Τη Δ΄ (4η) Ιανουαρίου, η Σύναξις των Αγίων ενδόξων ΕΒΔΟΜΗΚΟΝΤΑ ΑΠΟΣΤΟΛΩΝ.

Εβδομήκοντα Μαθηταί και Απόστολοι του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού είναι εκείνοι τους οποίους αυτός ούτος ο Σωτήρ ημών επί πλέον των Δώδεκα, τους οποίους είχε προεκλέξει, εξέλεξε και εξαπέστειλεν εις το κήρυγμα και εις προετοιμασίαν του ιδικού του κηρύγματος. Εις τούτους, συν τη παρόδω του χρόνου, προσετέθησαν και άλλοι εκλεγέντες υπό των Αγίων Αποστόλων, οίτινες και αυτοί εκήρυττον το Ευαγγέλιον του Χριστού εις διαφόρους τόπους και χώρας, είτε ακολουθούντες τους πρώτους των Αποστόλων, είτε παντοιοτρόπως βοηθούντες αυτούς εις το έργον του κηρύγματος.
Πάντες ούτοι, αν και ηυξήθησαν εις πολύ περισσοτέρους των εβδομήκοντα, ωνομάζοντο όμως όλοι Εβδομήκοντα, χάριν σεβασμού του αριθμού των Αποστόλων τους οποίους εξέλεξεν ο Κύριος, και των οποίων ο αριθμός άλλοτε μεν εμειούτο εκ του μαρτυρικού τέλους, το οποίον ούτοι ελάμβανον παρά των τυράννων, άλλοτε δε ηυξάνετο, διότι άλλοι εξελέγοντο υπό των Αγίων Αποστόλων προς συνέχισιν του έργου του κηρύγματος. Ο θείος Απόστολος και Ευαγγελιστής Λουκάς ούτω πως περιγράφει εν τω Ευαγγελίω αυτού (κεφ. ι: 1-16) τα της εκλογής και αποστολής των Εβδομήκοντα υπό του Κυρίου: «Μετά δε ταύτα ανέδειξεν ο Κύριος και ετέρους εβδομήκοντα, και απέστειλεν αυτούς ανά δύο προ προσώπου αυτού εις πάσαν πόλιν και τόπον ου ήμελλεν αυτός έρχεσθαι. Έλεγε νουν προς αυτούς· ο μεν θερισμός πολύς, οι δε εργάται ολίγοι· δεήθητε ουν του κυρίου του θερισμού, όπως εκβάλη εργάτας εις τον θερισμόν αυτού. Υπάγετε· ιδού εγώ αποστέλλω υμάς ως άρνας εν μέσω λύκων· μη βαστάζετε βαλλάντιον, μη πήραν, μηδέ υποδήματα· καὶ μηδένα κατὰ τὴν ὁδὸν ἀσπάσησθε. εἰς ἣν δ᾿ ἂν οἰκίαν εἰσέρχησθε, πρῶτον λέγετε· εἰρήνη τῷ οἴκῳ τούτῳ. καὶ ἐὰν ᾖ ἐκεῖ υἱὸς εἰρήνης, ἐπαναπαύσεται ἐπ᾿ αὐτὸν ἡ εἰρήνη ὑμῶν· εἰ δὲ μήγε, ἐφ᾿ ὑμᾶς ἐπανακάμψει. ἐν αὐτῇ δὲ τῇ οἰκίᾳ μένετε ἐσθίοντες καὶ πίνοντες τὰ παρ᾿ αὐτῶν· ἄξιος γὰρ ὁ ἐργάτης τοῦ μισθοῦ αὐτοῦ ἐστι· μὴ μεταβαίνετε ἐξ οἰκίας εἰς οἰκίαν. καὶ εἰς ἣν ἂν πόλιν εἰσέρχησθε καὶ δέχωνται ὑμᾶς, ἐσθίετε τὰ παρατιθέμενα ὑμῖν, καὶ θεραπεύετε τοὺς ἐν αὐτῇ ἀσθενεῖς, καὶ λέγετε αὐτοῖς· ἤγγικεν ἐφ᾿ ὑμᾶς ἡ βασιλεία τοῦ Θεοῦ. εἰς ἣν δ᾿ ἂν πόλιν εἰσέρχησθε καὶ μὴ δέχωνται ὑμᾶς, ἐξελθόντες εἰς τὰς πλατείας αὐτῆς εἴπατε· καὶ τὸν κονιορτὸν τὸν κολληθέντα ἡμῖν ἀπὸ τῆς πόλεως ὑμῶν εἰς τοὺς πόδας ἡμῶν ἀπομασσόμεθα ὑμῖν· πλὴν τοῦτο γινώσκετε, ὅτι ἤγγικεν ἐφ᾿ ὑμᾶς ἡ βασιλεία τοῦ Θεοῦ. λέγω δὲ ὑμῖν ὅτι Σοδόμοις ἐν τῇ ἡμέρᾳ ἐκείνῃ ἀνεκτότερον ἔσται ἢ τῇ πόλει ἐκείνῃ. οὐαί σοι, Χοραζίν, οὐαί σοι, Βηθσαϊδά· ὅτι εἰ ἐν Τύρῳ καὶ Σιδῶνι ἐγένοντο αἱ δυνάμεις αἱ γενόμεναι ἐν ὑμῖν, πάλαι ἂν ἐν σάκκῳ καὶ σποδῷ καθήμενοι μετενόησαν. πλὴν Τύρῳ καὶ Σιδῶνι ἀνεκτότερον ἔσται ἐν τῇ κρίσει ἢ ὑμῖν. καὶ σύ, Καπερναούμ, ἡ ἕως τοῦ οὐρανοῦ ὑψωθεῖσα, ἕως ᾅδου καταβιβασθήσῃ. Ὁ ἀκούων ὑμῶν ἐμοῦ ἀκούει, καὶ ὁ ἀθετῶν ὑμᾶς ἐμὲ ἀθετεῖ· ὁ δὲ ἐμὲ ἀθετῶν ἀθετεῖ τὸν ἀποστείλαντά με». Η εκλογή και αποστολή των θεοκηρύκων Αποστόλων εις το κήρυγμα είναι έργον της Θείας Προνοίας και Φιλανθρωπίας του Θεού διότι σκοπός και τέλος του κηρύγματος είναι η σωτηρία των ανθρώπων. Εις ταύτην την εντολήν του Κυρίου πειθαρχήσαντες οι Άγιοι Απόστολοι εξήλθον εις το θείον κήρυγμα, και τότε μεν προπορευόμενοι εις τους τόπους, εξ ων έμελλε να διέλθη ο Κύριος κηρύσσων το Ευαγγέλιον της Βασιλείας των Ουρανών, προητοίμαζον τους λαούς εις την υποδοχήν του Κυρίου και ακρόασιν και ενστερνισμόν της διδασκαλίας αυτού. Μετά δε το Πάθος, την Ανάστασιν και την Ανάληψιν αυτού, και μετά την Πεντηκοστήν, ότε άπαντες οι Απόστολοι και Μαθηταί του Κυρίου, και αι Μαθήτριαι αυτού μετά της Υπεραγίας Θεοτόκου, εκατόν είκοσι τον αριθμόν, συνηγμένοι εις το υπερώον εδέξαντο την χάριν του Παναγίου Πνεύματος, εξήλθον και διεσπάρησαν ανά τα πέρατα της οικουμένης κηρύσσοντες και διδάσκοντες πανταχού το Ευαγγέλιον του Χριστού και οδηγούντες προς την αληθή πίστιν τους εις το σκότος της ασεβείας και της ειδωλολατρίας βεβυθισμένους λαούς. Ποίον είναι το έργον των Αγίων Αποστόλων, πόσον εμόχθησαν δια το ευαγγελικόν κήρυγμα, εναντίον τίνων επάλαισαν, εις ποία φρικτά βασανιστήρια παρεδόθησανπαρά διαφόρων τυράννων και διωκτών της πίστεως του Χριστού, και πως επέτυχον και ενίκησαν δια της θυσίας αυτών εις τον άνισον αγώνα, εις τον οποίον απεδύθησαν, είναι γνωστά εις όλους, λεπτομερώς δε ενός εκάστου τους άθλους περιγράφει ο «Μέγας Συναξαριστής της Ορθοδόξου Εκκλησίας», κατά την ιδιαιτέραν μνήμην ενός εκάστου εξ αυτών. Ενταύθα παραθέτομεν συντομώτατα υπομνήματα περί ενός εκάστου εκ των Εβδομήκοντα γνωστοτέρων Αγίων Αποστόλων, των ονομαστί εορταζομένων υπό της Μητρός ημών Εκκλησίας, παραθέτομεν δε παρ’ ενί εκάστω την ημερομηνίαν εορτασμού αυτού, ίνα οι βουλόμενοι αναζητήσωσιν εν αυτή το πλατύτερον εκάστου Συναξάριον. Είναι δε ούτοι κατ’ αλφαβητικήν σειράν οι εξής:                                                                                     

1) Άγαβος· είναι ο αναφερόμενος υπό του Ευαγγελιστού Λουκά εις τας Πράξεις, ότι προεφήτευσε περί του Αποστόλου Παύλου ότι θέλουσι δέσει αυτόν οι Ιουδαίοι και παραδώσουσιν εις χείρας Εθνών (Πράξ. κα: 11). Ούτος κηρύξας το Ευαγγέλιον εις τους τόπους, οίτινες έλαχον εις αυτόν, απήλθε προς Κύριον (Απριλίου η΄ (8).                   

2) Ακύλας· ήτο Ιουδαίος εκ Πόντου· ηκολούθησε τον Απόστολον Παύλον μετά της συζύγου του Πρισκίλλης συγκακοπαθούντες και συγκινδυνεύοντες μετ’ αυτού (Πρ. ιη: 1). Ετελεύτησε μαρτυρικώς. Μετά της Αγίας Πρισκίλλης εορτάζεται την ιγ΄ (13) Φεβρουαρίου και ιδιαιτέρως την ιδ΄ (14) Ιουλίου.                                                                     

3) Αμπλίας· εχειροτονήθη από τον Απόστολον Ανδρέαν Επίσκοπος Οδυσσοπόλεως, ετελεύτησε δε μαρτυρικώς. (Οκτωβρ. λα΄ (31).                                                                         

4) Ανανίας· ήτο από την Δαμασκόν· εβάπτισεν τον Απόστολον Παύλον το τρίτον έτος μετά την Ανάληψιν του Κυρίου και εγένετο Επίσκοπος Δαμασκού· ετελεύτησε μαρτυρικώς (Οκτωβρ. α΄ (1).                                                                                                       

5) Ανδρόνικος· διέτρεξεν ως υπόπτερος αετός όλην την οικουμένην ακολουθούμενος πιστώς υπό της υπερθαυμάστου Ιουνίας, κηρύσσοντες πανταχού το όνομα του Χριστού και πολλούς επιστρέψαντες εις θεογνωσίαν εκοιμήθησαν εν ειρήνη, εορτάζονται δε ομού την ιζ΄ (17) Μαϊου, ο δε Άγιος Ανδρόνικος εορτάζεται και την λ΄ (30^ην)  Ιουλίου.                                                                                                                               

6) Απελλής· είναι αυτός περί του οποίου ο θείος Παύλος λέγει· «Ασπάσασθε Απελλήν τον δόκιμον εν Χριστώ». Εγένετο Επίσκοπος Σμύρνης και δουλεύσας οσίως τον Χριστόν προς Κύριον εξεδήμησε (Σεπτ. ι΄ (10).                                                                        

7) Απελλής· έτερος ή ο προηγούμενος, εγένετο Επίσκοπος Ηρακλείας, και πολλούς προσαγαγών εις τον Χριστόν έλαβε μακάριον τέλος (Οκτωβρίου λα΄ (31).                          

8) Απολλώς· αναφέρει περί αυτού ο Παύλος εν τη Α΄ προς Κορινθίους, λέγων· «Τις ουν εστι Παύλος; Τις δε Απολλώς αλλ’ ή διάκονοι»; (γ΄ 5). Εγένετο Επίσκοπος Καισαρείας (Δεκεμ. η΄ (8).                                                                                                           

9) Αρίσταρχος· ήτο εκ των Εβδομήκοντα. Εφάνη άλλος δεύτερος Ιωάννης Βαπτιστής κατά την τροφήν, καθότι και αυτός έτρωγεν, ως εκείνος, μόνον ακρίδας, ήτοι άκρας των δένδρων και ακρόδρυα και μέλι, χόρτον δηλαδή το καλούμενον μελέαγρον ή κατ’ άλλους μέλι άγριον· ήτο δε και αυτός ενδεδυμένος με ένδυμα δερμάτινον. Έγινεν Επίσκοπος της εν Συρία Απαμείας επιστρέψας άπαντας τους απίστους εις θεογνωσίαν. Ούτος απεκεφαλίσθη υπό του Νέρωνος. Εορτάζεται την κζ΄ (27) Σεπτεμβρίου και ιδ΄ (14) Απριλίου.                                                                                            

10) Αριστόβουλος· ήτο εκ των Εβδομήκοντα, ηκολούθησε δε τον Απόστολον Παύλον και εχειροτονήθη Επίσκοπος Βρετανίας. Εορτάζεται την λα΄ (31) Οκτωβρίου και την ιε΄ (15) Μαρτίου.                                                                                                                                 

11) Αρτεμάς· ήτο εκ των Εβδομήκοντα. Εγένετο Επίσκοπος Λύστρας (Οκτ. λ΄ (30).           

12) Άρχιππος· εχρημάτισε μαθητής του Αποστόλου Παύλου και ετελεύτησε μαρτυρικώς. Εορτάζεται Νοεμβ. κβ΄ (22) και Φεβρουαρίου ιθ΄ (19).                                       

13) Ασύγκριτος· κηρύξας το Ευαγγέλιον εις πολλά μέρη του κόσμου και πολλούς επιστρέψας εβασανίσθη υπό Ιουδαίων και Ελλήνων και ετελεύτησε μαρτυρικώς (Απριλ.  η΄ (8).                                                                                                                               14) Αχαϊκός· ετελειώθη εν λιμώ και δίψη (Ιούν. ιε΄ (15).                                                           

15) Βαρνάβας ή Ιωσής· ήτο εκ των Εβδομήκοντα, κατήγετο εκ της φυλής Λευί, εγεννήθη δε εν Κύπρω. Εκήρυξε το Ευαγγέλιον εν Ιερουσαλήμ, Ρώμη, Αλεξάνδρεια και Κύπρω, όπου ελιθοβολήθη υπό των εκεί Ιουδαίων και Ελλήνων, και έπειτα παρεδόθη εις το πυρ (Ιουνίου ια΄ (11).                                                                                      

16) Γάϊος· ήτο εκ των Εβδομήκοντα. Εγένετο Επίσκοπος Εφέσου (Νοεμβ. ε΄ (5).               

17) Επαινετός· ήτο εκ των Εβδομήκοντα. Εγένετο Επίσκοπος Καρθαγένης (Ιουλ. λ΄).       

18) Επαφρόδιτος· εγένετο Επίσκοπος Κολοφώνος (Δεκ. η΄ (8).                                            

19) Έραστος· ήτο εκ των Εβδομήκοντα. Εγένετο οικονόμος της εν Ιεροσολύμοις Εκκλησίας και μετά ταύτα Επίσκοπος Νεάδος (ή Πανεάδος)· ετελειώθη εν ειρήνη (Νοεμβ. ι΄ (10).                                                                                                                               

20) Ερμάς ή Ερμής· ήτο εκ των Εβδομήκοντα. Εγένετο Επίσκοπος Φιλίππων (Νοεμβ. ε΄ (5) και Μαρτίου η΄ (8).                                                                                                              

21) Εύβουλος· περί αυτού αναφέρει ο Απ. Παύλος (Β΄ Τιμ. δ΄ 21), εορτάζεται την κη΄ (28) Φεβρουαρίου.                                                                                                                       

22) Εύοδος· ήτο εκ των Εβδομήκοντα. Εγένετο Επίσκοπος Αντιοχείας (Σεπτ. κζ΄ (27).      

23) Ζακχαίος· είναι ο ανελθών επί την συκομορέαν ίνα ίδη τον Κύριον (Απρ. κ΄ (20).         

24) Ζηνάς ή Ζήνων· εγένετο Επίσκοπος Διοσπόλεως (ήτις είναι η αυτή με την Λαοδίκειαν) (Σεπτ. κζ΄ (27).                                                                                                         

25) Ηρωδίων ή Ρωδίων ή Ροδίον· ήτο εκ των Εβδομήκοντα, ηκολούθησε τους Αγίους Αποστόλους εις το κήρυγμα, ύστερον εγένετο Επίσκοπος Πατρών. Ετελεύτησε μαρτυρικώς. Εορτάζεται την ι΄ (10) Νοεμβρίου και την κη΄ (28) Μαρτίου.                              

26) Ιάκωβος· ο αδελφός του Κυρίου, ο και υιός Ιωσήφ του Μνήστορος, έγινε πρώτος Επίσκοπος Ιεροσολύμων· κρεμασθείς δε υπό των Ιουδαίων εις το πτερύγιον του Ιερού και κτυπηθείς με ξύλον, ετελειώθη. Εορτάζεται την κγ΄ (23) Οκτωβρίου.                    

27) Ιάσων· κατήγετο από την Ταρσόν της Κιλικίας και ήτο μαθητής του Αποστόλου Παύλου. Εγένετο Επίσκοπος Ταρσού. Κατόπιν επορεύθη μετά του Αποστόλου Σωσιπάτρου εις την Δύσιν, ελθόντες δε εις Κέρκυραν, όπου, διδάξαντες και πολλά παθόντες, απήλθον προς Κύριον εις γήρας βαθύ (Απριλίου κθ΄ (29).                                  

28) Ιούστος· όστις και Ιησούς ωνομάζετο, παρ’ άλλοις δε Ιωσήφ και Ιωσής, ο αδελφόθεος (ο τεθείς μετά του Ματθία εις κλήρον). Εγένετο Επίσκοπος Ελευθερουπόλεως (Αραβιστί Μπέητ Γκεμπρίν) και πολλούς είλκυσεν εις την πίστιν του Χριστού (Οκτωβρίου λ΄ (30).                                                                                                

29) Καίσαρ· εγένετο Επίσκοπος Κορώνης της εν Πελοποννήσω (Δεκεμ. η΄ (8).                   

30) Κάρπος· ήτο εκ των Εβδομήκοντα, διηκόνει δε τον Απόστολον Παύλον· ύστερον εγένετο Επίσκοπος Βάρνης της Θράκης. (Μαϊου κστ΄ (26).                                                    

31) Κηφάς· δεν αναφέρεται που εκήρυξε και ποίου τέλους έτυχεν. Εορτάζεται την η΄ (8) Δεκεμβρίου.                                                                                                                            

32) Κλήμης· εγένετο Επίσκοπος Σάρδεων (Σεπτ. ι΄ (10).                                                         

33) Κοδράτος· εις των μαθητών του Χριστού· εγένετο Επίσκοπος Αθηνών, όπου πολλούς επέστρεψεν εις την πίστιν του Χριστού. Βασανισθείς δε και διωχθείς εξ Αθηνών μετέβη εις Μαγνησίαν, όπου και διδάσκων έλαβε μαρτυρικόν θάνατον εν έτει ριζ΄ (117) εις γήρας βαθύτατον (Σεπτεμ. κα΄ (21).                                                                      

34) Κουάρτος· ήτο εκ των Εβδομήκοντα, εγένετο Επίσκοπος Βηρυτού, πολλούς δε πειρασμούς υπομείνας εκοιμήθη εν ειρήνη (Νοεμβρίου ι΄ (10).                                             

35) Κρήσκης· ήτο εκ των Εβδομήκοντα, εγένετο Επίσκοπος Χαλκηδόνος (ή Καρχηδόνος) (Ιουλίου λ΄ (30).                                                                                                    

36) Λίνος· ήτο εκ των Εβδομήκοντα, εγένετο Επίσκοπος Ρώμης μετά τον Απόστολον Πέτρον (Νοεμβρίου ε΄ (5).                                                                                                             

37) Λουκάς· εγένετο Επίσκοπος της εν Συρία Λαοδικείας (άλλος είναι από τον Ευαγγελιστήν) (Σεπτεμβρίου ι΄ (10).                                                                                           

38) Μάρκος· όστις και Ιωάννης ονομάζεται· άλλος είναι από τον Ευαγγελιστήν· εγένετο Επίσκοπος Βύβλου (Σεπτεμβρίου κζ΄ (27).                                                                 

39) Μάρκος· ήτο εκ των Εβδομήκοντα, άλλος από τον Ευαγγελιστήν και από τον προηγούμενον· ανεψιός ων του Βαρνάβα, εγένετο Επίσκοπος Απολλωνιάδος (Οκτωβρίου λ΄ (30).                                                                                                                       40) Νάρκισσος· εγένετο Επίσκοπος Αθηνών και ετελειώθη δια του μαρτυρίου (Οκτωβρίου λα΄ (31).                                                                                                                   

41) Νικάνωρ· ήτο εις των επτά Διακόνων, ετελειώθη δια του μαρτυρίου την ιδίαν ημέραν καθ’ ην ελιθοβολήθη ο Πρωτομάρτυς Στέφανος (Ιουλίου κη΄ (28).                            

42) Νυμφάς· εχρημάτισε μαθητής του Παύλου (Φεβρουαρίου κη΄ (28).                                 

43) Ολυμπάς· ήτο εκ των Εβδομήκοντα, ηκολούθησε τον Απόστολον Πέτρον και απεκεφαλίσθη εν Ρώμη υπό του Νέρωνος (Νοεμβρίου ι΄ (10).                                               

44) Ονήσιμος· εχρημάτισε μαθητής του Αποστόλου Παύλου· ετελεύτησε μαρτυρικώς εις Ποτιόλους (Νοεμβρίου κβ΄ (22) και Φεβρουαρίου ιε΄ (15).                                                  

45) Ονησιφόρος· ήτο μαθητής του Παύλου, εγένετο Επίσκοπος Κολοφώνος, της νυν τουρκιστί λεγομένης Σιγαντζίκ εν Μικρά Ασία (Σεπτεμβρίου ζ΄ (7).                                        

46) Ουρβανός· εχειροτονήθη υπό του Αποστόλου Ανδρέα Επίσκοπος Μακεδονίας και ετελεύτησε μαρτυρικώς (Οκτωβρίου λα΄ (31).                                                                           

47) Παρμενάς· ήτο εις των επτά Διακόνων, εκτελών δε προθύμως την διακονίαν του και ασθενήσας παρέδωκε την ψυχήν του εις χείρας Θεού ενώπιον των Αποστόλων (Ιουλίου κη΄ (28).                                                                                                                          

48) Πατρόβας· ήτο εκ των Εβδομήκοντα, εγένετο Επίσκοπος Ποτιόλων των εν τη Ιταλία (Νοεμβρίου ε΄ (5).                                                                                                               

49) Πούδης· ήτο εκ των Εβδομήκοντα, ηκολούθησε τον Απόστολον Παύλον και απεκεφαλίσθη υπό του Νέρωνος (Απριλίου ιδ΄ (14).                                                               

50) Πρόχορος· ήτο εις των επτά Διακόνων, ύστερον ηκολούθησε τον Ευαγγελιστήν Ιωάννην συμπονών μετ’ αυτού εις τας θλίψεις, τας κακουχίας και την συγγραφήν του κατά Ιωάννην Ευαγγελίου. Μετά την μετάστασιν του Ιωάννου εγένετο Επίσκοπος Νικομηδείας (Ιουλίου κη΄ (28).                                                                                                    

51) Ρούφος· εγένετο Επίσκοπος Θηβών της Ελλάδος (Απριλίου η΄ (8).                               

52) Σίλας· ήτο εκ των Εβδομήκοντα, συνεμόχθησε δε μετά του Απ. Παύλου εις το κήρυγμα του Ευαγγελίου. Μετά πολύν χρόνον εγένετο Επίσκοπος Κορίνθου ( Ιουλίου λ΄ (30).                                                                                                                                           

53) Σιλουανός· ήτο εκ των Εβδομήκοντα, εγένετο Επίσκοπος Θεσσαλονίκης  ( Ιουλίου λ΄ (30).                                                                                                                                           

54) Σίμων· ο και Συμεών και Κλεόπας ονομαζόμενος, ο αδελφόθεος, υιός του Μνήστορος Ιωσήφ. Έγινε δεύτερος Επίσκοπος Ιεροσολύμων και έζησεν εκατόν είκοσιν έτη. Το πβ΄ (52) έτος εποτίσθη υπό του Δομετιανού δηλητήριον, αλλ’ ουδέν έπαθε, εσταυρώθη δε επί Τραϊανού εν έτει 98. Εορτάζεται την κζ΄ (27) Απριλίου και την λ΄ (30) Οκτωβρίου. (Βλέπε και εις την λ΄ (30) Ιουνίου).                                                            

55) Στάχυς· εγένετο πρώτος Επίσκοπος του Βυζαντίου χειροτονηθείς από τον Πρωτόκλητον Ανδρέαν, κτίσας δε Εκκλησίαν εις την Αργυρούπολιν, ήτις έκειτο πλησίον της Κωνσταντινουπόλεως, εδίδασκεν εκεί τα εν αυτή συναγόμενα πλήθη. Διανύσας δε εις το Αποστολικόν κήρυγμα δέκα έξ έτη ανεπαύθη εν Κυρίω. ( Οκτωβρίου λα΄ (31).                                                                                                                     56) Στεφανάς· ήτο μαθητής του Αποστόλου Παύλου (Ιουνίου ιε΄ (15).                                   

57) Στέφανος· Πρωτομάρτυς και Αρχιδιάκονος, ελιθοβολήθη υπό των Ιουδαίων διότι εκήρυττε τον Χριστόν (Δεκεμβρίου κζ΄ (27).                                                                              

58) Σωσθένης ή Κρίσπος· εγένετο Επίσκοπος Κολοφώνος (της νυν τουρκιστί λεγομένης Σιγατζίκ) (Δεκεμβρίου η΄ (8).                                                                                     

59) Σωσίπατρος· κατήγετο εκ της Αχαϊας, εγένετο μαθητής του Αποστόλου Παύλου και εχειροτονήθη Επίσκοπος Ικονίου. Κατόπιν πορευθέντες μετά του Ιάσονος εις τα δυτικά μέρη ήλθον εις την Κέρκυραν, όπου διδάξαντες την πίστιν του Χριστού και πολλά παθόντες απήλθον προς Κύριον εις γήρας βαθύ (Νοεμβρίου ι΄ (10) και Απριλίου κθ΄ (29).                                                                                                                         

60) Τέρτιος· ήτο εκ των Εβδομήκοντα και εγένετο Επίσκοπος Ικονίου μετά τον Σωσίπατρον (Οκτωβρίου λ΄ (30).                                                                                                                      61) Τιμόθεος· ήτο εκ Λύστρας της Λυκαονίας, εγένετο μαθητής του Αποστόλου Παύλου και συνεργός αυτού και κήρυξ του Ευαγγελίου, αλλά και με τον θείον Ιωάννην τον ηγαπημένον συνεκακοπάθησε. Κατόπιν εγένετο υπό του Αποστόλου Παύλου Επίσκοπος Εφέσου. Ετελεύτησε μαρτυρικώς (Ιανουαρίου κβ΄ (22).                                     

62) Τίμων· ήτο εις των επτά Διακόνων, είτα εγένετο Επίσκοπος Βόστρων, πόλεως της Αραβίας. Ετελεύτησε μαρτυρικώς (Ιουλίου κη΄ (28).                                                                

63) Τίτος· ήτο εκ Κρήτης, πορευθείς δε εικοσαετής εις Ιεροσόλυμα εγνώρισε τον Κύριον, ότε ευρίσκετο σωματικώς επί της γης, και ελκυσθείς από τα θαυμάσια αυτού επίστευσε και εγένετο μαθητής Του. παρευρέθη δε εις τα Πάθη, την Ανάληψιν και την Πεντηκοστήν μετά των 120 Μαθητών του Κυρίου. Κατόπιν χειροτονηθείς υπό των κορυφαίων Αποστόλων απεστάλη μετά του Παύλου, ίνα κηρύξη το Ευαγγέλιον. Περιήλθε πολλά μέρη και τέλος κατέληξεν εις Κρήτην, όπου χειροτονήσας Επισκόπους και ζήσας έτη 94 απήλθε προς Κύριον (Αυγούστου κε΄ (25).                           

64) Τρόφιμος· ήτο εκ των Εβδομήκοντα, ηκολούθησε τον Απόστολον Παύλον και απεκεφαλίσθη υπό του Νέρωνος (Απριλίου ιδ΄ (14).                                                               

65) Τυχικός· υπήρξε μαθητής των Αποστόλων (Δεκεμβρίου η΄ (8).                                       

66) Φιλήμων· ήτο μαθητής του Αποστόλου Παύλου, εχειροτονήθη δε υπ’ αυτού Επίσκοπος Γαζαίων. Ετελεύτησε μαρτυρικώς εις Κολασσάς (Νοεμβρίου κβ΄ (22).             

67) Φίλιππος· ήτο εις των επτά Διακόνων, εκήρυξεν εις Σαμάρειαν το Ευαγγέλιον, εβάπτισε τον Σίμωνα Μάγον υποκριθέντα ότι επίστευσεν. Αρπαγείς δε υπό θείου Αγγέλου έφθασε καθ’ οδόν τον ευνούχον της βασιλίσσης Κανδάκης και κατηχήσας αυτόν τον εβάπτισεν. (Οκτωβρίου ια΄ (11).                                                                               

68) Φιλόλογος· ήτο εκ των Εβδομήκοντα, εγένετο Επίσκοπος Σινώπης από τον Απόστολον Ανδρέαν τον Πρωτόκλητον, εορτάζεται δε την ε΄ (5) Νοεμβρίου.                         

69) Φλέγων· εκήρυξε το Ευαγγέλιον εις πολλά και διάφορα μέρη του κόσμου τελευτήσας μαρτυρικώς Απριλίου η΄ (8).                                                                                  

70) Φουρτουνάτος· ήτο μαθητής του Αποστόλου Παύλου, κηρύττων δε το Ευαγγέλιον ετελειώθη δια του μαρτυρίου (Ιουνίου ιε΄ (15).                                                                          

Αυτά είναι τα ονόματα των Εβδομήκοντα γνωστοτέρων εξ όλων των αποκαλουμένων Εβδομήκοντα Αποστόλων, των τε δηλαδή εκλεγέντων υπό του Κυρίου Εβδομήκοντα πρώτων και των μετέπειτα εκλεγέντων υπό των Αγίων Αποστόλων και συναριθμηθέντων εις τους Εβδομήκοντα. Αναφέρομεν δε μόνον αυτούς, διότι δεν διεσώθησαν όλων τα ονόματα. Μεταξύ των Εβδομήκοντα ήσαν και άλλοι γνωστοί τους οποίους όμως δεν ανεφέραμεν ενταύθα, επειδή εορτάζονται μετά των Δώδεκα, όπως ο Ματθίας, όστις ήτο εκ των Εβδομήκοντα, αλλά εξελέγη εις αντικατάστασιν του Ιούδα και συνηριθμήθη μετά των Δώδεκα. Επίσης μετά των Εβδομήκοντα ήσαν και οι θείοι Απόστολοι και Ευαγγελισταί Λουκάς και Μάρκος, τους οποίους δεν ανεφέραμεν επειδή εορτάζονται μετά των Δώδεκα τη λ΄ (30) Ιουνίου και ιδιαιτέρως ο μεν Λουκάς τη ιη΄ (18) Οκτωβρίου, ο δε Μάρκος τη κε΄ (25) Απριλίου. Αναφέρομεν δε ενταύθα και τινας άλλους από τους συνεορταζομένους μετά των Δώδεκα, διότι πρώτον ανήκουν εις τους Εβδομήκοντα, ων την Σύναξιν εορτάζομεν σήμερον και μετά των οποίων πρέπει να συναριθμούνται, εφ’ όσον δεν ανεβιβάσθησαν εις την τάξιν των Δώδεκα, και δεύτερον δια να φυλαχθή ο αριθμός των Εβδομήκοντα. Ταύτα λοιπόν τα ολίγα περί των Αγίων Εβδομήκοντα Αποστόλων, ων την αγίαν Σύναξιν εορτάζομεν σήμερον· αυτούς και ημείς ας μιμηθώμεν και ας κακοπαθήσωμεν και ημείς έστω και ολίγον δια την πίστιν του Χριστού την αγίαν, αυτούς ας ακολουθώμεν και αυτούς ας έχωμεν ως παράδειγμα εις την ζωήν μας. Πόσα αυτοί υπέφεραν και πως εθυσιάσθησαν δια να εξαπλώσουν την πίστιν του Χριστού, ημείς δε σήμερον εντρεπόμεθα και τον σταυρόν μας να κάμωμεν, όταν διερχώμεθα προ των Ιερών Ναών δια να μη μας κατηγορήσωσιν ως Χριστιανούς! Εντρεπόμεθα δηλαδή και χωρίς τυράννους και διώκτας να ομολογώμεν την πίστιν μας την Αγίαν. Ας διορθωθώμεν λοιπόν, αδελφοί, εξαιτούντες και την ενίσχυσιν των Αγίων Εβδομήκοντα Αποστόλων, ων την αγίαν Σύναξιν εθέσπισαν οι Άγιοι Πατέρες να εορτάζωμεν σήμερον προς δόξαν Θεού του εν τοις Αγίοις Αυτού επαναπαυομένου και τιμήν των Αγίων τούτων Εβδομήκοντα ενδόξων Αποστόλων, ων ταις αγίαις πρεσβείαις Χριστέ ο Θεός ελέησον και σώσον ημάς. Αμήν.