. Το ουν κατά φύσιν ζητείσθω, το δε υπέρ φύσιν σιγή τιμάσθω, ουχ ως φευκτόν, αλλ’  ως απόρρητον και σιωπή τιμάσθαι άξιον. Αλλ’  απονείματέ μοι συγγνώμην, παρακαλώ, εν προοιμίοις καταπαύσαι τον λόγον βουλομένω· δειλός γαρ ων προς την των κρειττόνων έρευναν, πως ή που τρέψω τον λόγον τα πηδάλια ουχ έχω. Τι γαρ είπω ή τι λαλήσω; Την τεκούσαν ορώ, τον τεχθέντα βλέπω, τον δε τρόπον της γεννήσεως ου συνορώ· νικάται γαρ φύσις, νικάται και τάξεως όρος, όπου Θεός βούλεται. Ου γαρ κατά φύσιν γέγονε το πράγμα, αλλ’  υπέρ φύσιν το θαύμα. Ήργησε γαρ η φύσις, και ενήργησε του Δεσπότου το βούλημα. Ω χάριτος αφράστου! Ο προ αιώνων Μονογενής, ο αναφής και απλούς και ασώματος υπεισήλθέ μου το φθαρτόν και ορατόν σώμα· διατί;  Ίνα βλεπόμενος διδάξη, διδάξας δε προς το μη βλεπόμενον χειραγωγήση. Επειδή γαρ οι άνθρωποι τον οφθαλμόν της ακοής πιστότερον ποιούσιν, ο δε μη βλέπουσιν αμφιβάλλουσι, δια τούτο ηνείχετο και οφθαλμοίς την εαυτού θέαν δια του σώματος παρασχείν, ίνα λύση την αμφισβήτησιν. Και τίκτεται εκ Παρθένου αγνοούσης το πράγμα. Ούτε γαρ συνήργησε προς το γινόμενον, ούτε συνεβάλλετο προς το πραττόμενον, αλλ’ ην ψιλόν όργανον της απορρήτου αυτού δυνάμεως, μόνον ειδυΐα, ο παρά του Γαβριήλ ερομένη έμαθεν, ότι «Πως έσται μοι τούτο, επεί άνδρα ου γινώσκω;» (Λουκ. α΄34). Και φησι· τούτο βούλει μαθείν; «Πνεύμα Άγιον επελεύσεται επί σε, και δύναμις Υψίστου επισκιάσει σοι» (αυτ. 35). Και πως ην μετ’ αυτής, και μικρόν ύστερον εξ αυτής; Ὥσπερ τεχνίτης εὑρὼν ὕλην χρησιμωτάτην, κάλλιστον ἀπεργάζεται σκεῦος· οὕτω καὶ ὁ Χριστὸς εὑρὼν τῆς παρθένου ἅγιον καὶ τὸ σῶμα καὶ τὴν ψυχὴν, ἔμψυχον ἑαυτῷ κατεκόσμησε ναὸν, ὃν ἐβουλήθη τρόπον πλάσας τὸν ἄνθρωπον ἐν τῇ παρθένῳ, καὶ ἐνδυσάμενος αὐτὸν, σήμερον προῆλθεν, οὐκ αἰδεσθεὶς τὸ δυσειδὲς τῆς φύσεως. Οὐδὲ γὰρ ὕβριν ἔφερεν αὐτῷ, φορέσαι τὸ ἴδιον ἔργον· καὶ τὸ πλάσμα δὲ μεγίστην ἐκαρποῦτο δόξαν, ἔνδυμα τοῦ τεχνίτου γινόμενον. Ὥσπερ γὰρ παρὰ τὴν πρώτην πλάσιν ἀδύνατον ἦν συνεστάναι τὸν ἄνθρωπον, πρὶν ἢ τὸν πηλὸν εἰς τὰς χεῖρας αὐτοῦ ἐλθεῖν· οὕτω καὶ τὸ φθαρὲν σκεῦος ἀδύνατον μεταποιηθῆναι, εἰ μὴ γέγονεν ἔνδυμα τοῦ ποιήσαντος. Ἀλλὰ τί εἴπω, ἢ τί λαλήσω; Ἐκπλήττει γάρ με τὸ θαῦμα. Ὁ Παλαιὸς ἡμερῶν παιδίον γέγονεν, ὁ ἐπὶ θρόνου ὑψηλοῦ καὶ ἐπηρμένου καθήμενος ἐν φάτνῃ τίθεται, ὁ ἀναφὴς, καὶ ἁπλοῦς, καὶ ἀσύνθετος, καὶ ἀσώματος χερσὶν ἀνθρωπίναις ἑλίσσεται, ὁ τὰ τῆς ἁμαρτίας διασπῶν δεσμὰ σπαργάνοις ἐμπλέκεται, ἐπειδὴ τοῦτο θέλει. Θέλει γὰρ τὴν ἀτιμίαν ποιῆσαι τιμὴν, τὴν ἀδοξίαν ἐνδῦσαι δόξαν, τὸν τῆς ὕβρεως ὅρον, ἀρετῆς δεῖξαι τρόπον. Ὅθεν ὑπέρχεται τὸ ἐμὸν σῶμα, ἵνα ἐγὼ χωρήσω τὸν αὐτοῦ Λόγον· καὶ λαβὼν τὴν ἐμὴν σάρκα, δίδωσί μοι τὸ ἑαυτοῦ Πνεῦμα, ἵνα διδοὺς καὶ λαμβάνων θησαυρόν μοι ζωῆς ἐμπορεύσηται. Λαμβάνει μου τὴν σάρκα, ἵνα με ἁγιάσῃ· δίδωσί μοι τὸ Πνεῦμα αὐτοῦ, ἵνα με διασώσῃ. Ἀλλὰ τί εἴπω, καὶ τί λαλήσω; Ἰδοὺ ἡ παρθένος ἐν γαστρὶ ἕξει. Οὐκέτι λέγεται ὡς γενησόμενον, ἀλλὰ θαυμάζεται ὡς πεπραγμένον. Παρά Ιουδαίοις επέπρακτο, παρ’ οις και ελέγετο, υφ’ ημών δε πιστεύεται, παρ’ οις ουδέ ωνομάζετο. Ιδού η Παρθένος εν γαστρί έξει· το μεν γράμμα της συναγωγής, το δε κτήμα της Εκκλησίας· εκείνη το δίπτυχον εύρεν, αύτη τον μαργαρίτην εφεύρεν· εκείνη το έριον έβαψεν, αύτη την αλουργίδα ενεδύσατο. Η Ιουδαία γαρ αυτόν έτεκεν και η οικουμένη αυτόν υπεδέξατο· η συναγωγή αυτόν έθρεψε και ετιθηνήσατο, και η Εκκλησία κατέσχε και εκαρπώσατο· παρ’ εκείνη το κλήμα της αμπέλου και παρ’ εμοί ο βότρυς της αληθείας· εκείνη τον βότρυν ετρύγησε και τα έθνη το μυστικόν πίνει πόμα· εκείνη τον κόκκον του σίτου εν τη Ιουδαία έσπειρε, και τα έθνη τη δρεπάνη της πίστεως τον άσταχυν εθέρισε· τα έθνη το ρόδον ευσεβώς απέκειρε, και Ιουδαίοις η άκανθα της απιστίας απέμεινεν· ο νεοττός απέπτη, και παρακάθηνται οι άφρονες τη καλιά· την φυλλάδα του γράμματος οι Ιουδαίοι ερμηνεύουσι, και τον καρπόν του πνεύματος τα έθνη δρέπονται. «Ιδού η Παρθένος εν γαστρί λήψεται» (Ησ. ζ΄14). Ειπέ μοι, ω Ιουδαίε, ειπέ μοι λοιπόν τίνα έτεκε; Θάρρησόν μοι καν ως τω Ηρώδη· αλλ’ ου θαρρείς· οίδα διατί, δια την επιβουλήν. Εκείνω γαρ είπας, ίνα αυτόν ανέλη, εμοί δε ου λέγεις, ίνα μη αυτόν προσκυνήσω. Τίνα δε έτεκε; Τίνα; Τον Δεσπότην της φύσεως. Καν γαρ συ σιωπάς, η φύσις βοά· έτεκε γαρ ως ο τεχθείς τεχθήναι ηθέλησεν. Ου γαρ υπό της φύσεως επετρέπετο, αλλ’ ως Δεσπότης της φύσεως ξένον της γεννήσεως εισήγαγε τρόπον, ίνα δείξη, ότι και  άνθρωπος γενόμενος, ουχ ως άνθρωπος τίκτεται, αλλ’ ως Θεός γεννάται. Εκ Παρθένου ουν σήμερον προήλθε νικησάσης φύσιν, υπερβάσης γάμον· έπρεπε γαρ τω της αγιωσύνης πρυτάνει εκ καθαρών και αγίων προελθείν τόκων· αυτός γαρ εστιν ο πάλαι εκ παρθένου γης τον Αδάμ πλάσας, από δε του Αδάμ άνευ γυναικός γυναίκα μορφώσας· ώσπερ γαρ ο Αδάμ άνευ γυναικός γυναίκα ήνεγκεν, ούτω και σήμερον η Παρθένος άνευ ανδρός άνδρα έτεκεν. Άνθρωπος γαρ εστι, φησί, και τις γνώσεται αυτόν; Επειδή γαρ εχρεώστει το γυναικείον γένος τοις ανθρώποις την χάριν, ως του Αδάμ άνευ γυναικός γυναίκα βλαστήσαντος, δια τούτο σήμερον έτεκεν η Παρθένος άνευ ανδρός υπέρ της Εύας εκτιννύουσα τοις ανδράσι το χρέος. Ίνα γαρ μη μέγα φρονήση ο Αδάμ άνευ γυναικός γυναίκα βλαστήσας, δια τούτο και η Παρθένος άνευ ανδρός άνδρα έτεκεν, ίνα τω κοινώ του θαύματος το ομότιμον δείξη της φύσεως. Ώσπερ γαρ από του Αδάμ την πλευράν αφείλε και τον Αδάμ ουκ εμείωσεν ουδέν, ούτω και εν τη Παρθένω και τον έμψυχον έπλασε ναόν, και την παρθενίαν ουκ έλυσε. Σώος έμεινεν ο Αδάμ και μετά την αφαίρεσιν της πλευράς, άφθορος έμεινε και η Παρθένος μετά την πρόοδον του Βρέφους. Δια τούτο δε ουκ αλλαχόθεν εαυτώ ναόν κατεσκευάσατο, ουδέ άλλο σώμα πλάσας ενεδύσατο, ίνα μη δόξη το του Αδάμ ενυβρίζειν φύραμα· επειδή γαρ απατηθείς ο άνθρωπος όργανον γέγονε του διαβόλου, δια τούτο αυτόν τον υποσκελισθέντα έμψυχον ανελάμβανε ναόν, ίνα δια την προς τον πεποιηκότα συνάφειαν εκ της του διαβόλου αυτόν αποστήση συνηθείας. Όμως και άνθρωπος γινόμενος ουχ ως άνθρωπος τίκτεται, αλλ’ ως Θεός γεννάται· ει γαρ εκ κοινών γάμων προήλθεν ώσπερ εγώ, ψεύδος τοις πολλοίς ενομίζετο· νυν δε δια τούτο εκ Παρθένου τίκτεται, τικτόμενος δε και την μήτραν αναλλοίωτον τηρεί, και την παρθενίαν αζήμιον διαφυλάττει, ίνα ο ξένος της κυήσεως τρόπος πίστεώς μου μεγάλης πρόξενος γένηται. Όθεν καν Έλλην με καν Ιουδαίος ερωτά, ότι ο Χριστός Θεός ων κατά φύσιν, άνθρωπος γέγονε παρά φύσιν, ερώ, ναι, μάρτυρα του λόγου την άσπιλον της παρθενίας σφραγίδα καλών· ούτω γαρ εστι Θεός νικών την της φύσεως τάξιν, ούτω γαστρός εστι κεραμεύς και παρθενίας ευρετής, ότι και αμόλυντον έσχε της γεννήσεως τον τρόπον, και εαυτώ αφράστως ωκοδόμησε ναόν, ον ηβουλήθη τρόπον. Ειπέ μοι ουν, ω Ιουδαίε, έτεκεν η Παρθένος ή ου; Ει μεν γαρ έτεκεν, ομολόγησον τον ξένον τόκον· ει δε ουκ έτεκε, διατί τον Ηρώδην ηπάτησας; Συ γαρ αυτώ, πυνθανομένω που ο Χριστός γεννάται, είπας, ότι εν Βηθλεέμ της Ιουδαίας. Μη ουν εγώ ήδειν την κώμην ή τον τόπον; Μη εγώ του γεννωμένου την αξίαν εγίνωσκον; Ουχ ο Ησαΐας ως Θεού αυτού εμνημόνευσε; «Τέξεται, γαρ φησιν, Υιόν, και καλέσουσι το όνομα αυτού Εμμανουήλ» (Ησ. ζ,14). Ουχ υμείς αγνώμονες εχθροί την αλήθειαν εισηγήσασθε; Ουχ υμείς οι Γραμματείς και Φαρισαίοι, οι ακριβείς του νόμου φύλακες, πάντα τα κατ’ αυτόν ημάς εδιδάξατε; Μη την των Εβραίων γλώσσαν είδομεν; Ουχ υμείς τας Γραφάς ηρμηνεύσατε μετά το τεκείν την Παρθένον και προ του τεκείν, ίνα μη δόξη προς χάριν του Θεού ερμηνεύεσθαι το λεγόμενον; Ουχ υμείς ερωτώμενοι παρ’ Ηρώδου μάρτυρα παρηγάγετε Μιχαίαν τον Προφήτην, ίνα υμών τον λόγον κυρώσητε; «Και συ, γαρ φησι, Βηθλεέμ οίκος του Εφραθά ουδαμώς ελαχίστη ει εν τοις ηγεμόσιν Ιούδα· εκ σου γαρ εξελεύσεται ηγούμενος, όστις ποιμανεί τον λαόν μου τον Ισραήλ» (Μιχ. ε,2). Καλώς είπεν ο Προφήτης, εκ σου· εξ υμών γαρ εξήλθε, και εις την οικουμένην ήλθεν. Ο γαρ ων προέρχεται, ο δε μη ων, κτίζεται ή γίνεται· αυτός δε και ην και προήν, και αεί ην. Αλλ’ ην μεν αεί ως Θεός διέπων τον κόσμον, σήμερον δε προήλθεν ως άνθρωπος μεν τον λαόν ποιμαίνων, ως Θεός δε την οικουμένην διασώζων. Ω πολεμίων χρηστών! Ω κατηγόρων φιλανθρώπων! Οι τον εν Βηθλεέμ τεχθέντα λανθάνοντες Θεόν έδειξαν, οι τον εν φάτνη κρυπτόμενον Δεσπότην εγνώρισαν, οι τον εν σπηλαίω καθήμενον εμήνυσαν άκοντες, και ευηργέτησαν μη θέλοντες, απεκάλυψαν καλύψαι βουλόμενοι. Είδες αμαθείς διδασκάλους;  Α διδάσκουσιν, ου γινώσκουσι, πεινώντες τρέφουσι, διψώντες ποτίζουσι, πενόμενοι πλουτίζουσι. Δεύτε ουν εορτάσωμεν, δεύτε πανηγυρίσωμεν· ξένος γαρ ο της εορτής τρόπος, επειδή και παράδοξος ο της γεννήσεως λόγος. Σήμερον γαρ ο χρόνιος ελύθη δεσμός, ο διάβολος ησχύνθη, οι δαίμονες εδραπέτευσαν, ο θάνατος ελύθη, ο Παράδεισος ηνεώχθη, η κατάρα ηφανίσθη, η αμαρτία εκποδών γέγονεν, η πλάνη απηλάθη, η αλήθεια επανήλθε, και της ευσεβείας ο λόγος πανταχού διεσπάρη και έδραμεν· η των άνω πολιτεία εν τη γη εφυτεύθη· Άγγελοι μετά ανθρώπων κοινωνούσι και άνθρωποι μετά Αγγέλων αδεώς διαλέγονται· διατί; Επειδή Θεός επί γης ήλθε και άνθρωπος εν ουρανώ. Πάντα αναμίξ γέγονεν· ήλθε γαρ επί της γης όλος ων εν ουρανοίς, όλος δε ων εν ουρανώ, όλος εστίν επί της γης. Θεός ων γέγονεν άνθρωπος, ουκ αρνησάμενος το είναι Θεός· Λόγος ων απαθής, σαρξ εγένετο· δια το ενοικήσαι ημίν σαρξ εγένετο· Θεός γαρ ουκ εγένετο, αλλά ην. Δια τούτο σαρξ εγένετο, ίνα ον ουκ εχώρει ουρανός, δέξηται φάτνη· δια τούτο εν φάτνη ετέθη, ίνα ο τρέφων τα σύμπαντα, Παιδίου τροφήν παρά Μητρός Παρθένου λάβη· δια τούτο ο των μελλόντων αιώνων Πατήρ ως υπομάζιον Βρέφος παρθενικών ανέχεται αγκαλών, ίνα και Μάγοις ευπρόσιτος γένηται. Σήμερον γαρ και Μάγοι προσήλθον, αρχήν λαβόντες αρνείσθαι τον τύραννον και ο ουρανός καυχάται αστέρι τον ίδιον Δεσπότην μηνύων και ο Κύριος επί νεφέλης κούφης του σώματος καθεζόμενος επί την Αίγυπτον τρέχει τω μεν δοκείν φεύγων την Ηρώδου επιβουλήν, τη δε αληθεία αποπληρών το παρά του Ησαΐου ειρημένον· «Έσται γαρ φησιν εν τη ημέρα εκείνη Ισραήλ τρίτος εν τοις Ασσυρίοις και εν τοις Αιγυπτίοις ευλογημένος εν τη γη, ην ευλόγησε Κύριος Σαβαώθ, λέγων· ευλογημένος ο λαός μου ο εν Αιγύπτω και ο εν Ασσυρίοις και η κληρονομία μου Ισραήλ» (Ησ. ιθ, 24-25). Τι λέγεις, ω Ιουδαίε, ο πρώτος τρίτος γέγονας; Αιγύπτιοι και Ασσύριοι προετάχθησαν και ο πρωτότοκος Ισραήλ υπαριθμείται; ναι· εικότως Ασσύριοι πρώτοι έσονται, επειδή και αυτοί αυτόν πρώτοι δια των Μάγων προσεκύνησαν, Αιγύπτιοι δε μετά τους Ασσυρίους, επειδή και αυτοί φεύγοντα αυτόν την Ηρώδου επιβουλήν εδέξαντο. Τελευταίος δε Ισραήλ υπαριθμείται, επειδή μετά την άνοδον την εκ του Ιορδάνου δια των Αποστόλων αυτόν έγνωσαν. Εισήλθε δε εις Αίγυπτον σείων τα χειροποίητα της Αιγύπτου ουχ απλώς, αλλ’ επειδή απέκλεισε της Αιγύπτου τα πρόθυρα τη των πρωτοτόκων απωλεία, δια τούτο σήμερον εισήλθεν ως Πρωτότοκος, ίνα της παλαιάς στυγνότητος διαλύση το πένθος. Και ότι Πρωτότοκος λέγεται ο Χριστός, μαρτυρεί σήμερον ο Λουκάς ο Ευαγγελιστής, λέγων: «και έτεκε τον Υιόν αυτής τον πρωτότοκον και εσπαργάνωσεν αυτόν και ανέκλινεν αυτόν εν τη φάτνη, διότι ουκ ην αυτοίς τόπος εν τω καταλύματι» (Λουκ. β΄,7). Εισήλθεν ουν εις την Αίγυπτον, ίνα της παλαιάς στυγνότητος διαλύση το πένθος, αντί μαστίγων χαράν επιβαλών, αντί νυκτός και σκότους, σωτηρίας φέγγος χαρισάμενος. Βέβηλον ην τότε του ποταμού το ύδωρ τη των αώρων νηπίων σφαγή· εισήλθεν ουν εις την Αίγυπτον ο πάλαι το ύδωρ φοινίξας, και εποίησε τα ρείθρα του ποταμού σωτηρίας γενητικά, το εναγές αυτών και βέβηλον δυνάμει καθαρίσας του Πνεύματος. Εκακώθησαν οι Αιγύπτιοι και μανέντες ηρνούντο τον Θεόν· εισήλθεν ουν εις την Αίγυπτον και γνώσεως Θεού ψυχάς θεοφιλείς επλήρωσε, τω ποταμώ δε παρέσχε μάρτυρας τρέφειν σταχύων ευφορωτέρους. Αλλά δια το στενόν του καιρού ενταύθα βούλομαι καταπαύσαι τον λόγον· ώδε δε καταπαύσω τον λόγον πληρώσας, ότι πως Λόγος ων απαθής, σαρξ εγένετο, αμεταβλήτου μενούσης της φύσεως. Τι δε είπω ή τι λαλήσω; Τέκτονα και φάτνην ορώ και Βρέφος και σπάργανα, λοχόν Παρθένου των χρειών έρημον, όλα πτωχείας εχόμενα, όλα πενίας γέμοντα. Είδες πλούτον εν πενία πολλή! Πως πλούσιος ων δι’ ημάς επτώχευσε; Πως ούτε κλίνην ούτε στρωμνήν είχεν, αλλ’ επί ξηράς έρριπτο φάτνης; Ω πενία πλούτου πηγή· ω πλούτε άμετρε, πενίας πρόσχημα φέρων! Εν φάτνη κείται και την οικουμένην σαλεύει· εν σπαργάνοις εμπλέκεται και τα της αμαρτίας διαρρήσει δεσμά! Ούπω έναρθρον έρρηξε φωνήν και τους Μάγους εδίδαξε και εκίνησε προς επιστροφήν. Τι είπω, ή τι λαλήσω; Ιδού Βρέφος σπαργάνοις εμπλέκεται και εν φάτνη κείται· πάρεστι δε και Μαρία, Παρθένος ούσα και Μήτηρ, παρήν δε και Ιωσήφ ονομαζόμενος πατήρ. Ούτος ανήρ λέγεται, εκείνη Γυνή προσαγορεύεται. Ονόματα έννομα, συζυγίας έρημα. Μέχρι ρημάτων νόησαί μοι, αλλ΄ου μέχρι πραγμάτων. Μόνον ούτος εμνηστεύσατο και  Πνεύμα Άγιον αυτή επεσκίασεν. Όθεν απορών ο Ιωσήφ ουκ ήδει τι καλέσει το Βρέφος· εκ μοιχείας αυτό ειπείν ουκ ετόλμα, κατά της Παρθένου γαρ βλάσφημον καταχέειν λόγον ουκ ηδύνατο. Τέκνον αυτό ειπείν ίδιον ουκ ηνείχετο· ήδει γαρ καλώς, ότι ουκ έγνω πως ή πόθεν ετέχθη το Βρέφος. Όθεν απορούντι αυτώ προς το πράγμα, χρησμός ουρανόθεν δια της του Αγγέλου φωνής επεφέρετο, ότι, Μη φοβού Ιωσήφ, το γαρ γεννώμενον εξ αυτής εκ Πνεύματός εστιν Αγίου. Πνεύμα γαρ Άγιον επεσκίασε τη Παρθένω. Διατί δε εκ Παρθένου τίκτεται και την παρθενίαν αζήμιον τηρεί; Ότι πάλαι παρθένον ούσαν την Εύαν ηπάτησεν ο διάβολος, δια τούτο Παρθένον ούσαν την Μαριάμ ο Γαβριήλ  ευηγγελίσατο. Αλλ΄απατηθείσα μεν η Εύα ρήμα έτεκε θανάτου αίτιον, ευαγγελισθείσα δε η Μαριάμ Λόγον εν σαρκί εγέννησε, ζωής αιωνίου ημίν πρόξενον. Το ρήμα της Εύας ξύλον έδειξε, δι΄ου τον Αδάμ εκ του Παραδείσου εξέωσεν, ο Λόγος δε ο εκ της Παρθένου τον Σταυρόν έδειξε, δι΄ου τον ληστήν εις πρόσωπον του Αδάμ, εις τον Παράδεισον εισήγαγεν. Επειδή γαρ ουκ επίστευον Έλληνες, ουκ Ιουδαίοι, ουχ αιρετικών παίδες, ότι ο Θεός αρρεύστως και απαθώς εγέννησε, δια τούτο σήμερον εκ παθητού σώματος προελθών, απαθές το παθητόν διετήρησε σώμα, ίνα δείξη, ότι ώσπερ εκ της Παρθένου τεχθείς την παρθενίαν ουκ έλυσεν, ούτω και ο Θεός, αρρεύστου και αναλλοιώτου μενούσης της Αγίας Ουσίας, ως Θεός Θεόν θεοπρεπώς εγέννησεν. Επειδή γαρ καταλιπόντες αυτόν οι άνθρωποι ανθρωπόμορφα έγλυφον ξόανα, οις και ελάτρευον εφ΄ύβρει του Κτίσαντος, δια τούτο σήμερον ο του Θεού Λόγος, Θεός ων, εν μορφή ανθρώπου ώφθη, ίνα και το ψεύδος λύση και λανθανόντως εις εαυτόν την λατρείαν απενέγκηται. Τούτω ουν τω εξ απόρου πόρον εργασαμένω Χριστώ δόξαν αναπέμψωμεν συν τω Πατρί και τω Αγίω Πνεύματι, νυν και αεί και εις τους αιώνας των αιώνων. Αμήν.

Τρίτη 21 Ιουνίου 2016

ΛΟΓΟΣ Β΄ ΠΑΝΗΓΥΡΙΚΟΣ ΕΙΣ ΤΗΝ ΓΕΝΝΗΣΙΝ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ

                                           (Ληφθείς εκ του Μακαρίου Σκορδίλη)                                                                                            
«Ιδόντες δε τον αστέρα εχάρησαν χαράν μεγάλην σφόδρα· και ελθόντες εις την οικίαν, είδον το Παιδίον μετά Μαρίας της μητρός αυτού» (Ματθ. β: 10-11).                         
Χριστός γεννάται, δοξάσατε, Χριστός εξ ουρανών απαντήσατε, Χριστός επί γης υψώθητε· άσατε τω Κυρίω πάσα η γη· εξέλθετε λοιπόν από τας θύρας του ουρανού, σεις οι λειτουργοί του πρώτου Φωτός, αι δεύτεραι λάμψεις και ακτίνες της υπερφώτου Ουσίας, τα νοερά και άϋλα πνεύματα των Αγγελικών ουσιών, δια την παράδοξον ταύτην θεωρίαν εξέλθετε, δια να τον προϋπαντήσετε ουχί ως φοβερόν Βασιλέα επάνω εις τα ύψη του ουρανού, αλλ΄ ως ταπεινότατον δούλον μέσα εις το σπήλαιον της Βηθλεέμ· ουχί δια να ψάλλετε τον εν τοις υψίστοις μέγαν Θεόν, αλλά το εν τοις ταπεινοίς μικρότατον Βρέφος· «και εξαίφνης εγένετο συν τω Αγγέλω πλήθος στρατιάς ουρανίου, αινούντων τον Θεόν και λεγόντων· δόξα εν υψίστοις Θεώ και επί γης ειρήνη, εν ανθρώποις ευδοκία» (Λουκ. β: 13-14). Αλλά και σεις οι απόγονοι του Βαλαάμ μάντεις, οι εκ της Περσίδος βασιλείς, σήμερον τέλος πάντων απορρίψατε τας αστρονομικάς βίβλους, δια να αναλάβετε έτερα τρία δώρα, σύμβολα θαυμασιωτάτου Βασιλέως· ιδού τον του ηλίου αυγερινόν, δεικνύοντα το φως το αληθινόν· ιδού τον λαμπρότατον αστέρα επί την Βηθλεέμ, ο οποίος αυγάζει την πάντερπνον ευφροσύνην εις τας καρδίας σας, την φαιδράν αγλλίασιν εις τας ψυχάς σας· «ιδόντες δε τον αστέρα εχάρησαν χαράν μεγάλην σφόδρα» (Ματθ. β: 10).  Δεύτε λοιπόν και ημείς, ω φυλαί και λαοί των Χριστιανών, όσοι εβυθίσθημεν δια την παρακοήν μέσα εις τον μυχιαίτατον τόπον της κολάσεως, δεύτε και αναβιβασθώμεν από τον τάρταρον των αμαρτιών μας επάνω εις το ύψος της φρικωδεστάτης οικονομίας, επάνω εις το σημερινόν μυστήριον της ιδικής μας σωτηρίας. Δεύτε υψωθώμεν εν τη των Ποιμένων μυστικωτάτη θεωρία, εν τη των Αγγέλων μελωδική δοξολογία. Δεύτε και ίδωμεν παράδοξα σήμερον, νεανίσκοι και παρθένοι, πρεσβύτεροι μετά νεωτέρων· δεύτε και λαοί λαμπρυνθώμεν οι πάντες, ουχί εν ιματίοις κεκοσμημένοι, αλλά εν πράγμασι θεαρέστοις, δια να προσκυνήσωμεν Θεόν, παιδίον γενόμενον, αόρατον Βασιλέα σπαργανούμενον. Δεύτε, ω αδελφοί, και θαυμάσωμεν μετά του Ιωσήφ το μυστήριον· δεύτε και φρίξωμεν μετά της Παρθένου το παράδοξον θαύμα. Δεύτε και ακολουθείτε μοι νοητώς, ω τρυφηταί των εορτών, με αγάπην, με κατάνυξιν, μέχρι της Βηθλεέμ, δια να ίδωμεν το μέγα τούτο μυστήριον, το οποίον μας εφανέρωσε σήμερον ο Δεσπότης. Δεύτε και ακολουθείτε, δια να μάθετε δύο μεγάλα μυστήρια εις την σεβάσμιον ταύτην πανήγυριν· α΄ ότι ο Θεός όπου τίκτεται σήμερον, πως τάχα τον πιστεύομεν; Β΄ ότι ο Θεός όπου δεν θεωρείται φυσικά, πως τάχα τον βλέπομεν; «διέλθωμεν δη έως Βηθλεέμ και ίδωμεν το ρήμα τούτο το γεγονός, ο ο Κύριος εγνώρισεν ημίν» (Λουκ. β: 15). Έπρεπε σήμερον, ακροαταί, δεν λέγω να θαυμάζη και να φρίττη κάθε γλώσσα ανθρώπου, αλλά και παντελώς να βυθίζηται εις το χάος της αφωνίας, δια το πέλαγος των τερατουργημάτων όπου βλέπει εις την Γέννησιν του Σωτήρος· και αληθώς βλέπων καγώ ο αμαρτωλός τόσα μεγάλα θαυμάσια, τόσα ακατανόητα μυστήρια, εγώ ο αμαθής και αγράμματος, ευθύς δειλιώ, τρομάζω και φρίττω· διότι ως αρχάριος της θεολογικής επιστήμης και πάσης φιλοσοφικής διδασκαλίας, φοβούμαι μη ήθελε πνιγώ εις την θάλασσαν των τοιούτων φρικτών μυστηρίων, αποφασίζων δια να αντλήσω την σήμερον από αυτά τα σωτήρια νάματα και να ποτίσω πλουσίως με αγαλλίασιν τας ψυχάς σας. Αλλοίμονον και πως δεν ήθελε φρίξω, ω Υιέ του Θεού, βλέπων σήμερον σε τον αόρατον, εντός φάτνης των αλόγων ανακλινόμενον; Πως δεν ήθελε κρυώσω και τρομάσω από τον τρόμον, θεωρών σε τον καθήμενον επί των Χερουβείμ και αναπαυόμενον επί των Σεραφείμ, να κείτεσαι τώρα ως νήπιον εντός ενός καταφρονεμένου Σπηλαίου; Να ενδύεσαι τώρα με ράκη ως βρέφος εσπαργανωμένον, συ όπου στολίζεις τον ουρανόν με φώτα διαυγή των αστέρων; Αν ο Ιωσήφ όλος θαυμάζη, η Μήτηρ εκπλήττεται και τα άλογα ζώα απορούσιν επί την θαυμασίαν σου Γέννησιν, πως ήθελον αποτολμήσει εγώ ο αμαρτωλός, δια να διηγούμαι τοιαύτα φοβερά μυστήρια; Αν οι Ποιμένες θαυμάζουν, οι Μάγοι προσπίπτουν, και οι Άγιοι Άγγελοι αοράτως δοξολογούν, πως ήθελον ανοίξω εγώ το αμαρτωλόν στόμα, δια να κηρύξω τεράστια, δια να υμνολογήσω θαυμάσια; Αχ, βέβαια, πίπτω εις θάμβος, ρίπτομαι εις δειλίαν, ευθύς άμα συλλογισθώ το άφραστον βάθος των μυστηρίων σου· «αμαρτιών μου τα πλήθη και κριμάτων σου αβύσσους, τις εξιχνιάσει, ψυχοσώστα Σωτήρ μου»; Αλλ΄ όμως θαρρών εις την άβυσσον ταύτην των κριμάτων και της σοφίας σου ελπίζω να διώξης απ΄ εμού τον φόβον, να αφανίσης το σκότος εκ της καρδίας μου, και να λάμψης το φως της θεογνωσίας σου επί την αμαρτωλήν μου ψυχήν, δια να εννοήσω εγώ και οι ακροαταί μου, πως τάχα πρέπει να σε πιστεύωμεν. Μέγα μυστήριον, ακροαταί μου, αυτό όπου βλέπομεν σήμερον· ένας φοβερώτατος Θεός, να γίνεται ένας ταπεινός άνθρωπος; Ο Απερίγραπτος περιγραπτός; Ο Ασώματος υλικός; Ο Αόρατος ορατός; Εκείνος όπου έπλασε λόγω μόνω με την σοφίαν του όλην την φύσιν, ουράνιον και επίγειον, να πλάττεται σήμερον και να κτίζεται; Εκείνος όπου δεν χωρείται εις τον ουρανόν, εις την γην, εις την θάλασσαν, να χωρήται εις φάτνην των αλόγων; Ω των παραδόξων παραδοξότερον θέαμα! Ω των απορρήτων ακατανόητον πλήρωμα! Και ποίος τάχα να είναι ικανός, δια να μας εξηγήση το μυστήριον; Εδώ βλέπομεν ένα διδάσκαλον της οικουμένης, όπου έχει όλην την σοφίαν του Παναγίου Πνεύματος εντός της καρδίας του, όπου αναβαίνει μέχρι τρίτου ουρανού ως Άγγελος, όπου εμβαίνει εις τον Παράδεισον ως καθαρός, όπου ακούει άρρητα ρήματα των αϋλων Αγγέλων, και πάλιν θαυμάζων δια το μυστήριον τούτο βοά εξεστηκώς· «ω βάθος πλούτου και σοφίας και γνώσεως Θεού! ως ανεξερεύνητα τα κρίματα αυτού» (Ρωμ. ια: 33). Και λοιπόν ποίος άλλος δύναται τάχα, δια να μας είπη πως πρέπει να πιστεύωμεν το Παιδίον τούτο; Τάχα αυτό έχει ουσίαν και φύσιν Θεού, ή μόνον φύσιν ανθρώπου; Είναι μέγας Θεός, ή είναι μικρός άνθρωπος; Βασιλεύς των Αγγέλων, ή δούλος των ανθρώπων; Δημιουργός όλου του κόσμου, ή δημιουργημένος από την Παρθένον; Αόρατος Θεός, ή ορατός άνθρωπος; Άϋλος και ασώματος, ή υλικός και σωματικός; Απαθής και αθάνατος, ή παθητός τε και θνητός; Προαιώνιος Λόγος του Πατρός, ή χρονικόν παιδίον της Μητρός; Ελθέ λοιπόν εν μέσω ημών, ω θεολογικώτατε διδάσκαλε, δια να μας λύσης την απορίαν, δια να λάμψης το φως της θεογνωσίας επί τας ψυχάς μας, δια να μας διδάξης πως πρέπει να πιστεύωμεν το Παιδίον τούτο. Θεόν τέλειον (ερμηνεύει ο Δαμασκηνός Ιωάννης εν τω γ΄ κεφ. του γ΄ βιβλ.) «Θεόν τέλειον, και άνθρωπον τέλειον, τον αυτόν, και είναι, και λέγεσθαι, εκ δύο τε, και εν δυσίν ομολογούμεν φύσεσιν»· καλά, ω θείε Δαμασκηνέ, το Παιδίον αυτό είναι τέλειος Θεός, και τέλειος άνθρωπος, ως λέγεις, μα πως ημπορεί να ευρίσκωνται δύο ουσίαι εις εν Παιδίον; Πως είναι δυνατόν δύο εναντία πράγματα να είναι εις μίαν υπόστασιν; Πυρ και ύδωρ, άϋλον και υλικόν, φως και σκότος, άφθαρτον και φθαρτόν, αιώνιον και πρόσκαιρον, συμφωνούσι ποτέ; «των εναντίων ουδεμία αναλογία»· τάχα χωριστά είναι η μία από την άλλην ουσίαν, ή και αι δύο ομού; Δύο υποστάσεις αποτελούσιν αι δύο αύται φύσεις, ή μόνον μίαν; Παράδοξον πράγμα· άφραστον το μυστήριον· αν είναι δύο ουσίαι και φύσεις εις το Παιδίον τούτο, πως βλέπομεν μόνον ένα Παιδίον γεγεννημένον; Και αν είναι εν Παιδίον, πως έχει δύο ουσίας; Φανέρωσόν μας λοιπόν, ω μεγάλης θεολογίας φωνή, το παράδοξον τούτο μυστήριον· ερμήνευσόν μας πως πρέπει να πιστεύωμεν και να ομολογούμεν τον Υιόν του Θεού, και Υιόν της Παρθένου· ο νους μας είναι τεθολωμένος από το σκότος της αμαθείας, η ψυχή φορτωμένη από αμαρτίας, η καρδία στενή δια να εννοήση τοιούτον βάθος της Γεννήσεως του Ιησού μας· δια τούτο δείξον μας τον τρόπον, δια να εννοήσωμεν πως πρέπει να πιστεύωμεν το Παιδίον! «Ώσπερ αι τρεις υποστάσεις (θεολογεί ο Θεολόγος εν τω ε΄ κεφ. του γ΄ βιβλ.) της Αγίας Τριάδος, ασυγχύτως τε ήνωνται και αδιαιρέτως διήρηνται και αριθμούνται, και ο αριθμός διαίρεσιν ή διάστασιν ή αλλοτρίωσιν και διανομήν εν αυταίς ουκ εργάζεται, τον αυτόν τρόπον και αι του Χριστού φύσεις, ει και ήνωνται, αλλ΄ ασυγχύτως ήνωνται· και ει εν αλλήλαις περιχωρούσιν, αλλά την εις αλλήλας τροπήν τε και μεταβολήν ου προσίενται». Καθώς λέγει ο θείος ούτος Πατήρ, Χριστιανοί μου, αι τρεις υποστάσεις της Αγίας Τριάδος, Πατήρ, Υιός και Άγιον Πνεύμα, χωρίς σύγχυσιν ενώνονται, και χωρίς διαίρεσιν διαιρούνται εις μίαν μόνην Ουσίαν και Φύσιν. Αλλ΄ όπως ο αριθμός των υποστάσεων δεν κατεργάζεται ούτε διαίρεσιν ούτε διάστασιν ούτε αλλοτρίωσιν εις αυτάς, κατά τον όμοιον τρόπον γνωρίζεται, ότι και αι δύο φύσεις του Χριστού, Θεότης τε και Ανθρωπότης, ανίσως και ενώνονται εις μίαν μόνην υπόστασιν, αλλά χωρίς σύγχυσιν και ανακάτωσιν ενούνται· και πάλιν, ανίσως και αι δύο φύσεις χωρούσιν εις τον Χριστόν, αλλά ούτε η ανθρωπότης μεταβάλλεται εις την Θεότητα, ούτε πάλιν η Θεότης εις την ανθρωπότητα, αλλά σώζεται ο όρος εν εκατέρα των φύσεων αμετάβλητος. Καθώς λοιπόν είναι αδύνατον εις την Αγίαν Τριάδα να είπωμεν ποτέ, ή να νοήσωμεν, τρεις φύσεις, επειδή είναι τρεις υποστάσεις, ούτε μίαν υπόστασιν, επειδή είναι μία ουσία και φύσις, αλλά μίαν μόνην ουσίαν και φύσιν εις τρεις υποστάσεις, ούτω και εις το Παιδίον τούτο όπου γεννάται την σήμερον, δεν δυνάμεθα να είπωμεν ποτέ δύο υποστάσεις, διότι έχει δύο ουσίας, ούτε πάλιν μίαν ουσίαν, διότι έχει μίαν υπόστασιν, αλλά μίαν μόνην υπόστασιν εν δυσί τελείαις ταις φύσεσι και ενεργείαις. Προσκυνούμεν λοιπόν και λατρεύομεν εκεί μίαν μόνον ουσίαν και φύσιν της Θεότητος εν τρισίν υποστάσεσι, προσκυνούμεν και εδώ μίαν μόνην υπόστασιν, εν δυσί φύσεσιν. Ομολογούμεν εκεί αδιαίρετον την ουσίαν της Θεότητος, διηρημένας δε τας υποστάσεις και ασυγχύτους. Ομολογούμεν και εδώ αδιαίρετον την υπόστασιν, διηρημένας δε τας φύσεις και ασυγχύτους. Όλον εκεί αχώριστον τον Υιόν και συναϊδιον τω Πατρί και τω Πνεύματι, όλον αχώριστον και εδώ τον Υιόν εν τη Μητρί και τοις ανθρώποις. Εκεί άναρχον γέννησιν εκ του Πατρός, εδώ χρονικήν γέννησιν εκ της Μητρός· εκεί αμήτορα Υιόν εν Πατρί, εδώ απάτορα Υιόν εν Μητρί. Ώστε όπου εκεί ομολογούμεν και πιστεύομεν άσαρκον Λόγον εν ουρανώ εκ του Πατρός, εδώ πιστεύομεν σεσαρλωμένον τον Λόγον εν τη γη εκ της Μητρός. Πιστεύομεν λοιπόν το Παιδίον τούτο τέλειον Θεόν και τέλειον άνθρωπον, δύο τας φύσεις και ενεργείας δοξάζοντες, εν μια μόνη τη υποστάσει. Πιστεύομεν και ομολογούμεν ακόμη και την Μαρίαν Παρθένον και Θεοτόκον, Παρθένον εν τόκω, προ τόκου και μετά τόκον, διότι απάτωρ εν τη γεννήσει ο Λόγος, Θεοτόκον, διότι ο γεννηθείς, και τέλειος Θεός και τέλειος άνθρωπος εγεννήθη εξ Αυτής. Εμάθαμεν το ένα μυστήριον της σημερινής εορτής· πως πρέπει να πιστεύωμεν το Παιδίον τούτο. Αλλά πώς να μάθωμεν δια το άλλο, το οποίον φαίνεται πολύ δύσκολον; Είπομεν, ότι ο Θεός φύσει δεν θεωρείται από τινα, λοιπόν πως θα τον ίδωμεν ημείς; Θεός τέλειος και άνθρωπος τέλειος, μας είπεν ο Δαμασκηνός, ότι είναι το Παιδίον τούτο, και τοιουτοτρόπως να το πιστεύωμεν· ως Άνθρωπον το θεωρούμεν εν τη φάτνη, διότι είναι νήπιον, διότι είναι σεσαρκωμένον, διότι τρέφεται με γάλα, διότι ενδύεται με σπάργανα, ίδια της ανθρωπίνης φύσεως. Δια να το ίδωμεν όμως ως Θεόν, εδώ μεγάλη η δυσκολία· ακούω τον Ευαγγελιστήν Ιωάννην όπου λέγει· «Θεόν ουδείς εώρακε πώποτε» (Ιωαν. α: 18)· και αφού κανένας δεν είδε ποτέ τον Θεόν (κατά την μαρτυρίαν του Ιωάννου), πως ημπορούμεν τώρα ημείς να Τον ίδωμεν την σήμερον εις την Βηθλεέμ; Αλλ΄ αυτού βλέπω μέγαν Προφήτην όπου αναβαίνει δρομαίως εις το όρος του Σινά δια να ίδη τον Θεόν, και να ομιλήση με Αυτόν· και εγώ θέλω να φωνάξω δια να μου δείξη τον τρόπον να ίδω και εγώ τον Θεόν· Μωϋσή, Μωϋσή, μένε ολίγον παρακαλώ, δια να σε ερωτήσω δι΄ εν μυστήριον, αυτού όπου αναβαίνεις δια να ίδης τον Θεόν· δεν με παίρνεις και εμέ, δια να ίδω το σεβάσμιον Αυτού πρόσωπον; Δεν μοι ερμηνεύεις τον τρόπον δια να ίδω και εγώ τοιούτον παράδοξον θαύμα; Αχ, με κωλύουν αι αμαρτίαι, και δια τούτο μου λέγει ο Μωϋσής· «Μη, μη εγγίσης ώδε· είναι τρόμος και φόβος, εδώ σείονται τα βουνά, καπνίζονται αι κορυφαί και τρέμει το όρος από τον φόβον· εδώ αστραπαί, εδώ θύελλα και γνόφος· εδώ φλόγες αναβαίνουν έως τον ουρανόν· εδώ αι βρονταί των σαλπίγγων· εδώ καίεται η κορυφή του Σινά από το πυρ της Θεότητος, ώστε μη υποφέρων να ενατενίσω εις τας ακτίνας εκείνας της θείας δόξης, σκεπάζω το πρόσωπον, και τρέμων από τον φόβον μου κρύπτομαι εντός λίθου· μη με εγγίσης λοιπόν, διότι και εγώ, μόλις είδον τα οπίσθια του Θεού αμυδρώς».                                                    
Φευ της δυστυχίας! Και αν ο Μωϋσής, όπου είναι Προφήτης και Άγιος, δεν ημπορεί να ίδη τον Θεόν, ημείς οι αμαρτωλοί πως θέλομεν τον ίδει; «Θεόν ουδείς εώρακε πώποτε» (Ιωάν. α: 18)· και πώς να τον θεωρήσωμεν; Ακολουθείτε λοιπόν έως εις την Βηθλεέμ, και ίσως να τον ίδωμεν· αυτού δεν είναι φόβος, αστραπαί, γνόφος και φλόγες, ως εις το Σινά· είναι μάλιστα μεγάλη χαρά· «Ιδού γαρ ευαγγελίζομαι υμίν χαράν μεγάλην, ήτις έσται παντί τω λαώ» (Λουκ. β: 10)· είναι Ιωσήφ ολίγον λυπημένος, είναι Μαρία Μητέρα, είναι Ποιμένες θαυμάζοντες, είναι βασιλείς δωροφορούντες, είναι πλήθος στρατιάς ουρανίου δοξολογούντες· είναι σπήλαιον, φάτνη και κτήνη, όλα εις χαράν και αγαλλίασιν· είναι μικρόν Παιδίον εσπαργανωμένον εν τη φάτνη· ακολουθείτε λοιπόν, και ιδού το παιδίον ο Ιησούς αυτό είναι τέλειος Θεός και τέλειος Άνθρωπος. Βλέπετε τώρα Χριστιανοί με τους οφθαλμούς τον αόρατον Θεόν; Τον πιάνετε με τας χείρας; Αλλ΄ ουχί· πάλιν σεις δεν εννοείτε το Παιδίον τούτο, ότι είναι καθαρός Θεός, πάλιν σεις δεν θεωρείτς τόσον λαμπρά τον αόρατον Θεόν, διότι έχετε σκεπασμένον το πρόσωπον της διανοίας, ουχί ως ο Μωϋσής από τον φόβον, αλλά ως απαίδευτοι από τον λόγον· και λοιπόν προσέχετε μόνον, και θα τον ίδητε με τους οφθαλμούς, και θα τον πιάσετε με τας χείρας.   Δεν είναι αληθές, Χριστιανοί, ότι ούτος ο λόγος όπου ομιλώ εγώ και τον ακούετε τώρα σεις, γεννάται μέσα από τον νουν μου; Ναι, βέβαια· λοιπόν υτός ο προφορικός λόγος είναι άϋλος, είναι ασώματος· και δια τούτο, ούτε θεωρείται ούτε πιάνεται· διατί, ειπέτε μοι; Όταν εγώ τώρα ομιλώ τον πανηγυρικόν τούτον λόγον, και τον ακούετε, ημπορεί κανείς από σας ή να τον ίδη με τους οφθαλμούς, ή να τον πιάση με τας χείρας; Ουχί ποτέ· τόσον μόνον όπου ακούετε τον ήχον της φωνής μου, ο οποίος εξέρχεται εκ του στόματός μου, σχίζει τον επιπροσθούντα αέρα, και εκείνος ο κτύπος είναι όπου εμβαίνει εντός των ωτίων σας, και ακούετε τον λόγον· τοιουτοτρόπως είναι φύσει ο λόγος ούτος και αόρατος και αψηλάφητος· αλλ΄ αν πιάσω τον κάλαμον με την χείρα, έπειτα να ζωγραφήσω ή και να κοσμήσω τον λόγον τούτον με φορέματα, ήτοι με τα γράμματα, με τα στοιχεία, επάνω εις χάρτην, τότε παρευθύς δεν γίνεται ορατός και ψηλαφητός ο αόρατος λόγος; Τότε παρευθύς δεν τον βλέπετε με τους οφθαλμούς, και τον πιάνετε με τας χείρας; Ναι βέβαια, διότι ούτω θέλει και η αλήθεια· τούτο βεβαιώνει και ο εξ Αγκύρας Θεόδοτος εις τον λόγον των Γενεθλίων· «επειδάν ο λόγος ενδύσηται γράμματα και στοιχεία, φαινόμενος γίνεται, όψει καταλαμβάνεται, αφή ψηλαφάται».                                         
Τώρα αυτό το Παιδίον είναι ο Μονογενής Υιός του Θεού, ο ενυπόστατος Λόγος του Πατρός, ο ομοούσιος και συναϊδιος τω Πατρί και τω Πνεύματι· ο οποίος ήτο πρώτον ασώματος και άϋλος φύσει, και δεν ηδυνάμεθα ούτε να τον ίδωμεν ούτε να τον πιάσωμεν· και τούτο είναι όπου προείπομεν με τον Ευαγγελιστήν· «Θεόν ουδείς εώρακε πώποτε» (Ιωάν. α: 18)· αλλά τώρα, διότι εζωγραφήθη με τον κάλαμον του Παναγίου Πνεύματος από τον άναρχον Νουν, τον Πατέρα, εντός του χάρτου, εις την κοιλίαν της Παρθένου, και εστολίσθη με τα γράμματα, δηλαδή με την σάρκα, γίνεται παρευθύς ορατός και ψηλαφητός ο αψηλάφητος· παρευθύς τον θεωρούμεν με τους οφθαλμούς, τον πιάνομεν με τας χείρας· θεολογεί εις τούτο και πάλιν ο του Θεού ηγαπημένος Απόστολος και Ευαγγελιστής Ιωάννης· «Και ο Λόγος σαρξ εγένετο και εσκήνωσεν εν ημίν, και εθεασάμεθα την δόξαν αυτού, δόξαν ως μονογενούς παρά Πατρός, πλήρης Χάριτος και αληθείας» (Ιωάν. α: 14). Εννοήσατε λοιπόν, αδελφοί μου, ότι εδώ είναι νους, εκεί είναι Πατήρ· εδώ είναι λόγος προφορικός όπου γεννάται από τον νουν αϊδίως, εκεί ουχί προφορικός, αλλ΄ ενυπόστατος Λόγος και ουσιώδης όπου γεννάται από τον Πατέρα αϊδίως· εδώ εις τον νουν και εις τον χάρτην αχώριστος ο λόγος, εκεί επάνω εις τον Πατέρα και κάτω εις την Μητέρα αχώριστος ο ενυπόστατος Λόγος· εδώ μόνον η χειρ μου δια γραμμάτων γεννά τον λόγον επάνω εις τον χάρτην και ουχί ο νους, εκεί η Παρθένος δια του σώματος γεννά τον Θεόν επάνω εις την Βηθλεέμ, και ουχί ο Πατήρ· εδώ βλέπετε τον λόγον μου επάνω εις τον χάρτην, διότι τον εστόλισα με τα γράμματα και τον πιάνετε· εκεί βλέπετε τον Λόγον του Θεού επάνω εις την Βηθλεέμ, διότι τον εστόλισεν η Παρθένος με την σάρκα και τον πιάνετε· εδώ ο νους γεννά αϊδίως τον λόγον, και η χειρ μόνον άπαξ εις τον χάρτην, εκεί ο Πατήρ γεννά αϊδίως τον Λόγον, και η Παναγία μόνον άπαξ εις την φάτνην· ούτος είναι ο τρόπος, Χριστιανοί, με τον οποίον βλέπετε σήμερον τον αόρατον Θεόν με τα όμματα και τον πιάνετε με τας χείρας, ό,τι λογής θεωρείτε τον λόγον μου εις τον χάρτην και τον πιάνετε· δεν χρειάζεται τώρα άλλο, παρά να θεωρήσετε νοητώς και να πιάσετε τον αόρατον, δια να εννοήσητε σήμερον τοιούτον παράδοξον μυστήριον· διότι ό,τι λογής δεν ημπορείτε να θεωρήσετε και να πιάσετε τον λόγον όπου γράφει η χειρ μου δια γραμμάτων επάνω εις τον χάρτην, αν δεν αναβιβάσετε πρώτον τον νουν σας εις την θεωρίαν του λόγου, τοιουτοτρόπως δεν ημπορείτε να θεωρήσετε και να ψηλαφήσετε τον Θεόν όπου γεννά η Παρθένος Μαρία δια σαρκός επάνω εις την Βηθλεέμ, ανίσως και δεν υψώσετε πρώτον τον νουν εις την μυστηριωδεστάτην θεωρίαν του Υιού και Λόγου του Θεού. Υψώσατε λοιπόν τον νουν, την διάνοιαν, τον στοχασμόν, εις το γεννηθέν τούτο Παιδίον, και βλέποντες και πιάνοντες νοητώς τον Θεόν, προσκυνείτε και ψάλλετε ευφραινόμενοι· «Τις Θεός μέγας ως ο Θεός ημών; Συ ει ο Θεός ο ποιών θαυμάσια μόνος» (Ψαλμ. οστ: 14-15, οα΄: 18). Ψάλατε αυτώ και προσκυνείτε την Βασιλείαν του, διότι εγώ ακούω ένα άλλον βασιλέα όπου ετοιμάζεται και αυτός δήθεν δια να τον προσκυνήση και δια τούτο θέλω να του ομιλήσω και να του είπω τοιούτους λόγους. Παράνομε και ασεβέστατε βασιλεύ, διότι ο ενυπόστατος Λόγος του Θεού γεννάται την σήμερον εις την Βηθλεέμ από την Παναγίαν την Παρθένον, συ βλέπων και καταλαμβάνων τούτον τέλειον Θεόν και τέλειον άνθρωπον, διατί σκοτίζεσαι και ταράττεσαι και αφρίζεις; Διότι εγεννήθη σήμερον ο Χριστός μου Ιησούς εις την γην, συ φθονείς και αγριώνεσαι και θυμώνεις; Συ προσποιείσαι προσκύνησιν, δια να τον φονεύσης; Συ πολεμείς τον ουράνιον Θεόν, ο οποίος σοι εχάρισεν, αχάριστε, την βασιλείαν και την ζωήν, συ φονεύεις τα νήπια και αρπάζεις ταύτα από τας αγκάλας των μητέρων των; συ ποτίζεις την γην περισσότερον από τα αίματα, παρά η βροχή από τα νάματα; Συ σφάζεις δεκατέσσαρας χιλιάδας παιδία, τόσον ώστε να κάνης ώσπερ βουνά τα σώματά των, ανακατωμένα με τας κεφαλάς τας κεκομμένας και επάνω αυτών μητέρες ολιγοψυχισμέναι; Ω ουρανέ και πως δεν κατακαίεις με τα αστροπελέκια τοιούτον παράνομον άνθρωπον; ω γη και πως δεν σχίζεσαι ταύτην την ώραν, δια να καταπίης τοιούτον βρεφοκτόνον Ηρώδην; Α, μάταιε και ασεβή, α, θεοκτόνε και φθονερέ βασιλεύ! Ο αναίσθητος λίθος συμπονεί και λυπείται δια τον φόνον όπου ποιείς εις τα βρέφη και σχιζόμενος εις δύο μέρη κρύπτει την Ελισάβετ με τον Ιωάννην, δια να μη τον φονεύσης, και δεν σχίζεται η λιθίνη καρδία σου, να γνωρίση την αμαρτίαν, να ακούση τας φωνάς των μητέρων και να λυπηθή εις τα δάκρυα όπου χύνουν; «Παύσατε, παύσατε, ω ευλογημέναι μητέρες, την λύπην, παύσατε τα δάκρυα και τους πόνους, διότι ταχέως επέρχεται η θεία δίκη επί την κεφαλήν του αντιδίκου σας, να θερίση την ζωήν του και να ρίψη την πονηράν του ψυχήν εις την αιώνιον κόλασιν· οι δε τρυφερώτατοι βλαστοί, τα ηγαπημένα σας τέκνα, όπου εσφάγησαν δια την Γέννησιν του Κυρίου και Σωτήρος μας, θέλουν ανθήσει εις τον ουράνιον λειμώνα, εις την Βασιλείαν των ουρανών, δια να πέμπωσιν εκείθεν την ευωδίαν εις τας ψυχάς σας». Ημάς δε, ω Υιέ του Θεού, όπου μας ηξίωσες σήμερον και επροφθάσαμεν εις την Αγίαν σου Γέννησιν, ως όπου εχρίσθημεν και εβαπτίσθημεν εις την Αγίαν Τριάδα, πιστεύομεν και ομολογούμεν σε το μικρόν Βρέφος, τέλειον Θεόν και τέλειον άνθρωπον, ομολογούμεν αχώριστον του Πατρός και αχώριστον της Μητρός. Προσκυνούμεν μίαν ουσίαν και φύσιν εις την Αγίαν Τριάδα εν τρισίν υποστάσεσι· προσκυνούμεν και μίαν υπόστασιν εις σε τον θείον Λόγον εν δυσί φύσεσι και ενεργείαις. Ομολογούμεν ασυγχύτως και αδιαιρέτως τας υποστάσεις εκεί εις την ουσίαν, ομολογούμεν και εδώ, συγχύτως και αδιαιρέτως τας φύσεις εις την υπόστασιν· ορώμεν σε τον αόρατον Θεόν εν τη φάτνη ώσπερ τον ημέτερον λόγον εν τω χάρτη. Κηρύττομεν και την Μητέρα σου, Παρθένον και Θεοτόκον. Προσκυνούμεν τα σπάργανα, υμνούμεν την φάτνην, δοξολογούμεν την Αγίαν σου Γέννησιν, δι΄ ης και ελπίζομεν να απολαύσωμεν την Βασιλείαν σου. Αμήν.

Δευτέρα 20 Ιουνίου 2016

Λόγος πεζή φράσει εις την κατά Σάρκα --- ΓΕΝΝΗΣΙΝ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ ΗΜΩΝ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ.

ΛΟΓΟΣ  Α΄                                                                                                                            Δαμασκηνού Μοναχού, του Υποδιακόνου και Στουδίτου                                                                                                                                    
Αι εορταί της Εκκλησίας μας, ευλογημένοι Χριστιανοί, ομοιάζουν ωσάν μεγάλον και υπέρλαμπρον κήπον, εις τον οποίον υπάρχουν όλα τα άνθη· εντός δε του κήπου αυτού κάθηται Βασιλεύς λαμπροφόρος, όστις προσκαλεί πάντας τους ανθρώπους και συνομιλεί μετ΄ αυτών· όσοι δε εισέλθουν εις αυτόν, έχουν μεν χαράν, διότι ωσφράνθησαν τα ωραία εκείνα άνθη, αλλά περισσότερον χαίρονται, διότι επλησίασαν τον Βασιλέα και συνωμίλησαν μετ΄ αυτού· ούτως είναι και αι εορταί και αι μνήμαι των Αγίων. Κήπος είναι η Εκκλησία μας η Αγία και θεοτίμητος· άνθη είναι αι πανηγύρεις των Αγίων όλων, είτε Μαρτύρων είπης, είτε Ιεραρχών, είτε Αποστόλων, είτε Προφητών, είτε άλλου τινός. Βασιλεύς δε μέγας ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός είναι, ο λαμπρός, ο καθαρός, ο Σωτήρ του κόσμου, ο ιατρός των ανθρώπων, ο ζωοδότης των κτισμάτων όλων. Εις όλας λοιπόν τας εορτάς των Αγίων χαίρομεν και ευφραινόμεθα οι ευσεβείς Χριστιανοί, καθώς το λέγει και ο σοφός Σολομών· «Εγκωμιαζομένων δικαίων, ευφρανθήσονται λαοί» (Παρ. κθ: 2). Αλλά εις τας Δεσποτικάς εορτάς περισσότερον χαίρομεν, διότι βασιλική πανήγυρις είναι και η τιμή Βασιλέως γίνεται· διότι των δούλων αι τιμαί ολιγώτερον έχουν τον έπαινον και τα εγκώμια και τας πανηγύρεις· του βασιλέως δε η τιμή και η δόξα πρέπει να υπερβαίνη, διότι τότε πας άνθρωπος χρεωστεί να πανηγυρίζη, να χαίρη, να ευφραίνεται και να κάμνη όσα αρέσουν εις τον βασιλέα. Τοιαύτην εορτήν έχομεν και τοιαύτην ημέραν εορτάζομεν του Βασιλέως της ειρήνης και του κόσμου όλου, του ουρανίου, του αφθάρτου, του μεγάλου Θεού και Σωτήρος ημών Ιησού Χριστού. Ποία δε είναι και πως ονομάζεται; Χριστούγεννα· ως να είπωμεν, Θεού φανέρωσις· διότι σήμερον ο αόρατος φαίνεται, ο Θεός άνθρωπος γίνεται· ο Θεός, όστις αρχήν δεν έχει, σήμερον γεννάται εις χρόνον· τι άλλο περισσότερον; Τι άλλο παραδοξότερον; Ποίος να ακούση και να μη θαυμάση; Τις να το συλλογισθή και να μη καταπλαγή; Ότι ο Θεός γίνεται άνθρωπος; Πόθεν και διατί; Δια την ιδικήν μας σωτηρίαν· δια το ιδικόν μας καλόν· δια να μας ελευθερώση από του μιαρού διαβόλου τας χείρας.

Σάββατο 18 Ιουνίου 2016

η κατά Σάρκα ΓΕΝΝΗΣΙΣ του Κυρίου και Θεού και Σωτήρος ημών ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ.

Τη ΚΕ΄ (25) του αυτού μηνός η κατά Σάρκα ΓΕΝΝΗΣΙΣ του Κυρίου και Θεού και Σωτήρος ημών ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ.                                                                                                 
Η Γέννησις του Κυρίου και Θεού και Σωτήρος ημών Ιησού Χριστού ούτως εγένετο.  Βλέπων ο φιλάνθρωπος Θεός ότι το γένος των ανθρώπων ετυραννείτο υπό του διαβόλου, ευσπλαγχνίσθη, και αποστείλας τον Άγγελον αυτού Γαβριήλ διεμήνυσε δι΄ αυτού εις την Θεοτόκον το «Χαίρε κεχαριτωμένη, ο Κύριος μετά σου»· ειπούσης δε Αυτής το «Ιδού η δούλη Κυρίου, γένοιτό μοι κατά το ρήμα σου», ευθύς συνελήφθη εν τη αχράντω και παρθενική μήτρα αυτής ο Υιός και Λόγος του Θεού και Κύριος ημών Ιησούς Χριστός. Όταν δε ήγγιζον προς το συμπληρούσθαι οι εννέα μήνες από της Συλλήψεως, τότε εξεδόθη διάταγμα υπό του Καίσαρος Αυγούστου, ίνα απογραφή όλη η οικουμένη, ήτις ήτο υπό την εξουσίαν του· ταύτην δε την απογραφήν ίνα ενεργήση, απεστάλη ο ηγεμών Κυρήνιος εις τα Ιεροσόλυμα. Τότε λοιπόν ανέβη και Ιωσήφ ο Μνήστωρ και φύλαξ της Θεοτόκου μετ΄ Αυτής εις την Βηθλεέμ, ίνα απογραφώσιν εκεί. Μέλλουσα δε να γεννήση η Παρθένος, δεν εύρε τόπον προς κατοικίαν, δια τον πολύν λαόν, όστις συνήχθη εκεί, και ο οποίος προλαβών κατώκησεν εις όλας τας οικίας της Βηθλεέμ. Δια τούτο εμβήκεν εντός πτωχικού σπηλαίου, ένθα εγέννησεν αφθόρως τον Κύριον ημών Ιησούν Χριστόν, και σπαργανώσασα ως βρέφος τον Κτίστην των απάντων, έθηκεν αυτόν εις την φάτνην (Λουκ. β: 7) των αλόγων ζώων, διότι έμελλε να ελευθερώση ημάς από την αλογίαν.                           

Τετάρτη 15 Ιουνίου 2016

O Αγιος Νικόλαος στρατιώτης κατά τους χρόνους του βασιλέως Νικηφόρου

Τη αυτή ημέρα μνήμη του Οσίου Πατρός ημών ΝΙΚΟΛΑΟΥ του από στρατιωτών, και διήγησις ωφέλιμος.     
                                                                                     
Νικόλαος ο εν Αγίοις Πατήρ ημών εγένετο στρατιώτης κατά τους χρόνους του βασιλέως Νικηφόρου του Πατρικίου του βασιλεύσαντος κατά τα έτη ωβ΄-ωια΄ (802-811). Ότε δε ο Νικηφόρος συνήθροισε στρατόν ίνα πολεμήση τους Βουλγάρους, τότε και ο Νικόλαος εξήλθε μετά των στρατευμάτων. Διερχόμενος δε εκ τινος τόπου, επειδή ήτο εσπέρα, έμεινεν εις πανδοχείον· και αφού εδείπνησε μετά του πανδοχέως, προσηυχήθη και επλάγιασεν ίνα κοιμηθή. Κατά δε τας εξ ή και επτά ώρας της νυκτός, η θυγάτηρ του πανδοχέως, τρωθείσα υπό σατανικού έρωτος, επήγεν εκεί όπου εκοιμάτο ο Όσιος και τον εκέντησε, παρακινούσα αυτόν εις αισχράν πράξιν. Ο δε Άγιος είπε προς αυτήν· «Παύσαι, ω γύναι, τον σατανικόν και αθέμιτον έρωτα, μη θελήσης δε και συ να μολύνης την παρθενίαν σου και εμέ τον ταλαίπωρον να καταβιβάσης εις του Άδου το πέταυρον». Αυτή δε ανεχώρησε μεν, αλλά μετ΄ ολίγην ώραν προσελθούσα και πάλιν ηνώχλει τον δίκαιον. Ο δε Όσιος την εδίωξε και δια δευτέραν φοράν, ήλεγξε δε και επετίμησεν αυτήν σφοδρώς· αλλ΄ εκείνη πάλιν ανεχώρησε, και πάλιν επέστρεψε, μεθυσμένη ούσα από τον έρωτα. Τότε ο Άγιος λέγει προς αυτήν· «Ταλαίπωρη και πάσης αναισχυντίας πεπληρωμένη, δεν βλέπεις ότι οι δαίμονες σε ταράττουσιν, ίνα και την παρθενίαν σου φθείρωσι και την ψυχήν σου κολάσωσι και ακολούθως σε καταστήσωσι γελοίαν και επονείδιστον εις όλους τους ανθρώπους; Δεν βλέπεις, ότι και εγώ ο ελάχιστος πορεύομαι με την βοήθειαν του Θεού εις έθνη βάρβαρα, και εις πόλεμον και αιματοχυσίαν; Πως λοιπόν να μολύνω την σάρκα μου, καθ΄ ον καιρόν υπάγω εις πόλεμον»; Ταύτα και άλλα όμοια επιπληκτικά λόγια ειπών ο δίκαιος προς την γυναίκα και αποβαλών αυτήν, ηγέρθη και αφού ετέλεσε την προσευχήν του, επήγεν εις την προκειμένην υπηρεσίαν του. Την δε ερχομένην νύκτα, καθώς εκοιμήθη, βλέπει ότι ίστατο εις υψηλόν και περίοπτον τόπον και ότι πλησίον του εκάθητο Κριτής, όστις είχε τον δεξιόν του πόδα τεθειμένον επί του αριστερού, και έλεγε προς αυτόν· «Βλέπεις τα στρατεύματα του ενός μέρους των Ρωμαίων και του άλλου μέρους των Βουλγάρων»; Ο δε Νικόλαος απεκρίνατο· «Ναι, Κύριε, βλέπω ότι οι Ρωμαίοι συγκόπτουσι και νικώσι τους Βουλγάρους». Τότε ο φαινόμενος λέγει προς τον δίκαιον· «Βλέπε εις εμέ». Ο δε στρέψας τους οφθαλμούς του προς αυτόν, είδεν, ότι τον μεν δεξιόν του πόδα είχεν επί της γης, τον δε αριστερόν επί του δεξιού· έπειτα ατενίσας προς τα στρατεύματα, βλέπει ότι οι εχθροί Βούλγαροι κατέκοπτον τους Ρωμαίους. Αφού δε έπαυσεν η συγκοπή και ο πόλεμος, λέγει ο φαινόμενος Κριτής προς τον δίκαιον· «Παρατήρησον καλώς τους τόπους των φονευθέντων σωμάτων και λέγε μοι τι βλέπεις». Ο δε Νικόλαος παρατηρήσας καλώς, είδεν όλην την γην εκείνην πλήρη νεκρών σωμάτων των φονευθέντων Ρωμαίων· μεταξύ δε αυτών βλέπει και τόπον πράσινον και ωραίον, διάστημα έχοντα έως μιας κλίνης ενός ανθρώπου. Τότε ο φαινόμενος φοβερός είπεν εις τον στρατιώτην Νικόλαον· «Και τίνος νομίζεις ότι είναι η κλίνη εκείνη»; Ο δε Νικόλαος απεκρίθη· «Ιδιώτης και αμαθής είμαι, αυθέντα μου, και δεν γνωρίζω». Λέγει προς αυτόν πάλιν εκείνος ο φοβερός· «Η κλίνη, την οποίαν βλέπεις, είναι ιδική σου, και εις αυτήν έμελλες να πέσης και συ, μετά των άλλων φονευθέντων συστρατιωτών σου· αλλ΄ επειδή κατά την παρελθούσαν νύκτα απετίναξας επιτηδείως και ενίκησας τον τρίπλοκον όφιν, ήτοι την γυναίκα, η οποία τρις σε επολέμησε παρακινούσα σε εις αισχράν πράξιν, δια τούτο συ ο ίδιος ελύτρωσας τον εαυτόν σου από της συγκοπής ταύτης και του θανάτου, και έσωσας την ψυχήν σου ομού και το σώμα σου. Λοιπόν ουδέ ψυχικός θάνατος θέλει σε κυριεύσει, εάν με υπηρετήσης γνησίως». Ταύτα ιδών ο δίκαιος και γενόμενος έμφοβος, εξύπνησε και εγερθείς εκ της κλίνης, προσευχήθη· οπισθοχωρήσας δε μιας ημέρας τόπον, ανέβη εις εν όρος, και εκεί προσηύχετο ησύχως προς τον Θεόν δια το Ρωμαϊκόν στράτευμα. Επειδή δε ο βασιλεύς επήγεν εις τας Κλεισωρείας της Βουλγαρίας, ανέβησαν και οι Βούλγαροι εις το όρος, αφήσαντες εις φύλαξιν του τόπου δεκαπέντε ως έγγιστα χιλιάδας στρατόν, τον οποίον οι Ρωμαίοι κατέσφαξαν. Όθεν υπερηφανευθέντες δια την νίκην ταύτην εγένοντο αμελείς· ενώ λοιπόν όλοι οι Ρωμαίοι αμερίμνως και απροφυλάκτως εκάθευδον, ήλθον κατ΄ αυτών νυκτός οι Βούλγαροι, και όλους σχεδόν, μετά του βασιλέως Νικηφόρου, τους διεπέρασαν εν στόματι μαχαίρας. Τότε ο δίκαιος Νικόλαος ενθυμηθείς την οπτασίαν την οποίαν είδεν, ηυχαρίστησε τον Θεόν, και επέστρεψεν οπίσω κλαίων και οδυρόμενος· έπειτα ελθών εις Μοναστήριον, έλαβε το Αγγελικόν Σχήμα των Μοναχών, και δουλεύσας γνησίως εις τον Θεόν αρκετά έτη, έγινε διακριτικώτατος και μέγας Πατήρ.


Της Αγίας Οσιοπαρθενομάρτυρος ΕΥΓΕΝΙΑΣ

Τη ΚΔ΄ (24η) του αυτού μηνός ΠΑΡΑΜΟΝΗ ΤΗΣ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΓΕΝΝΗΣΕΩΣ και μνήμη της Αγίας Οσιοπαρθενομάρτυρος ΕΥΓΕΝΙΑΣ.
                                                         
Ευγενία η ένδοξος Οσιοπαρθενομάρτυς ήτο κατά τους χρόνους του βασιλέως Κομμόδου του βασιλεύσαντος κατά τα έτη 180- 192. Ο πατήρ της ωνομάζετο Φίλιππος και ήτο έπαρχος Αλεξανδρείας, επιφανής και πλουσιώτατος, η δε μήτηρ της εκαλείτο Κλαυδία, είχε δε και αδελφούς δύο Αβίταν και Σέργιον καλουμένους. Ήτο δε η μακαρία Ευγενία κατά το όνομα και την ψυχήν ευγενεστάτη, εις το κάλλος ωραία και πάγκαλος και εις την πολιτείαν θαυμάσιος. Ο δε Φίλιππος έχων την εξουσίαν πάσης της Αιγύπτου, αν και ήτο ειδωλολάτρης, όμως είχε γνώμην καλήν και εκυβέρνα τον λαόν δικαίως· ηγάπα τους καλούς ανθρώπους, τους δε κακούς επαίδευεν αυστηρώς και μάλιστα τους μάντεις και τους Ιουδαίους, τους οποίους ουδόλως ήθελε να ακούση, αλλά τους εδίωκεν από όλην την επαρχίαν του και πολλούς δικαίως εφόνευσε, τους δε Χριστιανούς δεν εμίσει τόσον, διότι εγνώριζεν ότι ήσαν σώφρονες και ενάρετοι, και δι΄ αυτό τους ηυλαβείτο· όμως δια το πρόσταγμα του βασιλέως δεν τους άφηνε να κατοικώσιν εντός της πόλεως, μόνον δε έξω του τείχους τούς είχεν αφήσει τόπον τινά, εις τον οποίον διέμενον και επορεύοντο ως ήθελαν. Έβαλε λοιπόν ο πατήρ της την Ευγενίαν εις τα γράμματα ως φιλάρετος και εμάνθανε Ρωμαϊκά και Ελληνικά, ήτο δε αύτη τόσον ευφυής εις τον νουν, ώστε όταν έφθασεν εις το δέκατον πέμπτον έτος έγινε σοφωτάτη και όλοι την εθαύμαζον. Ακούων δε την αγαθήν αυτής φήμην εις ευγενέστατος και ένδοξος άρχων, όστις ήτο ύπατος την αξίαν εις την Ρώμην, ονομαζόμενος Ακυλίνος, εζήτησεν από τον πατέρα της να του την δώση δια γυναίκα, εκείνος δε ηρώτησεν αυτήν να είπη την γνώμην της, εάν έστεργε να κάμουν τους γάμους. Η δε απεκρίθη, ότι δεν ήθελε να φθείρη την παρθενίαν της, αλλ΄ επόθει να μείνη έως τέλους σώφρων και άμωμος· επειδή δε ήτο φιλομαθής, ανεγίνωσκε πολλάκις και τα των Χριστιανών βιβλία και της εφαίνοντο αληθέστερα από των ειδωλολατρών. Ημέραν δε τινα έτυχον εις τας χείρας της αι επιστολαί του Αποστόλου Παύλου, τας οποίας ανέγνωσεν επιμελώς και κατενύχθη πολύ, διότι εγνώρισεν ότι εις είναι ο αληθής Θεός, όστις εδημιούργησε τον κόσμον όλον εκ του μη όντος· όθεν επίστευσεν εις αυτόν πεφωτισμένη εκ θείου Πνεύματος. Εις το φανερόν όμως δεν επεδείκνυε την γνώμην της δια τον φόβον των γονέων της. Ημέραν δε τινα παρεκάλεσε τούτους να την αφήσουν να υπάγη έξωθεν της πόλεως να ίδη τους τόπους των, δια να λάβη ολίγην άνεσιν. Μη έχοντες δε εις αυτήν υποψίαν τινά οι γονείς της, της έδωσαν άδειαν να υπάγη όπου επεθύμει. Ανέβη λοιπόν εις άμαξαν ομού με τους ευνούχους αυτής Πρωτάν και Υάκινθον, οίτινες ήσαν εις τα Ελληνικά γράμματα πεπαιδευμένοι, διότι ακολουθούντες και φυλάττοντες την Αγίαν ήσαν μετ΄ αυτής ανά πάσαν ώραν και ήκουον τα μαθήματα. Αφού δε εξήλθον της πόλεως επήγαν εις τόπον τινά, εις τον οποίον είχον οι Χριστιανοί Εκκλησίαν και έψαλλον, κατ΄ ευδοκίαν δε Θεού έτυχον εκεί όταν έλεγον το εξής ρητόν του Προφήτου· «Πάντες οι θεοί των εθνών δαιμόνια. Ο δε Κύριος τους ουρανούς εποίησεν». Ακούσασα ταύτα η Ευγενία εστέναξεν εκ βάθους καρδίας δια την πατρώαν πλάνην, έπειτα λέγει προς τους ευνούχους· «Αδελφοί μου ηγαπημένοι, γνωρίζω ότι και σεις είσθε πεπαιδευμένοι ικανώς εις τα δόγματα του Αριστοτέλους, του Πλάτωνος και των λοιπών φιλοσόφων και ποιητών, πλην αυτά όλα είναι μυθολογίαι, επειδή άλλοι εξ αυτών λέγουν ότι δεν υπάρχει Θεός, άλλοι δε πάλιν, ότι είναι πολλοί θεοί άλλοι μεγαλύτεροι και άλλοι μικρότεροι, φλυαρήματα δηλαδή, από τα οποία δύναται να γνωρίζη έκαστος φρόνιμος άνθρωπος, ότι όλοι όσοι πιστεύουσιν εις αυτά πλανώνται, και μόνον ούτοι οι Χριστιανοί γνωρίζουν την αλήθειαν καθώς φαίνεται και εις τα βιβλία των με μαρτυρίας αξιοπίστους, το βεβαιώνουν δε και με την πολιτείαν αυτών την ουράνιον, διάγοντες με σωφροσύνην, πτωχείαν και ταπείνωσιν. Δια τους λόγους λοιπόν τούτους θέλω και εγώ να γίνω Χριστιανή και αν σας φαίνεται εύλογον, συγκοινωνήσατε και σεις εις την γνώμην μου, εάν ποθείτε την σωτηρίαν σας, εγώ δε θέλω σας έχω όχι ως δούλους, αλλά ως ηγαπημένους μου αδελφούς, να έχωμεν ένα ποιμένα τον κοινόν Δεσπότην και Πατέρα Θεόν, τον δημιουργόν πάσης της κτίσεως». Αυτά και έτερα πλείονα λέγουσα, εύρεν ετοίμους και αυτούς εις την σωτήριον αυτήν συμβουλήν και εδέχθησαν, υποσχόμενοι να μη αποχωρισθούν ποτέ απ΄ αυτής. Αφού λοιπόν ενύκτωσε, κατέβησαν ησύχως εκ της αμάξης και ανεχώρησαν. Οι δε δούλοι, οίτινες προεπορεύοντο της αμάξης, δεν τους ηννόησαν ένεκεν του σκότους της νυκτός ή και κατ΄ οικονομίαν Θεού, αλλ΄ επήγαιναν έμπροσθεν ανύποπτοι, τα δε ζώα ηκολούθουν αυτούς. Αφού δε η Ευγενία μετά των ευνούχων της περιεπάτησεν ικανώς και έφθασαν εις τόπον τινά ήσυχον, είπε προς αυτούς· «Ήκουσα ότι εδώ πλησίον υπάρχει Μοναστήριον και είναι συνηγμένοι πολλοί Χριστιανοί, έχοντες Επίσκοπόν τινα ονόματι Έλενον πολύ ενάρετον, όστις έχει ορίσει προεστώτα τινα, Θεόδωρον το όνομα, να κυβερνά την Μονήν και να οδηγή τους αδελφούς εις την οδόν της σωτηρίας, έκαμαν δε αμφότεροι απείρους θαυματουργίας εις ασθενείς και τελούσι πολλάκις αγρυπνίας ολονυκτίους εις ψαλμωδίαν και δόξαν Θεού, αλλά γυναίκα ουδόλως συγχωρούσι να εισέλθη εις την Μονήν. Λοιπόν κουρεύσατέ μου την κόμην, να ενδυθώ δε και ανδρικά ενδύματα και να υπάγωμεν ομού να μας συναριθμήσουν με την αγίαν ταύτην αδελφότητα». Ο λόγος ούτος της Αγίας ήρεσεν εις αυτούς και ευθύς εξετέλεσαν το πρόσταγμα. Πηγαίνοντες δε προς την Μονήν αυτήν του Θεοδώρου, βλέπουν τον Επίσκοπον Έλενον, όστις ήρχετο από την Ηλιούπολιν της Αιγύπτου με πλήθος πολύ Χριστιανών ψάλλοντες ταύτα· «Η οδός των δικαίων κατηυθύνθη· η οδός των Αγίων ητοιμάσθη». Τούτο ηύθησε τον πόθον της κόρης και εθερμάνθη εις θείον έρωτα περισσότερον· όθεν ενωθείσα με τους Χριστιανούς, επορεύετο προς την προαναφερθείσαν Μονήν. Ηρώτησε δε και τινα, Ευτρόπιον ονόματι, ποίος ήτο ο γηραιός, όστις εβάδιζεν έμπροσθεν από τους άλλους.

Τρίτη 14 Ιουνίου 2016

Ο Άγιος Ναούμ ο Θαυματουργός

Τη αυτή ημέρα μνήμη του Αγίου και Θεοφόρου Πατρός ημών ΝΑΟΥΜ του Θαυματουργού, του φωτιστού και Ιεροκήρυκος της Βουλγαρίας. 
                                    
Ναούμ ο εν Αγίοις Πατήρ ημών ήκμαζε κατά τους χρόνους Μιχαήλ Γ΄ βασιλέως του Βυζαντίου, του υιού Θεοφίλου του Εικονομάχου, βασιλεύσαντος κατά τα έτη ωμβ΄ -  ωξζ΄ (842-867), ότε και οι Άγιοι Κύριλλος, Μεθόδιος και Κλήμης διέτριβον εις Βουλγαρίαν αγωνιζόμενοι εις το να φωτίσωσι, δια της Πίστεως του Χριστού και της Ορθοδοξίας, το πεπλανημένον έθνος των Βουλγάρων. Εις τούτους τους πρώτους φωτιστάς της Βουλγαρίας γενόμενος κατά πάντα ακόλουθος ο θείος ούτος Ναούμ περιήρχετο μετ΄ αυτών όλας τας πόλεις της Βουλγαρίας, κηρύττων τον λόγον της ευσεβείας, τυπτόμενος, λοιδορούμενος, θλιβόμενος και διωγμούς και μάστιγας υπομένων υπό των απίστων και εχθρών του Χριστού. Επειδή δε οι ανωτέρω Πατέρες, ο θείος δηλαδή Κύριλλος και οι Μεθόδιος και Κλήμης οι Ισαπόστολοι, ηθέλησαν να μεταγλωττίσωσι την Παλαιάν και Καινήν Διαθήκην εκ της Ελληνικής εις την Βουλγαρικήν, με τα στοιχεία εκείνα τα οποία εφεύρον εις κατάληψιν των Βουλγάρων, έκριναν εύλογον να αναφέρωσι περί του έργου αυτού και εις τον τότε Πάπαν της Ρώμης Ανδριανόν, ίνα λάβη το έργον αυτών και εξ εκείνου το κύρος και την βεβαίωσιν. Όθεν μετέβησαν εις Ρώμην έχοντες μεθ΄ εαυτών και τον θεσπέσιον τούτον Ναούμ, και έγιναν δεκτοί με μεγάλην τιμήν και φιλοφροσύνην από τον ρηθέντα Πάπαν. Έδειξε δε εκεί ο Θεός δια των ανωτέρω δούλων του πολλά θαύματα, εκ των οποίων και εξ άλλων αποκαλύψεων εγνώρισεν ο Πάπας, ότι το έργον το οποίον εποίησαν της μεταγλωττίσεως ήτο εκ Θεού· μάλιστα δε παραβάλλων το Ελληνικόν κείμενον των Γραφών με το Βουλγαρικόν, εύρεν αυτά σύμφωνα κατά πάντα. Όθεν εβεβαίωσε και εκύρωσε την μεταγλώττισιν ταύτην και εψήφισεν, ίνα αύτη δοθή εις μάθησιν των Βουλγάρων, προς περισσοτέραν κατάληψιν της ευσεβείας. Ο δε Άγιος ούτος Ναούμ, καθό νεώτερος των ανωτέρω Αγίων και θερμότερος κατά τον ζήλον, ηγωνίζετο περισσότερον, υπηρετών προθύμως εις όλα τα παρ΄ αυτών προστασσόμενα. Όταν δε έμελλον να αναχωρήσωσιν από την Ρώμην, εποίησε δι΄ αυτών ο Θεός πολλά θαύματα, διότι όσοι ασθενείς προσέτρεξαν εις αυτούς εθεραπεύθησαν με τρόπον θαυμάσιον· ήτοι όταν ενητένιζον τους Αγίους εις τους οφθαλμούς, ηλευθερώνοντο, τόσον δηλαδή ήσαν χαριτωμένοι οι Άγιοι, ώστε και δύναμις ιαματική επήγαζεν εκ των οφθαλμών των. Όταν λοιπόν οι Άγιοι ούτοι Πατέρες επεράτωσαν το έργον των, ο μεν θείος Κύριλλος, ο αρχηγός της μεταγλωττίσεως των Γραφών, έμεινεν εις την Ρώμην και φθάσας εις έσχατον γήρας, απήλθε προς Κύριον· ο δε ιερός Μεθόδιος, παραλαβών τους μαθητάς του, μεταξύ των οποίων ήτο και ο θείος ούτος Ναούμ, απεφάσισε να επιστρέψη πάλιν εις Βουλγαρίαν. Επανερχόμενος δε ούτος επορεύθη εις την γην των Γερμανών, οίτινες είχον πολλάς αιρέσεις ως και αυτήν ακόμη την του Απολλιναρίου, εβλασφήμουν δε και κατά του Αγίου Πνεύματος. Επειδή λοιπόν ο θείος Μεθόδιος μετά του Οσίου τούτου Ναούμ ηγωνίζοντο να προσελκύσωσι αυτούς εις την Ορθοδοξίαν, οι βάρβαροι εκείνοι ετιμώρησαν τους Αγίους με δαρμούς και ξεσχισμούς και με άλλα βάσανα και ύστερον τους έρριψαν εις την φυλακήν. Ενώ δε προσηύχοντο εις αυτήν οι Άγιοι, ω του θαύματος! έγινε σεισμός μέγας, εκ του οποίου εσαλεύθη μεν όλος ο τόπος και εκρημνίσθησαν πολλαί οικίαι των δυσσεβών εκείνων, ελύθησαν δε τα δεσμά και αι θύραι της φυλακής ηνεώχθησαν· όθεν εξελθόντες οι Άγιοι επορεύοντο χαίροντες καθ΄ οδόν, ως ποτε οι θείοι Απόστολοι, διότι ηξιώθησαν να ατιμασθώσι δια το Πνεύμα το Άγιον. Αφιχθέντες λοιπόν εις την Βουλγαρίαν, εγένοντο δεκτοί από τον αρχηγόν των Βουλγάρων Μιχαήλ, ο οποίος διεμοίρασεν αυτούς εις τας πέριξ χώρας, όπως κηρύττωσι το όνομα του Χριστού και την Βουλγαρικήν εξήγησιν των θείων Γραφών. Τότε ο θείος Κλήμης, συμπαραλαβών τον Άγιον τούτον Ναούμ, περιήρχετο διαφόρους τόπους της Βουλγαρίας, μάλιστα δε την Διάβυαν, την Μοισίαν και την Παννονίαν, ήτοι την σημερινήν Ουγγαρίαν, κηρύττων τον λόγον της ευσεβείας, και απ΄ αυτού δεν εχωρίσθη ο θείος Ναούμ έως εσχάτης του αναπνοής, συμβοηθών αυτόν, ως ο Ααρών εβοήθει τον Μωϋσήν. Διατρίβων λοιπόν ο Άγιος Ναούμ εις την ρηθείσαν Διάβυαν και εκεί ζήσας επί τινα χρόνον οσίως και θεαρέστως, απήλθε προς Κύριον, αφήνων το ιερόν αυτού Λείψανον θησαυρόν θαυμάτων ακένωτον εις τους μετά πίστεως προς αυτό προστρέχοντας. 

Κυριακή 12 Ιουνίου 2016

Ο Όσιος Παύλος Αρχιεπίσκοπος Νεοκαισαρείας

Τη αυτή ημέρα μνήμη του Οσίου Πατρός ημών ΠΑΥΛΟΥ Αρχιεπισκόπου Νεοκαισαρείας, ενός των εν Νικαία τριακοσίων δέκα και οκτώ Θεοφόρων Πατέρων.                                                                                                                                       
Παύλος ο εν Αγίοις Πατήρ ημών έγινε τόσον περιβόητος κατά τας αρετάς, ώστε το όνομά του έφθασε και εις τας ακοάς του τότε βασιλεύοντος εν Νικομηδεία Λικινίου τη΄-τκγ΄ (308-323), όθεν αποστείλας ανθρώπους παρέστησε τον Άγιον ενώπιόν του. Και πρώτον εδοκίμαζεν ο τύραννος να τον εκφοβίση με απειλάς, κατόπιν δε ήρχισε και να τον δέρη, αλλ΄ εξεπλάγη αυτός τε και όλοι οι παρεστώτες δια την ασύγκριτον τούτου ανδρείαν και υπομονήν. Έπειτα, κατά προσταγήν του, πυρώσας ο χαλκεύς τεμάχιον σιδήρου, έβαλεν αυτό εντός της μιάς παλάμης του Αγίου, επί δε του σιδήρου έθηκε και την άλλην παλάμην του, και έσφιγξεν αυτάς επί τοσούτον διάστημα χρόνου, έως ου εψυχράνθη ο πεπυρωμένος σίδηρος· εκ δε της βασάνου ταύτης έμειναν νεκρά και ανενέργητα τα νεύρα και των δύο χειρών του. Μετά ταύτα εξώρισεν αυτόν εις φρούριον όπερ ευρίσκετο εις τας άκρας του Ευφράτου ποταμού.  Όταν δε ο μέγας Κωνσταντίνος ήλθεν εκ της Ρώμης εις το Βυζάντιον, τότε ηλευθερώνοντο όλοι οι Χριστιανοί οι ευρισκόμενοι εν φυλακαίς και εξορίαις, και έκαστος απήρχετο εις την πατρίδα του, ως και αλλαχού ανεφέρθη· όθεν και ο Άγιος ούτος, ελευθερωθείς από την εξορίαν, επανήλθεν εις τον θρόνον του, την Νεοκαισάρειαν, διαλάμπων με τας αρετάς, ως πρότερον. Ότε δε συνηθροίσθη η εν Νικαία Αγία Α΄ Οικουμενική Σύνοδος, εν έτει τκε΄ (325), ήτο και ούτος εις των εκεί συναθροισθέντων τριακοσίων δέκα και οκτώ Θεοφόρων Πατέρων, οίτινες όλοι έφερον εις το σώμα των τα στίγματα και τας πληγάς του Χριστού, ως λέγει ο θείος Παύλος, και αυτά εθεώρουν καλλωπισμόν των, δεικνύοντες αυτά προς αλλήλους. Και εδείκνυον άλλος μεν την αποκοπείσαν υπό των ειδωλολατρών χείρα του, άλλος τα ώτα του, άλλος την ρίνα του, έτερος τους οφθαλμούς του, και άλλος άλλο μέλος του σώματός του παρουσίαζε βεβλαμμένον και ηκρωτηριασμένον από τους προλαβόντας τυράννους υπέρ της Αγίας του Χριστού Πίστεως. Άλλοι πάλιν επρόβαλλον τα πρήσματα, τα εκ των πεπυρωμένων σιδήρων, τα οποία όλα μετά πάσης χαράς και προθυμίας υπέμειναν οι τρισμακάριοι βασανιζόμενοι δια τον Χριστόν· όθεν και τα εδείκνυον εις όλους, ως λαμπρά σημεία της εις τον Χριστόν αγάπης των. Τότε λοιπόν και ο μακάριος ούτος Παύλος εδείκνυε τα εκ των ροπάλων θλάσματα, τα οποία είχεν εις το σώμα του, ομοίως και τας αγίας χείρας του τας σιδηροκαύστους και ανενεργήτους ούσας.                                                                               
Αφού δε όλοι οι τριακόσιοι δεκαοκτώ Πατέρες συνήχθησαν εις την Νίκαιαν, και συνεδριάσαντες ανεθεμάτισαν τον δυσσεβή Άρειον, απήλθον όλοι μετά του βασιλέως εις το Βυζάντιον. Ο δε αοίδιμος βασιλεύς Κωνσταντίνος, λαμβάνων δια των ιδίων χειρών του τας χείρας του μακαρίου τούτου Παύλου, κατεφίλει αυτάς, και επιθέτων επί των του μακαρίου τούτου Παύλου, κατεφίλει αυτάς, και επιθέτων επί των οφθαλμών του και επί των άλλων αυτού μελών, επεφώνει τα αξιομνημόνευτα ταύτα λόγια· «Δεν χορταίνω να καταφιλώ τας χείρας ταύτας, αίτινες δια τον Χριστόν μου έγιναν νεκραί και ανενέργητοι». Απελθών δε ύστερον εις τον θρόνον του ο αοίδιμος ούτος Παύλος και ζήσας έτη τινά, προς Κύριον εξεδήμησε λαβών παρ΄ Αυτού τον στέφανον της ομολογίας.

Σάββατο 11 Ιουνίου 2016

Οι Άγιοι Δέκα Μάρτυρες οι εν Κρήτη μαρτυρήσαντες

Τη ΚΓ΄ (23η) του αυτού μηνός μνήμη των Αγίων ΔΕΚΑ ΜΑΡΤΥΡΩΝ των εν τη Κρήτη μαρτυρησάντων.   
                                                                                                      
Θαυμαστή και αξιέπαινος είναι η περιβόητος Κρήτη, δια τε το κάλλος και το μέγεθος αυτής, δια τα τείχη και τους λιμένας της, δια την κράσιν και υγείαν του κλίματός της, ως και την αφθονίαν και πλουσιότητα των καρπών της, αλλ΄ ημείς θέλομεν διηγηθή την αληθινήν της αξίαν και ωραιότητα, τον χορόν, λέγω, των θείων Μαρτύρων, τους Δέκα του Χριστού στεφανίτας, οι οποίοι από αυτήν εγεννήθησαν και εις αυτήν υπέρ Χριστού γενναίως εμαρτύρησαν, καθώς θέλει το φανερώσει ο λόγος. Όταν εβασίλευσεν εις την Ρώμην ο ασεβέστατος Δέκιος, εν έτει σν΄ (250) κατέστησεν ανθύπατον εις την Κρήτην άλλον τινά Δέκιον ομώνυμόν του και ομότροπον, όστις ευθύς ως έφθασεν εις την Κρήτην ήρχισε να βασανίζη ανηλεώς και πολυτρόπως τους Χριστιανούς, είτα δε και πικρώς να τους θανατώνη. Ανεζητούντο λοιπόν και ανευρίσκοντο πάντες οι Χριστιανοί και εφέροντο προς αυτόν, ομού δε με τούτους ήτο και ο ιερός ούτος χορός, οίτινες ήσαν από διαφόρους πόλεις της Κρήτης, από μεν την Μητρόπολιν Γορτύνης ήσαν πέντε, ο Θεόδουλος, ο Σατορνίνος, ο Εύπορος, ο Γελάσιος και ο Ευνικιανός· από δε την Κνωσόν ήτο ο Ζωτικός, από τον λιμένα του Πανόρμου ήτο ο Αγαθόπους, από την Κυδωνίαν ο Βασιλείδης και από το Ηράκλειον ο Ευάρεστος και ο Πόμπιος, άπαντες όμως έσπευδον να φθάσουν εις μίαν πόλιν, την ουράνιον· όθεν ευθύς ως παρεστάθησαν ούτοι εις τον ηγεμόνα, έδειξαν προθύμως πάσαν γενναιότητα και ανδρείαν, και εις λόγους και εις έργα ανδρείως και αφόβως, πάσαν βάσανον και τιμωρίαν υπομείναντες, επί τριάκοντα ημέρας μαστιγούμενοι, στρεβλούμενοι, κατά γης συρόμενοι, λιθοβολούμενοι, εμπτυόμενοι και καταφρονούμενοι. Αλλά ταύτα ήσαν δι΄ εκείνους ως προγυμνάσματα των μετέπειτα μεγαλυτέρων βασάνων, τα οποία ακούσατε. Κατά την εικοστήν του παρόντος μηνός, καθίσας ο δικαστής εις το κριτήριον έφερε τους Αγίους τούτους Δέκα Μάρτυρας ενώπιόν του και βλέπων αυτούς αγρίως και φονικώς είπε· «Διατί η τοσαύτη σας αγνωσία, και ούτε με την πολυκαιρίαν, ούτε με τας νουθεσίας εμάθετε το συμφέρον σας; Όμως χωρίς να πολυλογώμεν και χωρίς βίαν, προσφέρατε την διατεταγμένην θυσίαν εις τους θεούς, ειδεμή εντός ολίγου θέλετε εννοήσει τι θέλει σας προξενήσει η απείθειά σας αυτή». Προς ταύτα οι Μάρτυρες απεκρίναντο· «Ημείς, ω άρχων, και με πολλά λόγια και με έργα, αλλά και με την πολυκαιρίαν εδείξαμεν την γνώμην μας, ότι ουδέποτε θέλομεν θυσιάσει εις τους θεούς σου και ότι κανέν πράγμα δεν θέλει δυνηθή ποτέ να μας καταπείση εις αυτό, ούτε θέλομεν δειλιάσει εις τας βασάνους σου, αλλά τόσον περισσότερον θέλομεν σε ευχαριστεί όσον πικρότερα μας βασανίσης». Ο άρχων είπεν· «Έως ότου θα είμαι εγώ και θα βλέπω καταφρονουμένην την δύναμιν των μεγάλων θεών από σας τους αναισχύντους, οίτινες ούτε τους θεούς φοβείσθε ούτε τους παρεστώτας εντρέπεσθε, πολλούς όντας τε και σοφούς, οι οποίοι προσκυνούσι και λατρεύουσι πρώτον μεν τον Δία, έπειτα την Ήραν και την Ρέαν και τους λοιπούς άπαντας, δεν θέλω σταματήσει από του να σας βασανίζω, έως ότου να σβέσω την αυθάδειάν σας, δια να φοβηθούν και άλλοι, αν τύχουν, ως και σεις απειθείς· διότι όσα επάθετε έως τώρα, ήσαν μόνον σκιαί κολάσεων». Προς ταύτα πάλιν οι Μάρτυρες είπον· «Ω άρχων, περί μεν του Διός και της Ήρας και της μητρός των της Ρέας μη μας λέγης τίποτε. Διότι ημείς από τους πρωτυτέρους μας γνωρίζομεν και το γένος του Διός και την τύχην και την πατρίδα· τον δε τάφον του, αν θέλης, να σου τον δείξωμεν, διότι και αυτός ο Ζεύς κρητικός ήτο και έγινε τύραννος εις τα χωρία· τόσον δε ήτο ασελγής, ώστε όχι μόνον με γυναίκας, αλλά και με άρρενας έκαμνε συχνά και ακαταπαύστως τας ασχημίας του, γόης και πανούργος ων· δια τούτο και τινές ομοιοπαθείς του, μιμούμενοι τας κακίας του (διότι το κακόν πολύ ευκόλως το μιμούνται), τον εκήρυξαν θεόν και του έκτισαν ναούς και θυσιάζουσι, δια να φαίνωνται ότι μιμούνται θεϊκά έργα και να μη εντρέπωνται». Ταύτα λέγοντος του θείου χορού εκείνου, εθυμώθη πολύ και ο ηγεμών και όλος ο λαός, και ώρμησαν να τους ξεσχίσουν με τας χείρας των· ο Δέκιος όμως τους ημπόδισε δια να τους δώση πικρότερον θάνατον. Ευθύς δε ήρχισε να βασανίζη τους Αγίους με διαφόρους και πολυτρόπους βασάνους, και άλλου μεν κρεμασθέντος εξέσχιζαν με σιδηρούς όνυχας τας σάρκας και έπιπτον εις την γην. Άλλου δε με ξύλα και λίθους οξείς συνέτριβον τα πλευρά ομού με τα οστά. Άλλων δε με βάρος μολύβδου, και άλλων άλλως τυπτομένων και μαστιγουμένων οδυνηρώς, υπέφερον ταύτα πάντα γενναίως οι μακάριοι και έχαιρον δια τας πληγάς, τας οποίας ελάμβανον. Βλέποντες οι παριστάμενοι την μεγάλην υπομονήν και ανδρείαν των Αγίων, οι μεν Χριστιανοί εστερεούντο εις την πίστιν και την ευσέβειαν περισσότερον, οι δε ασεβείς ειδωλολάτραι χαιρέκακοι και άσπλαγχνοι όντες εχαίροντο, διότι ετιμωρούντο οι Άγιοι, και παρεκίνουν τον κριτήν και τους δημίους εις περισσότερον θυμόν· εβόα δε και ο κήρυξ· «Λυπηθήτε την ζωήν σας, καταπεισθήτε εις τους εξουσιαστάς, θυσιάσατε εις τους θεούς». Οι Μάρτυρες όμως και εις τοσαύτα δεινά ευρισκόμενοι παρέμενον ακλόνητοι, και όλοι με μίαν φωνήν εβόησαν· «Χριστιανοί είμεθα, και Χριστού σφάγια, αν δε το εκάλει η ανάγκη και ήτο τούτο δυνατόν και μυρίας φοράς προθύμως αποθνήσκομεν δια την αγάπην του Χριστού μας». Ο δε πρόθυμος υπηρέτης του σατανά Δέκιος, βλέπων το ανίκητον και αμετάθετον της γνώμης των Μαρτύρων, προσέταξε να τους αποκεφαλίσουν. Έφεραν λοιπόν τους Μάρτυρας εις τόπον Αλώνιον λεγόμενον, πλησίον της πόλεως, φθάσαντες δε οι Άγιοι εφιλονίκουν ποίος να θανατωθή πρώτος, δια να λάβη και πρώτος τον στέφανον. Έπαυσε δε την φιλονικίαν ταύτην ο μακάριος Θεόδουλος, ειπών, ότι ο έσχατος είναι πρώτος και τιμιώτερος, εάν και δεν φοβηθή βλέπων τον θάνατον των προτέρων. Ο λόγος ούτος του Θεοδούλου ήρεσεν εις όλους τους Αγίους· όθεν εδόθησαν από κοινού εις προσευχήν, λέγοντες· «Ευλογητός Κύριος, ος ουκ έδωκας ημάς εις θήραν τοις οδούσιν αυτών» (Ψαλμ. ρκγ΄: 6), και τα επίλοιπα του Ψαλμού. Πηγαίνοντες δε οι μακάριοι εις τον τόπον της εκτελέσεως προσηύχοντο λέγοντες· «Σπλαγχνίσου, Κύριε, τους δούλους Σου και δέξαι το αίμα ημών, εις τιμήν και δόξαν του Αγίου Σου Ονόματος. Στερέωσον, Κύριε, τους ευσεβείς αδελφούς μας Χριστιανούς και εξάγαγε από του σκότους της αγνωσίας την επίγειον ταύτην πατρίδα ημών και οδήγησον πάντας τους εν ταύτη οικούντας και πάντας τους δούλους Σου εις Σε το αϊδιον φως, αιώνιε Βασιλεύ». Ούτως εκάστου προσευξαμένου έκοψαν οι δήμιοι τας ιεράς και καλλινίκους κεφαλάς αυτών. Αναχωρησάντων δε των δημίων, τινές από τους ευσεβείς, λαβόντες τα ιερά αυτών Λείψανα, τα ενεταφίασαν τιμίως. Μετά ταύτα, όταν η ευσέβεια επλήθυνε σχεδόν εις όλην την οικουμένην, ήλθεν από τα βασίλεια ο αγιώτατος Πατριάρχης Παύλος έχων εις την συνοδείαν του και άλλους εγκρίτους άνδρας και ήνοιξε τον τάφον των γίων, εύρε δε τα ιερά και άγια αυτών Λείψανα, ω της δυνάμεώς σου, Χριστέ Βασιλεύ! ως ζώντα ένδροσα και ανθηρά, και λαβών αυτά τα έφερεν εις την Βασιλίδα των πόλεων και τα ενεταφίασαν εκεί, ένθα ήσαν τεθαμμένα και τα ιερά και μαρτυρικά Λείψανα των Αγίων Νηπίων, ίνα ως κοινοί σωτήρες και άγρυπνοι φύλακες διαφυλάττωσιν ημάς από όλα τα λυπηρά. Αυτών ταις αγίαις πρεσβείαις τύχοιμεν και των αιωνίων αγαθών, εν Χριστώ Ιησού τω Κυρίω ημών, Ω η δόξα και το κράτος εις τους αιώνας των αιώνων. Αμήν. 

Παρασκευή 10 Ιουνίου 2016

H Αγία Μεγαλομάρτυς Αναστασία

Τη ΚΒ΄ (22α) του αυτού μηνός μνήμη της Αγίας Μεγαλομάρτυρος ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΣ της Φαρμακολυτρίας. 
                                                                                                            
Αναστασία η ένδοξος του Χριστού Μεγαλομάρτυς ήτο κατά τους χρόνους του ασεβεστάτου Διοκλητιανού, του βασιλεύσαντος κατά τα έτη σπδ΄- τε΄ (284- 305), κατήγετο δε από την περίδοξον και μεγαλόπολιν Ρώμην, από γένος περιφανέστατον, ωραία την όψιν και ευπρεπέστατα εις τα ήθη και τάξεις κεκοσμημένη και με την ευγένειαν της ψυχής εστολισμένη υπέρ το κάλος του σώματος. Ο πατήρ της ωνομάζετο Πραιξτετάτος, είχε δε διδάσκαλον ενάρετόν τινα άνθρωπον ονόματι Χρυσόγονον, εκ του οποίου εδιδάχθη την ευσέβειαν και εγνώρισε τον αληθή Θεόν, τα δε αναίσθητα είδωλα απέβαλε και κατεφρόνησεν. Και ούτω μεν η Αγία επορεύετο· ο δε πατήρ αυτής την υπάνδρευσε χωρίς την θέλησίν της μετά τινος ειδωλολάτρου, Ποπλίωνος ή Πουπλίου καλουμένου, τον οποίον εμίσει η κόρη και προφασιζομένη ασθένειαν δεν εδέχθη την μετ΄ εκείνου κοινωνίαν διά τε την απιστίαν του, και την προς την παρθενίαν αγάπην της· καθ΄ εκάστην δε προσηύχετο εις τον Χριστόν φυλάττουσα πάσας τας εντολάς του. Εξαιρέτως δε ηγάπα πολύ την ταπείνωσιν. Όθεν πολλάκις εξεδύετο τα πολύτιμα και λαμπρά της ιμάτια και ενεδύετο πενιχρά δια να μη την γνωρίζωσιν, επήγαινε δε με την δούλην της εις τας φυλακάς και επεμελείτο τους Χριστιανούς, σπογγίζουσα τας πληγάς και τα αίματα αυτών. Ειργάζετο δε και πάσαν άλλην υπηρεσίαν η μακαρία ως να ήτο δούλη και καταφιλούσα εξ ευλαβείας τας πληγάς τών Μαρτύρων, τους ενουθέτει να μη δειλιάσωσι κολαστήρια πρόσκαιρα, αλλά να φυλάττουν στερεά την ευσέβειαν, τους έδιδε δε και τροφάς, ενδύματα και παν άλλο αναγκαίον του σώματος, ταύτα δε ετέλει κατά πάσας τας νύκτας κρυφίως, δίδουσα εις τους φύλακας χρήματα, δια να την αφήνουν να εισέρχεται. Ταύτα μαθών ο Ποπλίων την εφυλάκισε και ούτε αυτήν άφηνε να εξέρχεται ουδόλως, ούτε εις άλλην τινά να της ομιλήση τελείως επέτρεπεν. Όθεν ελυπείτο διότι δεν είχεν άδειαν να επιμελήται τους φυλακισμένους ως πρότερον, εξαιρέτως δε είχε θλίψιν απαραμύθητον δια τον διδάσκαλόν της Χρυσόγονον, όστις επήγαινε πρωτύτερα και την έβλεπε πολλάκις και συνεχαίροντο, τότε δε τον είχε και αυτόν φυλακισμένον ο βασιλεύς δια την ευσέβειαν. Όθεν δεν ηδύνατο να ίδη ή να παρηγορήση ο εις τον άλλον δια στόματος, αλλά μόνον γυναίκα τινά γραίαν έστειλε προς αυτόν η Αγία, και του διεμήνυσε να κάμη προς τον Θεόν δι΄ αυτήν δέησιν, να την λυτρώση από τα δεσμά, δια να θεραπεύη τους Μάρτυρας. Ο δε Χρυσόγονος τής απήντησε να έχη υπομονήν, διότι εις ολίγας ημέρας θέλει αποθάνει ο άνδρας της και θα μείνη εντελώς ελευθέρα, όπερ και εγένετο. Διότι ο βασιλεύς απέστειλεν αυτόν πρέσβυν εις τους Πέρσας και εφονεύθη καθ΄ οδόν. Όθεν λαμβάνουσα η Αγία ελευθερίν τελείαν, ετέλει ανεμποδίστως όσα εβούλετο, χαρίζουσα εις τους πτωχούς τα υπάρχοντά της και παρακινούσα τους Αγίους Μάρτυρας να υπομένουν ανδρείως τα κολαστήρια.                                            
Ο δε δυσσεβής Διοκλητιανός ήτο τότε εις την Νίκαιαν, και τας μεν άλλας δημοσίας υποθέσεις δεν επεμελείτο τόσον, όσον εφρόντιζε να μη διαφύγη κανείς ευσεβής από τας χείρας του. Ανέφερον λοιπόν εις αυτόν, ότι εις την Ρώμην είχον πολλούς Χριστιανούς φυλακισμένους και τους εβασάνιζον διαφόρως, αλλ΄ ουδείς εξ αυτών κατεδέχετο να προσκυνήση τα είδωλα, έχοντες διδάσκαλον τινα την κλήσιν Χρυσόγονον, όστις τους παρεκίνει εις το Μαρτύριον. Τότε ο βασιλεύς προσέταξε τους μεν άλλους να βασανίσουν πολλά, έπειτα εάν δεν θυσιάσωσι να τους δώσουν πικρόν θάνατον, τον δε θείον Χρυσόγονον να φέρωσιν ενώπιόν του ως κατάδικον. Λαβόντες λοιπόν τούτον οι στρατιώται επήγαινον εις τον βασιλέα, ηκολούθει δε και η θαυμαστή Αναστασία, δεικνύουσα νικημένην την του γένους ασθένειαν από την ευγένειαν του φρονήματος. Όταν δε έφθασαν εκεί, είπε ταύτα ο βασιλεύς προς τον Χρυσόγονον· «Υπάκουσον εις το πρόσταγμά μου, θυσίασον εις τους θεούς να λυτρωθής από διάφορα κολαστήρια και να σε κάμω έπαρχον της Ρώμης». Ο δε Άγιος με παρρησίαν πολλήν απεκρίνατο· «Ένα και μόνον Θεόν γνωρίζω, τον οποίον ομολογώ αληθέστατον και με το στόμα και με όλην την ψυχήν και καρδίαν μου· αυτόν λατρεύω και προσκυνώ και προκρίνω, ως πάντων των ηδέων ηδύτερον και πάσης ζωής ποθεινότερον, θεών δε πλήθος και μύθους και δαίμονας αποστρέφομαι και συμβουλεύω ομοίως την βασιλείαν σου να τους μισήσης ως αιτίους βλάβης και απωλείας ψυχών, τας δε τιμάς και τας δωρεάς, τας οποίας μού υπόσχεσαι, νομίζω σκιάν και όνειρα». Την παρρησίαν ταύτην του Αγίου θαυμάσας ο βασιλεύς, προσέταξε να τον αποκεφαλίσουν εις τόπον έρημον, τούτου δε γενομένου έρριψαν το Λείψανον αυτού εις παρακειμένην λίμνην.                                                                                                              
Εις εκείνα τα μέρη, εις τα οποία έρριψαν το Λείψανον του Χρυσογόνου, κατώκουν τρεις αδελφαί, Αγάπη, Χιονία και Ειρήνη καλούμεναι, διέμενε δε εκεί και Ιερομόναχος τις ενάρετος, ονόματι Ζωϊλος, ο οποίος δια θείας αποκαλύψεως είδε που ευρίσκετο το Λείψανον του Αγίου Χρυσογόνου. Όθεν λαβών αυτό ως και την τιμίαν αυτού κεφαλήν με πολλήν ευλάβειαν, το απέκρυψεν εις το κελλίον του, και μετά ημέρας τριάκοντα φαίνεται εις αυτόν ο Άγιος Χρυσόγονος και του λέγει· «Γνώριζε, Ζωϊλε, ότι ο δυσσεβής βασιλεύς έμαθε περί των τριών αδελφών Ειρήνης, Αγάπης και Χιονίας και θέλει θανατώσει αυτάς εντός εννέα ημερών. Ιδού λοιπόν έρχεται η του Χριστού δούλη Αναστασία, να τας ενθαρρύνη προς το Μαρτύριον. Ετοιμάσου δε και συ δια την μέλλουσαν ζωήν, διότι εις ολίγας ημέρας έρχεσαι προς ημάς, να απολαύσης τους γλυκυτάτους καρπούς των πόνων σου». Την αυτήν οπτασίαν είδε και η παρθένος Αναστασία. Όθεν απήλθεν ευθύς εις το οικητήριον του Ζωϊλου χαίρουσα, ιδούσα δε εκεί τας τρεις Αγίας Παρθένους, ηρώτησε δια το ιερόν Λείψανον του Αγίου Χρυσογόνου. Αφού λοιπόν είδε και προσεκύνησε τούτο ευλαβώς, έλαβε τας Αγίας Παρθένους και απήλθεν εις άλλον τόπον, εδίδασκε δε καθ΄ οδόν αυτάς να μη δειλιάσουν τα των ασεβών κολαστήρια. Και ταύτα μεν έπραξαν αι Παρθένοι, ο δε θείος Ζωϊλος κατά την θείαν αποκάλυψιν απήλθεν εν ειρήνη προς Κύριον. Μαθών ο παράνομος βασιλεύς, εις ποίον τόπον ευρίσκοντο αι τρεις εκείναι Παρθένοι, προσέταξε να τας συλλάβουν και να τας φέρουν εις το θέατρον. Τούτου δε γενομένου πρώτον μεν ήρχισε να κολακεύη τας Αγίας με ημερότητα, εγκωμιάζων με λόγους την ωραιότητα τούτων και υποσχόμενος να τας υπανδρεύση πλουσίως και να χαρίση εις αυτάς μεγάλα δωρήματα, εάν προσκυνήσουν τα είδωλα. Η δε πρώτη κατά την ηλικίαν, ήτις εκαλείτο Αγάπη, δια να δείξη την προς τον αληθή Θεόν αγάπην αυτών, με παρρησίαν πολλήν απεκρίνατο· «Μη βάλης ποσώς εις τον νουν σου, ω βασιλεύς, ότι θέλομεν φοβηθή δεινά κολαστήρια ή σκληρότατον θάνατον, ή ότι θα μας νικήση η λαμπρότης του γένους, ή θα λυπηθώμεν το κάλλος των σώματος ή ότι με κολακείας θέλεις αδυνατίσει την στερεότητά μας, να προδώσωμεν την ευσέβειαν. Μάλιστα όσον μάς βασανίσης χειρότερα, τόσον θέλεις μάς ωφελήσει περισσότερον». Ιδών ο Βασιλεύς την τοσαύτην παρρησίαν των Παρθένων εθαύμασεν, επειδή όμως είχεν υπηρεσίαν να υπάγη εις την Μακεδονίαν, τας εφυλάκισε και προσέταξε τον έπαρχον Δουλκίτιον να τας εξετάση με επιμέλειαν και να δώση εις αυτάς δεινά κολαστήρια. Η δε Αναστασία ηκολούθει τας Αγίας και επεμελείτο αυτάς, ως και τους άλλους Χριστιανούς εις όλα τα χρειαζόμενα, ως και ανωτέρω είπομεν.                                  
Ο δε πονηρός Δουλκίτιος ήτο ασελγής πολύ και ακόλαστος εις την πορνείαν ο μιαρώτατος, και επεθύμησε να μιάνη μίαν από τας τρεις παρθένους, βλέπων την πολλήν αυτών ωραιότητα. Όθεν μεμεθυσμένος καθώς ήτο από τον έρωτα και τον οίνον, απήλθε νύκτα τινά μόνος του εις την φυλακήν δια να πράξη το μελετώμενον. Αλλά Θεού θέλοντος έκαμε λάθος εις τον τόπον, και εισήλθεν εις εν μαγειτείον, εις το οποίον ήσαν χύτραι μουτζουρωμέναι, τας οποίας νομίζων ότι ήσαν τα κοράσια, τας ενηγκαλίζετο και εγένετο μαύρος από την μουτζούραν εις όλον το πρόσωπον. Έπειτα εξελθών έξω δια να υπάγη εις το παλάτιον, δεν τον εγνώριζε κανείς ότι είναι ο έπαρχος, μάλιστα ενόμιζον ότι ήτο παράφρων τις και δαιμονιζόμενος, και άλλοι μεν εγέλων, άλλοι δε τον έδερον· όταν δε έφθασεν εις το παλάτιον δεν τον άφησαν οι δορυφόροι να εισέλθη εντός αυτού, αλλά τον απεδίωκον και έσπρωχναν έξω αυτού και μάλιστα τον εγρονθοκόπησαν· διότι ουδείς ηδύνατο να φαντασθή ότι αυτός ήτο ο έπαρχος· μόνον δε συγγενείς του τινές ιδόντες αυτόν τον εγνώρισαν μετά βίας και τον επήγαν εις την οικίαν του. Συνελθών δε ούτος από της μέθης, έλεγε ότι του έκαμαν οι Χριστιανοί μαγείαν και θυμωθείς κατ΄ αυτών έτι περισσότερον προσέταξε να φέρουν τας τρεις Παρθένους και να τας γυμνώσουν τελείως δια να τας διαπομπεύση εις εκδίκησιν της αισχύνης του. Αλλ΄ ω των παραδόξων πραγμάτων, δημιουργέ Κύριε! Ως έφεραν τας τιμίας Παρθένους και εδοκίμασαν να αφαιρέσουν τα υποκάμισά των, έγιναν ταύτα ως δέρματα και εκόλλησαν τόσον εις τας σάρκας αυτών, ώστε δεν ηδυνήθησαν τελείως να τον ξεσχίσουν οι δήμιοι, και πάντες εξέστησαν εις τοιούτον εξαίσιον θαύμα. Αλλά και έτερον θαύμα ηκολούθει τω θαύματι, διότι έμεινε τυφλός ο έπαρχος από ουράνιον δύναμιν, και ηναγκάσθησαν να τον σηκώσουν από τον θρόνον του ως άψυχον χόρτον και τον υπάγουν εις τον κράββατόν του· την δε επαρχίαν έλαβεν από τον βασιλέα άλλος, το όνομα Σισίνιος, όστις εδοκίμασε και αυτός να διαστρέψη τας Παρθένους με απειλάς και κολακείας. Βλέπων όμως ότι εις μάτην κοπιάζει δέρων τον αέρα, προσέταξε να καύσουν τας δύο αδελφάς, Αγάπην και Χιονίαν, την δε Ειρήνην αφήκεν, ως νεωτέραν, έχων εις αυτήν ολίγην ελπίδα ο δείλαιος. Ανάψαντες λοιπόν οι υπηρέται την κάμινον, έκαμαν αι Άγιαι προσευχήν κι ποιήσασαι το σημείον του Τιμίου Σταυρού επήδησαν εντός της παφλαζούσης φλογός αγαλλιώμεναι. Ο δε παντοδύναμος Θεός έλαβε τας ψυχάς αυτών χωρίς να πονέσωσι· διότι το πυρ ουδόλως έβλαψεν αυτάς, ούτε ετόλμησε να καύση καν τρίχα τινά της κεφαλής αυτών ή ιμάτιον. Όθεν η φιλομάρτυς Αναστασία επήρε τα ιερά αυτών Λείψανα και τα ενεταφίασε με πολλήν ευλάβειαν, δεομένη του Θεού καθ΄ εκάστην, να την αξιώση και αυτήν του Μαρτυρικού στεφάνου. Ο δε Σισίνιος εκολάκευε πάλιν την Ειρήνην να θυσιάση. Έπειτα, όταν είδεν ότι δεν επείθετο, την ηπείλησε και της λέγει· «Γνώριζε, ότι, εάν παρακούσης εις το πρόσταγμά μου, θέλω προστάξει να σε βάλουν εις τόπον τινά ατιμίας δημόσιον, εις τον οποίον θα έρχεται πας τις να σε πορνεύη, δια να φθαρή και να μολυνθή, κατά την Γραφήν σας, η ψυχή και το σώμα σου».  Η δε απεκρίνατο· «Ελπίζω εις τον Δεσπότην μου να λυτρώση από τας παγίδας τούς πόδας μου και να φυλάξη την ψυχήν μου αμόλυντον· εάν δε πάλιν και μολυνθώ βιαίως και χωρίς την θέλησίν μου, δεν θα έχω εγώ αμαρτίαν, διότι ακουσίως μου έγινε». Τότε ο άρχων παρέδωκεν αυτήν εις τους στρατιώτας, να την υπάγουν εις πορνείον, δια να πηγαίνη εις αυτήν όστις θέλει. Ο Πανάγαθος όμως Θεός δεν ημέλησεν, αλλά έστειλεν ευθύς Αγίους Αγγέλους εις σχήμα στρατιωτών, οίτινες λαβόντες την Αγίαν την επήγαν επάνω εις εν όρος εις πείσμα του άρχοντος, όστις βλέπων τοιούτον θαυμάσιον δεν έπαυσε να πολεμά με τον Παντοδύναμον ο αδύνατος, αλλά έτρεχε προς το όρος έφιππος, δια να την πάρη βιαίως ο αφρονέστατος. Αλλά πάλιν θαύμα εις το θαύμα ηκολούθησε και έβλεπε μεν την κόρην από μακράν, αλλά να την πλησιάση δεν ηδύνατο· διότι θεία τις δύναμις αόρατος τον ημπόδιζεν, ως να ήτο έμπροσθεν αυτού τείχος απροσπέλαστον· και βλέπων δεν έβλεπεν, αλλά έκαμε τον γύρον του όρους ψηλαφών ανωφελώς και εβασανίζετο ματαίως έως εις το εσπέρας περιπλανώμενος. Τότε έρριψε στρατιώτης τις εν βέλος κατά της Μάρτυρος, το οποίον Θεού συγχωρήσαντος διεπέρασε την Αγίαν. Η δε Μάρτυς, ευχαριστήσασα τον Χριστόν, όστις την εφύλαξεν άμωμον, εναπέθεσεν εις χείρας Αυτού την μακαρίαν ψυχήν της, όταν δε ο άρχων ανεχώρησεν, λαβούσα η Αναστασία το Λείψανον ενεταφίασεν αυτό εντίμως και ευσεβώς ομού με τα Λείψανα των άλλων Αγίων Παρθένων αλείψασα τούτο με μυριστικά θυμιάματα. Ταύτα μαθών ο άρχων εφυλάκισε την Αναστασίαν, σκοπεύων να την βασανίση με κολαστήρια. Ακούσας όμως ότι ήτο από τας ευγενεστέρας της Ρώμης δεν ετόλμησε να την εγγίση, αλλά την έστειλεν εις τον βασιλέα, όστις εξήτασεν αυτήν τι έκαμε τον πατρικόν της πλούτον. Η δε απεκρίνατο· «Πρώτον διεμοίρασα όλα τα υπάρχοντά μου εις τους πτωχούς Χριστιανούς, έπειτα ήλθα να προσφέρω ολοψύχως εις τον Χριστόν το σώμα μου, ίνα θυσιασθή δια την αγάπην του, επειδή άλλο τι δεν εξουσιάζω να αφιερώσω εις τον Ποιητήν και Σωτήρα μου». Ο δε βασιλεύς, γνωρίσας το στερρόν της γνώμης της, δεν ηθέλησε να την βασανίση αυτός, δια να μη τον νικήση και τον καταισχύνη. Όθεν την παρέδωκεν εις τον έπαρχον, όστις λέγει προς αυτήν με ήπιον τρόπον· «Διατί δεν προσκυνείς τους θεούς, τους οποίους ο πατήρ σου εσέβετο»; Η δε απεκρίνατο· «Αυτούς μεν ελύτρωσα από τας αράχνας, τας μυίας και τα όρνεα, τα οποία τους ερρύπαιναν, παραδώσασα τούτους εις το πυρ· τας δε γαστέρας των πτωχών ενέπλησα δια βρωμάτων χρησιμοποιήσασα τα άχρηστα». Ο δε έπαρχος είπε μετά θυμού· «Μα τους θεούς, εγώ να παιδεύσω μεγάλως ταύτην την ιερόσυλον». Λέγει η Μάρτυς· «Θαυμάζω την γνώσιν σου, ω δικαστά, ότι την καλήν πράξιν καλείς ιεροσυλίαν. Εάν εκείνα τα άψυχα είχον αίσθησιν ή δύναμίν τινα, διατί δεν εβοηθούσαν τον εαυτόν τους, να μη τους συντρίψω ή να παιδεύσουν εμέ όταν τους έκαυσα»; Αφού λοιπόν ο έπαρχος εδοκίμασε με πολλάς κολακείας και απειλάς και δεν ενίκησε την Αγίαν, ανέφερεν εις τον βασιλέα τα γενόμενα, όστις παρέδωκεν αυτήν εις τον Αρχιερέα του Καπιτωλίου, Ουλπιανόν καλούμενον, όπως την καταπείση και προσκυνήση τα είδωλα, ως πολυμήχανος όπου ήτο εις το κακόν και σκληρότατος, ή άλλως να την θανατώση ανηλεώς. Λαβών εκείνος την Αγίαν εις την εξουσίαν του, προσεπάθησε να εξαπατήση αυτήν με διάφορα τεχνάσματα, μεταξύ των οποίων ήτο και το εξής. Ετοποθέτησεν εις το εν μέρος στολάς γυναικείας πολυτίμους, λίθους τιμίους, άνθη ευώδη, κλίνας αργυράς, στρώματα λαμπρά και άλλα ωραιότατα πράγματα· εις δε το άλλο στρεβλωτήρια και άλλα διάφορα κολαστήρια όργανα, δια να την εκφοβίση με ταύτα ή να την δελεάση με τα χαρμόσυνα. Αλλά διεψεύσθη εις τας ελπίδας του ο δείλαιος. Διότι η Αγία ουδόλως ενικήθη υπ΄ αυτών, αλλά έμεινε στερεά και ακλόνητος. Όθεν την εφυλάκισεν, δώσας εις αυτήν προθεσμίαν τριών ημερών να συλλογισθή το συμφέρον της. Η δε Αγία έλεγε προς αυτόν· «Μη χάνης τον καιρόν σου ματαίως, διότι καν τρία έτη διορίαν μου δώσης, καν περισσότερον, εγώ ένα Θεόν προσκυνώ, τον αιώνιον, δια τον Οποίον παραδίδω και την ψυχήν μου προθύμως εις θάνατον, τους δε θεούς σου καταφρονώ ομού με τα των βασιλέων προστάγματα». Έμεινε λοιπόν η Αγία εις την φυλακήν και επί τρεις ημέρας δεν εδοκίμασε βρώσιμόν τι. Κατά το διάστημα δε τούτο τρεις γυναίκες, εις το κακόν εξησκημέναι, αποσταλείσαι προς τούτο υπό του βασιλέως, προσεπάθουν να διαστρέψουν αυτήν, αλλ΄ εις μάτην εκοπίασαν μη δυνηθείσαι να σαλεύσουν ποσώς την πίστιν της Αγίας. Ο δε μιαρός δικαστής εκίνησε να υπάγη εις την φυλακήν, να μολύνη την αμόλυντον ο παμβέβηλος. Αλλά παρευθύς επληγώθη αοράτως από τον Κύριον, και έμεινεν όχι μόνον τυφλός, αλλά και από τους πόνους σφοδρώς οδυνώμενος, φωνάζων δε επεκαλείτο τους ανισχύρους θεούς του εις βοήθειαν. Όθεν συναθροισθέντες εις τας φωνάς του οι γείτονες τον έφεραν βαστακτόν εις τον οίκον του, αλλά δεν είχεν από τους πόνους ανάπαυσιν. Νομίζων δε, ότι θέλει εύρει θεραπείαν τινά, εάν κατέφευγεν εις τους μιαρούς ναούς των ειδώλων, προσέταξε και τον επήγαν εις ένα εξ αυτών, εκεί δε από τους πόνους βασανιζόμενος ο άδικος δικαστής κακώς εξέψυξεν. Μετά τον θάνατον εκείνου λυτρωθείσα εκ της φυλακής η Αγία, επήγεν εις άλλην χώραν, εις την οποίαν ήτο φυλακισμένη δια την πίστιν γυνή τις καλουμένη Θεοδότη, ήτις είχεν υποστή πολλά μαρτύρια από τον Λευκάδιον τον κόμητα της πόλεως· διηγουμένη δε η Αναστασία εις αυτήν όσα της έκαμαν, εστερέωσεν αυτήν περισσότερον. Ο δε Λευκάδιος, ταύτα μαθών, την μεν Αναστασίαν εφυλάκισε, την δε Θεοδότην έστειλε δεδεμένην εις τον ύπατον της Βιθυνίας με γράμματα, όστις την εβασάνισε διαφόρως και μη δυνάμενος να την νικήση, προσέταξε να φέρουν τους δύο παίδας της και ηπείλει και αυτούς να τους θανατώση, εάν δεν προσκυνήσουν τα είδωλα. Ο δε πρωτότοκος ονόματι Εύοδος απεκρίνατο· «Ημείς, ω ηγεμών, δεν φοβούμεθα κολαστήρια σώματος, επειδή αυτά μάς προξενούν ζωήν αιώνιον· μόνον δε τον αληθή Θεόν φοβούμεθα και τρέμομεν, όστις δύναται να κολάση δεινώς την ψυχήν και το σώμα εις την ατελεύτητον γέενναν». Βλέπων τον νέον ο άρχων είπε προς αυτόν· «Θαυμάζω πως έχεις τόσην μάθησιν, ενώ είσαι ολίγων ετών και συ ομιλείς τοσούτον ευκόλως και καλλίτερα από γέροντα». Ο δε απεκρίνατο· «Η μεν γλώσσα είναι ιδική μου, τα δε λόγια είναι του Κυρίου, όστις μας υπεσχέθη ότι, όταν μας φέρουν εις τα κριτήρια, θα ομιλή Εκείνος δι΄ ημάς». Τότε ο δυσσεβής προστ΄σσει να ραβδίσουν τον παίδα νηλεώς, έμπροσθεν της μητρός του, δια να πονέση τα σπλαγχνα βλέπουσα το τέκνον βασανιζόμενον. Η δε γενναία μήτηρ εχαίρετο και το παρεκίνει τοιαύτα λέγουσα· «Έχε υπομονήν, τέκνον μου· στέκου ανδρείος και υπόμεινον δια τον Χριστόν, να λάβης ένδοξον στέφανον». Όθεν ο άνομος δικαστής, θυμωθείς περισσότερον, παρέδωκεν αυτήν εις άνθρωπον ασελγή και ακόλαστον, ο οποίος ωνομάζετο Υρτακός και του έδωκεν εντολήν να την μιάνη υβριστικώς, ευθύς όμως ως ήγγισεν εις αυτήν ο παμμίαρος ηλλοιώθη όλον το πρόσωπον αυτού και έτρεχεν ως ποταμός το αίμα από την ρίνα του, εφώναζε δε προς τον ύπατον λέγων· «Ως έβαλα την χείρα μου εις την Θεοδότην έπαθα μεγάλο κακόν· διότι είδον νέον τινά ευπρεπή και λαμπρότατον, όστις μου έδωσε ράπισμα τοσούτον δυνατόν, ώστε συνέτριψε τους μυκτήρας μου». Αλλά και ταύτα ακούων εκείνος ο ασυνείδητος και τοιούτον θαυμάσιον βλέπων, δεν επίστευσεν, αλλ΄ εδοκίμαζε με απειλάς την Μάρτυρα λέγων· «Εάν δεν προσκυνήσης τους αθανάτους θεούς, θέλεις ίδει εσφαγμένα έμπροσθέν σου τα ηγαπημένα σου τέκνα». Λέγει προς αυτόν η Αγία· «Αυτό επιθυμώ και εγώ, να προπέμψω ζώσα προς τον Δεσπότην Χριστόν τα τέκνα μου, εις τον ασφαλή εκείνον και σωτήριον λιμένα και τότε να ακολουθήσω κατόπιν αυτών, να συνευφραινώμεθα πάντοτε». Ούτοι οι λόγοι διετάραξαν τον τύραννον και προστάσσει να τους καύσουν εις κάμινον, εις την οποίαν εισήλθον η μήτηρ με τα τέκνα αγαλλιώμενοι και ευχαριστούντες τον Κύριον, ούτω δε τας αγίας αυτών ψυχάς εις χείρας Θεού εναπέθεντο. Τοιουτοτρόπως η μεν Θεοδότη συν τοις τέκνοις το μκάριον τέλος εδέχθησαν· η δε μακαρία Αναστασία ήτο φυλακισμένη από τον έπαρχον του Ιλλυρικού, όστις ακούσας ότι ήτο από πλουσίους γονείς και περίδοξος, εδοκίμασεν, ως φιλάργυρος, εάν δυνηθή, να κερδήση χρήματα τινα και της λέγει· «Εάν είσαι αληθής Χριστιανή, κάμε τον λόγον του Νυμφίου σου· καταφρόνησον όλα τα χρήματα και τα πράγματα, τα οποία έχεις και δος τα εις εμέ, να λυτρωθής από τας φροντίδας· όταν κάμης αυτό, μη φοβείσαι από εμέ κολαστήρια, προσκύνα δε τον Θεόν σου ως βούλεσαι». Η δε Αγία απεκρίνατο· «Ο Κύριός μου προσέταξε να δίδωμεν εις τους πτωχούς τα υπάρχοντά μας, συ δε είσαι πλούσιος και όστις σου δώση ελεημοσύνην είναι ανόητος. Όμως εάν σου τύχη πενία και απορία των αναγκαίων και σε ίδω χρειαζόμενον, τότε μετά χαράς να σε θρέψω πεινώντα, να σε ποτίσω διψώντα και να σε ενδύσω γυμνητεύοντα». Αυτά και πλείονα τούτων λεγούσης της Αγίας, τα οποία χάριν συντομίας παραλείπομεν, εθυμώθη ο τύραννος και φυλακίζει αυτήν, προστάσσων να μη της δώσουν να φάγη τίποτε, ειμή μόνον ολίγον τι μετά την δύσιν του ηλίου. Η Αγία όμως ούτε εκείνην την ολίγην τροφήν κατεδέχθη, έχουσα τον πόθον της όλον και τον έρωτα εις τον Χριστόν, τον οποίον είχε βρώσιν και πόσιν και του σκότους παράκλησιν. Έβλεπε δε και καθ΄ εκάστην νύκτα την μακαρίαν Θεοδότην την σύναθλον, ήτις επλήρωνε την καρδίαν της ευφροσύνης και αγαλλιάσεως και της έδιδε προς τους αγώνας προθυμίαν και δύναμιν· ερωτήσασα δε η Αναστασία την Θεοδότην, διατί ήρχετο προς αυτήν μετά θάνατον, απεκρίνατο· «Ο Θεός δίδει την χάριν ταύτην εις τους Μάρτυρας, να φανερώνωνται εις όσους φίλους των βούλονται, να συνομιλούν και να ευφραίνωνται». Μετά ημέρας τριάκοντα, νομίζων ο τύραννος, ότι από την πολλήν πείναν και κακοπάθειαν θα ησθένησεν η Αγία, έστειλεν ανθρώπους και την έφεραν ενώπιόν του, βλέπων δε αυτήν φαιδράν και πεπαρρησιασμένην περισσότερον παρά πρότερον, επλήσθη θυμού κατά των φυλάκων, νομίζων ότι αυτοί την επεμελήθησαν· όθεν εκδιώξας εκείνους έβαλεν άλλους να την φυλάττουν άλλας τόσας ημέρας, σφραγίσας και τας θύρας επιμελώς. Η δε Αγία πάλιν έμεινε προσευχομένη ημέραν και νύκτα προς τον Κύριον. Μετά τριάκοντα ημέρας εξέβαλε και πάλιν εκ της φυλακής την Αγίαν και προστάσσει να την καταβυθίσουν εις το μέσον της θαλάσσης ομού με άλλους πολλούς καταδίκους ειδωλολάτρας, μεταξύ δε αυτών ήτο και Χριστιανός τις Ευτυχιανός ονομαζόμενος, τον οποίον εβασάνισε πρότερον δια τον Χριστόν διαφόρως και του επήρεν όλα τα υπάρχοντά του. Έβαλον λοιπόν αυτούς οι στρατιώται εις λέμβον, εισήλθον δε και αυτοί εις άλλην λέμβον και αφού τους ωδήγησαν εις τα ανοικτά της θαλάσσης κατετρύπησαν εις πολλά σημεία την λέμβον των καταδίκων δια να βυθισθή. Αλλά ο Θεός έστειλε την μακαρίαν Θεοδότην, ήτις δεν αφήκε την λέμβον να βυθισθή, αλλ΄ εκράτει το τιμόνιον και την εκυβέρνα έως ου έφερεν αυτούς εις την ακτήν. Οι δε Έλληνες, οίτινες ήσαν εντός της λέμβου, ιδόντες τοιούτον θαυμάσιον εξέστησαν και πίπτοντες εις τους πόδας του Ευτυχιανού και της Αγίας εδέοντο να τους διδάξουν την ευσέβειαν. Τούτου γενομένου, επίστευσαν εις τον Χριστόν άπαντες, τον αριθμόν εκατόν είκοσι. Ταύτα μαθών μετά την τρίτην ημέραν ο έπαρχος, έστειλε στρατιώτας και έφεραν αυτούς εις το κριτήριον, τους παρεκάλεσε δε πολύ να επιστρέψουν εις την προτέραν πλάνην, υποσχόμενος να τους αφήση εκευθέρους και να τους δώση και πολλά χαρίσματα· αλλά δεν εδέχθησαν οι αείμνηστοι, ούτε ζωήν προέκριναν πρόσκαιρον, μόνον την αιώνιον επεπόθησαν. Δοκιμάσας λοιπόν αυτούς ο έπαρχος με διάφορα κολαστήρια και μη δυνηθείς να τους νικήση, απεκεφάλισεν άπαντας. Την δε μακαρίαν Αναστασίαν προσέταξε να δέσουν εις τους πασσάλους και να θέσουν πέριξ αυτής πυρ να την κατακαύσουν, τούτου δε γενομένου παρέδωκε και αύτη την μακαρίαν ψυχήν της εις χείρας Θεού, τη κβ΄ (22) του μηνός Δεκεμβρίου. Γυνή δε τις την κλήσιν Απολλωνία, το γένος επίσημος, παρεκάλεσε την γυναίκα του επάρχου και της εχάρισε το ιερόν Λείψανον της Αναστασίας, το οποίον ενεταφίασεν ευλαβώς εις τον κήπον της. Μετά δε ταύτα έκτισε και Ναόν πολυτελή και περίβλεπτον εις το όνομα της Αγίας και την εώρταξε κατ΄ έτος πλουσιοπάροχα. Ύστερον μετά πολλά έτη έκτισαν εις Κωνσταντινούπολιν μεγαλοπρεπή Ναόν της Αγίας και έφεραν εκεί το σεβάσμιον αυτής και πολυτίμητον Λείψανον, το οποίον ήτο θησαυρός αγαθών, θαυμάτων πηγή και ρώσις ψυχής τε και σώματος εις δόξαν Πατρός, Υιού και Αγίου Πνεύματος, της μιάς Θεότητός τε και Βασιλείας, Η πρέπει πάσα τιμή, μεγαλωσύνη τε και μεγαλοπρέπεια, νυν και αεί και εις τους αιώνας των αιώνων. Αμήν.